Johan Huygens (Granville, Scott en Bergamont): ‘Er is geen langetermijnvisie voor de elektrische fiets’

Johan Huygens is als sterke man van de fietsbedrijven Ludo en Scott Benelux de nummer 1 in de fietssector in ons land. Corona bezorgt die sector tijdelijk heel wat hoofdbrekens. Maar die staan de ambitie van Huygens geenszins in de weg.

“Het is een beetje chaos in fietsland”, zegt Johan Huygens. Corona heeft de hele logistieke keten in de fietsbranche getackeld. Het gevolg: ellendig lange leveringstermijnen van onderdelen, die tot twee jaar oplopen. Maar de 51-jarige Huygens kijkt al voorbij de crisis en schetst een optimistisch toekomstbeeld voor de fiets, en dus voor zijn fietsbedrijven. Voor het huismerk Granville bereidt Huygens, in 2003 al gelauwerd als Zelfstandig Ondernemer van het Jaar van Vlaanderen, een forse groeispurt in het buitenland voor. Daarvoor wordt weldra een kapitaalkrachtige partner aan boord gehaald. Over hoe het fietsen nog verder kan worden aangezwengeld, heeft Huygens, de kleinzoon van de stichter van het familiebedrijf Ludo, uitgesproken ideeën.

Welke fietsen verkoopt u?

JOHAN HUYGENS. “Ludo produceert fietsen van het merk Granville. E-bikes vertegenwoordigen 80 procent daarvan. Granville wordt verdeeld door Scott Benelux, ons tweede bedrijf waarin het Zwitserse Scott een belang van 19,9 procent heeft. Scott Benelux verdeelt ook Scott-fietsen, en die van het Duitse merk Bergamont. Vorig jaar leverden we 64.000 fietsen. In 2022 zullen dat er 81.800 zijn, en 96.400 in 2023. We zijn daarmee de grootste speler op de Belgische markt. Onze fietsen worden verkocht door de fietsvakhandel. Die gaat ook in zee met leasingbedrijven als KBC, B2Bike of Belfius.”

Hoeveel bedraagt de omzet?

HUYGENS. “Het boekjaar in fietsland loopt tot eind augustus. We zullen met Ludo uitkomen op 26 miljoen euro. Ludo ontwikkelt vrij veel fietsen, voor Scott maar ook voor derden, die ik niet kan noemen. Dat is goed voor een kwart van onze omzet. Voor Scott Benelux komt de omzet uit op 54 miljoen. Geconsolideerd komen we dit jaar uit op ruim 81 miljoen. We hebben nog andere bedrijven en de fietswinkel Cycle Passion, die een omzet van 1,2 miljoen euro draait. In 2022 stijgt de omzet al boven 100 miljoen.”

Waar produceert u?

HUYGENS. “Vooral in Bulgarije. In België produceren we 3750 fietsen per jaar, en dat zal stijgen tot 8500 in 2023. Die produceren we bijvoorbeeld voor onze politie, of voor bedrijven als Colruyt en KBC.”

Wat is de impact van corona?

HUYGENS. “Die is enorm. Corona bewees dat onze markt zeer volatiel kan zijn. De schokgolf zal nog jaren voelbaar zijn. De leveringstijd voor onderdelen van de marktleider Shimano bedraagt 676 dagen. Voor SRAM, de Amerikaanse concurrent van het Japanse Shimano, zelfs 710 dagen. Dat is twee jaar. En dat terwijl die twee de facto een oligopolie in aandrijfsystemen en veel onderdelen vormen. Shimano heeft wat weg van een monopolist. Als die niet meer dan 10 procent extra durft te produceren door de onzekerheid, terwijl onze bestellingen met 40 procent groeien, is dat een groot probleem. Dan heeft het ook geen zin dat producenten van vorken en zadels 40 procent meer maken.”

Leidde het vastlopen van het reuzecontainerschip Ever Given in het Suezkanaal tot problemen?

HUYGENS. “Een probleempje. Die vervoerde 685 fietsvorken voor ons. Mogelijk moet er een expertise op gebeuren, omdat ze zo lang in een zoutwatermilieu zijn gebleven. Dat maakt dat enkele klanten ook moeten wachten. Sommigen zijn razend kwaad, maar met de huidige leveringstermijnen kan ik niet zomaar vorken tevoorschijn toveren.”

Leidt corona tot prijsstijgingen?

HUYGENS. “Onze prijzen zijn met 5 procent gestegen. We hebben de verhogingen bij leveranciers doorgerekend, maar vooral de logistieke kosten die enorm oplopen. Die prijzen gaan verder stijgen. De fiets wordt onvermijdelijk duurder.”

U voorspelt veel groei. Kunt u dat aan?

HUYGENS. ( Aarzelt) “We gingen dat pas later aankondigen, maar gezien de enorme potentiële groei, de financiële middelen die daarvoor nodig zijn en de risico’s, bekijken we de mogelijkheid om een andere partij erbij te betrekken. Als familiebedrijf willen we niet alles alleen riskeren. Al die fietsen die nodig zijn voor de groei, moeten eerst worden aangekocht voor ze aan de man kunnen worden gebracht. Dat moet ik nu allemaal zelf financieren.”

Welke partij moet dat zijn?

HUYGENS. “Geen idee. We hebben een M&A-plan getekend met Deloitte. Nu is het te druk, maar vanaf september starten we met dat traject. Binnen het jaar moet het afgerond zijn. Het zal belangrijk zijn een goede klik te hebben met zo’n partner. Al de rest is bijzaak. Ik zal niet kijken naar de financieel sterkste, maar wel naar wie de beste op lange termijn kan zijn.”

Liever een sectorgenoot dan een puur financiële partner?

HUYGENS. “De twee kunnen. Maar als het over een sectorgenoot gaat, kijk ik vooral naar het buitenland, zodat we elkaar goed aanvullen in producten. Er waren al vier kandidaten langsgekomen voor we naar Deloitte zijn gestapt, twee Belgische en twee buitenlandse. De ene al wat luier dan de andere. Ik heb graag een actieve partner. Maar we vallen op. Mensen zien dat we goeie resultaten noteren, en ze zien wat we doen in Frankrijk.”

Al vier kandidaten. U zit in een luxepositie.

HUYGENS. “Dat is zo. We zijn een van de aantrekkelijkste spelers in België. We boeken een mooie winst, in tegenstelling bijvoorbeeld tot het Brusselse Cowboy, waar vorig jaar nog maar eens 23 miljoen euro werd ingepompt, maar dat evenveel winst als verlies maakt. Het potentieel van Ludo is groot. Een overname? Ik sluit niets uit.”

U hebt met Scott toch al een mogelijke kandidaat-partner in huis?

HUYGENS. “Dat is zo, maar ik behoud graag mijn onafhankelijkheid. Ik zit ook in de raad van ontwikkeling bij Scott en wil als strategisch adviseur of ontwikkelaar van fietsen actief blijven. Maar ik wil niet in het vakje van medewerker worden geduwd, in dienst van iemand. Dan zoek ik een andere job. Ik zal actief blijven in de fietssector, op strategisch vlak.”

Waar bent u actief?

HUYGENS. “In de Benelux, en ook op de Franse markt. Drie jaar geleden zijn we er gestart met 3000 fietsen, en we gaan nu naar 24.000. De Franse e-bikemarkt boomt. In een volgende fase mikken we op Duitsland en Engeland, en we mogen niet uit het oog verliezen dat landen als Polen en Tsjechië het steeds beter doen. Mensen zoeken er kwaliteit, en wij hebben in België en Nederland één groot voordeel in fietsontwikkeling: regen. Wij weten hoe een goeie fiets moet worden gebouwd, die in elk weertype kan worden gebruikt. Die moet tegen regen, koude en warmte kunnen. Een Italiaanse fietsenbouwer maakt fietsen die alleen maar in de zon rijden. Als je die in België tegen de gevel zet, ziet die bij wijze van spreken een week later rood van de roest.”

Nederlandse fietsmerken als Gazelle of Koga zijn hier heel populair. Zijn we niet chauvinistisch genoeg?

HUYGENS. “We zijn zeker te weinig chauvinistisch. De Belg is over het algemeen niet chauvinistisch, niet alleen voor fietsen. In feite is het absurd. In tests van Test-Aankoop staan wij altijd bovenaan, maar onze fietsen zijn in verhouding populairder in Frankrijk dan in België. Erg, maar zo zijn we: we kopen liever een Trek uit Amerika dan een Granville uit België, terwijl ik met de hand op het hart durf te stellen dat onze fiets beter is.”

U wedt zelf op twee paarden. Ook Scott zit in uw gamma.

HUYGENS. “Ik ben een ondernemer. Je mag al je eieren niet in één mandje leggen. Scott kan je trouwens niet vergelijken met Granville. Onze merken hebben elk hun eigen publiek. Ze overlappen nauwelijks.”

Ook de grote internationale fietsconcerns verwachten zich aan grote groei. Accell (Batavus, Koga, Sparta, Raleigh,…) verwacht dat tegen 2030 jaarlijks 18 miljoen e-bikes worden verkocht.

HUYGENS. “Ja, maar Nederlanders en cijfers… ( lacht). Kijk, we hebben een stevige groei gehad met covid, maar ik verwacht dat er zeker een dip komt. Iedereen zal eventjes financieel, organisatorisch en logistiek op adem moeten komen. Maar dan zullen we inderdaad opnieuw groeien. De grote uitdaging voor iedereen zal zijn om de fietsen die we bestellen te krijgen.”

De sector is kapitaalintensief. Leidt dat tot een verdere consolidatie?

HUYGENS. “Ja. We zullen worden verplicht om alles in groep aan te kopen. Ook de distributie van de fiets zal de volgende tien jaar compleet worden hertekend. Als je de hele dag werkt en een fiets wil kopen, heb je geen zin om ‘s zaterdags als achtste in de rij aan te schuiven voor een woordje uitleg. Het liefst zou je ‘s avonds op internet die fiets kopen, maar wat je nog tegenhoudt, is dat je niet zeker bent van de dienstverlening na de aankoop. Ik verwacht dat die clicks and bricks (waarbij een bedrijf zowel in winkels als online verkoopt, nvdr) in de fietssector de volgende omwenteling wordt. Ik heb daar mijn ideeën en plannen over, maar ga die niet kenbaar maken ( lacht). Ik werk eraan. De toekomstige winnaar wordt diegene die de krachten van onderhoud en herstelling kan koppelen aan het gemak van het internet.”

Wat ontbreekt er om het fietsen nog populairder te maken?

HUYGENS. “Een superidee om het gebruik van de fiets te stimuleren, zou bijvoorbeeld de overkapping en verlichting van fietssnelwegen zijn. Dat is perfect haalbaar. Nu, de opwaartse trend in het fietsen zal aanhouden, door de elektrische fiets. Vroeger werd een fiets gekocht, werd daar drie keer mee gereden en stond die de rest van de tijd spinnenwebben te vangen in de garage. Met de elektrische fiets wordt wél gereden. Dat is een hele omwenteling. Mijn vader van 75 gaat nog elk weekend met mij mountainbiken. Zonder elektrische fiets is dat onmogelijk. Ook mijn vrouw gaat met de elektrische fiets met mij op stap. Het fietslandschap is definitief hertekend door de e-bike.”

Kan Koning Fiets Koning Auto vervangen?

HUYGENS. “Vervangen is een groot woord, maar de fiets krijgt definitief zo’n boost dat die zijn voet naast de auto kan zetten, en als vervoermiddel belangrijker wordt dan ons openbaar vervoer dat niet bepaald optimaal werkt. En door covid nemen veel mensen liever geen bus, tram of trein.

“Eén zaak stoort me mateloos: ik werk in de fietssector, wij hebben zicht op de toekomst ervan en hebben er gefundeerde ideeën over. Maar hoe vaak word ik geconsulteerd? In Frankrijk of Zwitserland vragen ze steeds mijn mening. Maar in België? Niks, nul.”

Geef eens een voorbeeld van uw ideeën?

HUYGENS. “Neem opnieuw de elektrische fiets. Een geoefende wielertoerist rijdt 28 tot 30 kilometer per uur, terwijl de e-bike is begrensd op 25 kilometer per uur. Ik vind dat de elektrische fiets het tempo van de wielertoerist moet bereiken. Nu is er vaak die frustratie van de partner die niet kan volgen. In Amerika geeft een e-bike ondersteuning tot 20 mijl, dus 32 km/u. Technisch kan dat hier ook perfect, maar waar is de politieke wil om daar iets aan te veranderen? Daarover heb ik brieven en mails gestuurd, maar ik krijg zelfs geen antwoord. De langetermijnvisie ontbreekt voor elektrische fietsen.

“Zo’n nieuwe categorie tot 32 km/u is bovendien veel veiliger dan de speedpedelecs die 45 km/u halen. Ik verkoop die, maar ik ben er geen voorstander van. Dat is erg om te zeggen, maar ik vind dat een heel gevaarlijk ding. Ik maak me daarmee niet populair in mijn sector. Veel collega’s zullen nu kwaad naar mij kijken. Maar ik kijk als mens ook naar de veiligheid. Ik spreek niet over een begrenzing van de speedpedelecs, wel over een verstrenging. Dat is een motor die tot 50 km/u kan, een stuk sneller dan een wedstrijd van profwielrenners. Maar als een wielerwedstrijd wordt georganiseerd, worden straten afgesloten en strobalen en kussens gelegd aan verkeerseilandjes of bochten. Ik fiets zelf heel veel, en ik zie ze met hun speedpedelecs springen van het fietspad op de weg of omgekeerd. Ze smijten zich overal tussen. Dat is onverantwoord. Maar niemand is daarmee bezig. Uiteindelijk zullen ze de speedpedelecs misschien verbieden. Dat kunnen we in België als de beste, maar een oplossing bedenken of proactief werken? Ho maar. Dat is mijn grootste frustratie.”

Het leasen van speedpedelecs is vorig jaar teruggevallen.

HUYGENS. “Puur en alleen door covid, dat leidde tot thuiswerken. Nu komt dat weer op gang, horen we van onze klanten en ook in onze eigen winkel. Maar in het algemeen neemt het af. In Nederland is de speedpedelec helemaal niet populair.”

Wat zou u nog veranderd willen zien?

HUYGENS. “De bewegwijzering op onze fietssnelwegen. Kom je uit Vlaanderen aan in Brussel, lijkt het plots wel een heel ander soort fietsnetwerk met aanduidingen waar je geen bal van verstaat. De apps zijn onduidelijk en werken ook niet. Waarom moet dat zo verschillend zijn van gemeenschap tot gemeenschap? Kunnen de bevoegde ministers niet eens gewoon deftig om de tafel gaan zitten, en alle drie op dezelfde manier een bordje gebruiken om een fietssnelweg aan te duiden?”

De Vlaamse overheid investeert dit jaar 355 miljoen euro in fietsinfrastructuur. Tevreden?

HUYGENS. “Als lobbyist zou ik beter zeggen dat het te weinig is en beter kan, maar we zijn aan een heel mooie inhaalbeweging bezig. Daarin moeten we eerlijk zijn. Het is natuurlijk nooit goed genoeg, maar er zijn enorme verbeteringen in ons fietslandschap. Het is nog niet zoals in Nederland waar ik in het weekend leef. Dat is een andere wereld voor de fietsbeleving. Maar je kan in België niet verwachten dat we langs elke weg elk huis deels onteigenen om bredere fietspaden te maken. We moeten leven met de lintbebouwing in dit land.”