Hoe corona de verkoop van voedingssupplementen stimuleert

De coronacrisis geeft een boost aan de verkoop van voedingssupplementen, een nieuwkomer in de consumptieprijsindex. Het imago van die vaak verguisde voorschriftvrije producten verbetert zienderogen. “Eindelijk krijgen voedingssupplementen de rol die ze verdienen”, zegt Paul Coussement, de topman van marktleider Metagenics.

Artsen en voedingsdeskundigen beschouwden voedingssupplementen lange tijd als overbodig en nutteloos. Paul Coussement, de voorzitter van de koepelorganisatie Belgian Food Supplement Federation (be-sup), zag het tij keren, en dat is deels te danken aan de coronacrisis. De 61-jarige Leuvense bio-ingenieur is ook de topman voor Europa van Metagenics. Dat Amerikaanse bedrijf, hier bekend van merken als MetaRelax, Bactiol en het nieuwe Immudefense, heeft in Oostende zijn Europese hoofdkwartier en productiecentrum. “De absolute marktleider worden, groten à la Bayer overtreffen, is onmogelijk”, zei Coussement tien jaar geleden in Trends. “Maar intussen zijn we iedereen voorbijgestoken”, klinkt het nu. Het maakt dat Metagenics voor het negende jaar op rij werd genomineerd voor de Trends Gazellen, de rangschikking van de snelst groeiende bedrijven.

De coronacrisis was een gamechanger voor de voedingssupplementensector, zegt Coussement. Vorig jaar groeide de verkoop van immuniteitgerelateerde supplementen enkele maanden met 74 procent. Vooral de boodschap dat supplementen als vitamine D en C, zink en selenium de weerstand tegen het coronavirus opkrikken, is intussen wijdverspreid. Maar voor Coussement is het nog veel belangrijker dat ook artsen en apothekers steeds vaker voedingssupplementen omarmen. Een enquête van de Artsenkrant toont aan dat 65 procent van de huisartsen ze voorschrijft. Het is lang anders geweest. “We hebben hard moeten vechten om die geloofwaardigheid te krijgen”, zegt Coussement. “Er heersen nog altijd veel taboes en axioma’s in onze wereld. Er wordt gezegd dat onze producten voor niets goed zijn, of zelfs gevaarlijk. Allemaal mythes. Soms weten we niet meer waar die vandaan komen. Ze worden gewoon almaar herhaald.” Dat veel experts zich blijven afzetten tegen supplementen, kan Coussement dan ook niet vatten. “Neem de recentste enquête van het ministerie van Volksgezondheid over wat de Belg eet. Daarin staat dat amper 5 procent voldoende groenten eet en 9 procent voldoende fruit. Terwijl vitaminetekorten enorme risico’s kunnen inhouden.”

Hoe verklaart u die weerstand?

PAUL COUSSEMENT. “Diëtisten worden in België nog altijd opgevoed en opgeleid met het idee dat voedingssupplementen niet passen in een gezonde voeding. Daar leeft het dogma dat ze die niet mogen ondersteunen. Het is not done dat iemand uit de diëtistenwereld durft te beweren dat het interessant of goed kan zijn om voedingssupplementen te nemen. En vrijwel alle experts die de media aanspreken over voedingssupplementen, komen uit die hoek. Neem ook de overheidsaanbevelingen voor gezonde voeding, met die voedingsdriehoeken en -piramides: voedingssupplementen worden daarin doodgezwegen. Maar tegelijk tonen studies van Volksgezondheid wel aan dat één op de drie Belgen voedingssupplementen neemt. Dat is geen klein fenomeen, het is helemaal ingeburgerd. De consument vraagt niks liever dan goede informatie. Maar wat krijgt hij of zij te horen? ‘Pas op, je kunt er ziek van worden.’ Terwijl supplementen legaal op de markt zijn en voldoen aan alle veiligheidseisen. We vechten dat telkens aan op basis van wetenschap. Wij baseren ons ook alleen maar op wat officieel toegelaten is door de European Food Safety Authority (EFSA). Die waakt over alle gezondheidsbeweringen. Als je iets zegt over pakweg vitamine C, kun je enkel melden wat is goedgekeurd door de EFSA. We worden daarop ook gecontroleerd door het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen (FAVV).”

Een van de oude stellingen is dat de vitamines A, D, E en K zich opstapelen in het lichaam.

COUSSEMENT. “Dat is inderdaad een van die mythes. Of dat je van vitamine C nierstenen krijgt. Mensen worden nodeloos schrik aangejaagd. Heel die discussie over de nadelige effecten dateert van twintig jaar geleden. Wie daarmee nu nog mee afkomt, weet niet wat er intussen is gebeurd. Wij pleiten trouwens voor systemen van waarheidscontrole. Zeker in deze wereld waarin het zo gemakkelijk is iets te beweren over de negatieve effecten van voeding in het algemeen of van voedingssupplementen in het bijzonder. Op het internet vind je de zotste beweringen. Je kunt er niets tegen doen, ook al is het volledig gelogen. Daar maak ik mij zorgen over. We hopen dat we daarbij hulp krijgen van de overheid. Overheden, professoren en experts zouden moeten zeggen wat klopt, niet alleen wat fout is. Daar is nog veel werk aan.”

Hoe overtuigt u de artsen?

COUSSEMENT. “Niet door hen te intimideren ( lacht), maar met een heel eerlijk en open gesprek over de feiten. We vragen artsen om te kijken naar de realiteit en zich niet te laten meeslepen door loze beweringen. Wij verkopen geen gebakken lucht. We komen niet af met enorme beweringen waar we later op moeten terugkomen. Geloofwaardigheid is een kwestie van vertrouwen creëren en relaties op lange termijn. Het is onze plicht om geen zotte beweringen te doen in onze boodschappen.”

De coronacrisis is een gamechanger voor uw sector.

COUSSEMENT. “Ja, absoluut. En niet alleen voor onze manier van werken. Ook in de medische wereld zijn dingen veranderd, er wordt ingezien dat voedingssupplementen het verschil kunnen maken. Neem vitamine D. Niemand beweert dat je dankzij vitamine D geen covid krijgt, maar dat supplement kan wel het gevecht ertegen ondersteunen. Die bewustwording speelt in ons voordeel. Wij hebben een aha-gevoel. Eindelijk krijgen de voedingssupplementen de rol die ze verdienen.

“Als je tien jaar geleden bij een dokter aanklopte en begon over voedingssupplementen, zegden twee op de drie artsen dat het hen niet interesseerde. Slechts één op de tien schreef ze voor. Dat is totaal veranderd. Nu zal één op de tien misschien nog zeggen dat hij of zij dat niet doet. De andere zijn daarin geïnteresseerd, en zeker de helft doet het regelmatig.”

Wat was de impact op uw business?

COUSSEMENT. “Vanaf maart hebben we de vraag naar vitamine D enorm zien stijgen. Dokters schreven die vaak voor. We hadden het lang moeilijk om te voldoen aan de vraag. Toen volgde de tweede besmettingsgolf. In september hebben we een product gelanceerd met de vier componenten waarvan wetenschappelijk bewezen en juridisch aanvaard is dat ze de immuniteit kunnen ondersteunen: vitamine D en C, selenium en zink. Dat is een enorm succes. Zoiets hadden we nog nooit meegemaakt.”

Nochtans waarschuwt de Hoge Gezondheidsraad (HGR) openlijk dat vitamines en mineralen geen wondermiddelen tegen covid-19 zijn.

COUSSEMENT.“De negatief klinkende titel stoort me nog altijd, want wie zou het in zijn hoofd halen om vitamine D en zink als een wondermiddel te bestempelen? Feit is dat in dat advies van de HGR het belang van zowel vitamine D als van zink goed wordt uitgelegd. Het advies onderbouwt dat die vitaminen en mineralen het immuunsysteem ondersteunen. Die erkenning van de preventieve rol van vitamine D en zink door de HGR is voor mij een positieve doorbraak. Maar we zien bijvoorbeeld evengoed een stijging in de vraag naar onze probiotica, die via de darm het immuniteitssysteem ondersteunen. Bijna alle producten zijn mee gegroeid. Alle bedrijven die zulke vitaminen en mineralen produceren, hebben er voordeel van ondervonden. We zien heel veel nieuwe gebruikers.

“Door corona hebben we ook een sprong van drie jaar gemaakt in de verkoop via het internet. Een kwart tot 30 procent van de verkoop van voedingssupplementen gaat al via webshops. We hadden nooit gedacht dat die onlinebusiness zo zou groeien. De Newpharma’s en de Farmalines doen gouden zaken, maar vergeet niet dat zowat vijftig apotheken ook een eigen webshop hebben.”

Vloekt dat met uw businessmodel om vooral via de apotheek en arts te werken?

COUSSEMENT. “Wij moeten inderdaad altijd advies kunnen geven. Dat kan niet bij retailers als Carrefour, Kruidvat en andere. Daarom mikken wij op de apotheek.”

Metagenics is nu de marktleider in ons land.

COUSSEMENT. “De voorbije tien jaar, voor corona, groeide de markt jaarlijks gemiddeld met 3 tot 5 procent. In die markt groeiden wij telkens met minstens 15 procent. Zo win je marktaandeel. En zo hebben we het Duitse Merck in 2019 bijgehaald als het nummer één (Merck, bekend van het vitaminemerk Omnibionta, verkocht in 2018 zijn tak voedingssupplementen aan Procter & Gamble, nvdr). We hebben onze strategie ook heel duidelijk bepaald: de medische wereld is onze partner. Wat wij doen, moet passen in hun kraam. Zo hebben we een gamma producten ontwikkeld voor mensen die een maagverkleining hebben ondergaan. Die patiënten moeten dagelijks voedingssupplementen nemen.”

En wat na deze crisis?

COUSSEMENT. “Als artsen advies geven, zullen ze sneller denken aan voedingssupplementen, omdat ze een verschil hebben gemaakt tijdens de coronacrisis. Die producten zijn dus een blijver, ook omdat de groepsimmuniteit moeilijk haalbaar zal zijn en we de komende jaren dus nog zo hard mogelijk moeten blijven vechten tegen het virus. Dus moeten we zorgen dat ons immuunsysteem optimaal werkt.”