Het familiale Curbi Cubes wringt zich tussen suikermastodonten

Wat probeer je in een markt waar suiker synoniem is aan klontjes uit Tienen? Curbi Cubes startte vijf jaar geleden een ogenschijnlijk onmogelijk avontuur tegen een concurrent met een marktaandeel van ruim 90 procent. Vandaag kan de productieruimte in Grobbendonk de orders nauwelijks volgen.

Het lijkt banaal, maar het is verrassend vernieuwend in de suikersector. Van de productielijn bij de nv Curbi Cubes rollen witte suikerklontjes met twee voegen. Ze worden in doosjes van een halve kilo gedropt als huismerk voor een bekende Belgische supermarktketen.

“De Tiense suikerklontjes hebben maar één voegje”, zegt Patrick Hens, de gedelegeerd bestuurder van de onderneming in Grobbendonk. “Iedereen kent Tiense suiker. Een dominante speler met een marktaandeel van ruim 90 procent. Maar wij willen de uitdager zijn. Behalve voor ijzersterke merkproducten is er ook plaats voor huismerken van de supermarkten. Initieel was dat heel moeilijk. De suikerconsumptie daalt en er is weinig innovatie met suiker in de winkelrekken. Maar sinds enkele maanden zijn er enkele interessante ontwikkelingen.”

Drie productielijnen

Het is heel goed leven van de kruimels die de Tiense Suikerraffinaderij laat vallen. Curbi Cubes werd in juni 2011 opgericht en groeide sindsdien als kool. “We hebben drie productielijnen, waarvan één de klok rond draait met een drieploegensysteem”, legt Patrick Hens uit. “We kunnen die productielijnen nog verbreden. Maar op een bepaald moment wordt de oppervlakte een beperking. Bij de start was ik al blij geweest als ik de 2200 vierkante meter productieruimte vol en rendabel zou krijgen. Maar ik wil over vijf jaar niet nog eens verhuizen. Niet dat ik oud ben, maar ik ben toch al 58. Bovendien zal dit bedrijf wellicht zijn charme verliezen als het te groot wordt.”

Suiker is Patrick Hens met de paplepel ingegeven. Vader Philippe was de motor achter Candico, een fusiegroep van kandijsuikerproducenten in Antwerpen. “Het was een fusie van zeven kleinere kandijbedrijfjes in Antwerpen”, vertelt Patrick Hens. “Dat was de grote sprong voorwaarts. De familie behield 24,5 procent.”

Maar ook Tiense Suiker was toen al een aandeelhouder van Candico en kocht stelselmatig de andere families uit. Tiense Suiker werd op zijn beurt in 1989 opgeslokt door de Duitse gigant Südzucker. In 2010 verwierf Südzucker de volledige controle over Candico. De laatste minderheidsaandeelhouder, de familie Hens, werd uitgekocht. Candico, met een fabriek in Merksem bij Antwerpen, is nog altijd de specialiteitendochter van de Duitse suikergigant voor riet- en kandijsuiker.

Patrick Hens volgde zijn vader op als gedelegeerd bestuurder bij Candico in 1996, en bleef tot 2009 aan het roer. “Ik nam een sabbatical, tot ik eind 2010 hoorde dat het Nederlandse suikermerk Caribbean Gold te koop stond. Dat werd de doorstart met Curbi Cubes.”

Focus op huismerken

Tiense Suiker verwerkt bietsuiker van Europese suikerbietentelers. Curbi Cubes doet het met speciale suikers: ruwe rietsuiker, biologische suiker, fairtradesuiker, kandij- en kokossuiker, en tafelzoetstof op basis van stevia. De grondstof komt via een binnenschip aan in grote zakken van duizend kilo en wordt dan verwerkt. “Tienen verwerkt 500.000 tot 600.000 ton bietsuiker per jaar. Wij 4000 tot 5000 ton. Dat is een gigantisch verschil. Bovendien maken onze productielijnen geen monoproduct. Ik ga niet concurreren met het klassieke witte suikerklontje. Wij hebben tientallen grondstoffen en honderden verpakkingen, in allerlei vormen en maten. Wij creëren een nieuw product vanaf 60.000 pakjes per jaar.”

Patrick Hens nam een aantal mensen van Candico mee naar zijn nieuwe onderneming. “Enkele ouwe getrouwen van Candico zijn mee in de kmo gestapt. Daarmee kwam de kennis in huis.” En steeds meer supermarktketens opteren voor eigen suikerhuismerken. Curbi Cubes mag geen namen noemen, maar alle bekende supermarktketens in eigen land werken met het bedrijf uit Grobbendonk. “In principe zal wat niet van Tiense Suiker of Candico komt, in negen op de tien gevallen door ons worden gemaakt”, zegt Patrick Hens.

In de rekken van de Nederlandse supermarkt Albert Heijn ligt het eigen merk Caribbean Gold. Dat is in Nederland een vrij bekend merk, maar de focus van Curbi Cubes ligt op de productie van huismerken. De kmo heeft geen geld voor zware marketing- en reclamebudgetten.

Een andere belangrijke activiteit voor Curbi Cubes is suikerproductie voor derden. “Wij zijn een neutraal eiland”, zegt Patrick Hens, terwijl hij langs de productielijnen loopt, waar tienduizenden suikerklontjes ratelen, rollen en in verpakkingen verdwijnen. “Wij zijn niet verbonden aan één producent. Candico maakte in het verleden ook al producten voor derden. We wisten dat zoiets niet langer zou lukken onder het label Südzucker. Südzucker heeft wellicht ook ingecalculeerd dat het een deel van zijn klanten bij Candico zou verliezen. Is dat concurrentie of niet? Wij hebben gewoon een gat opgevuld dat vrijkwam in de markt.”

Gedaan met quota

Vanaf oktober krijgt Curbi Cubes nog meer kansen. Dan is het afgelopen met het Europese suikerregime. Nu wordt de Europese suikermarkt geregeld via productiequota en vaste prijzen. Het maakte de grote suikerspelers de voorbije decennia slapend rijk. Maar vanaf oktober zijn de prijzen vrij en gelden geen quota meer. “Dat kan voor ons een kans zijn”, beseft Patrick Hens. “Suikerproducenten zullen heel hard de nadruk leggen op goedkopere productie door de toenemende concurrentie met lagere prijzen. Ze zullen willen vereenvoudigen en overbodige kosten afstoten. Specialiteiten zullen ze almaar vaker uitbesteden aan nichespelers. Die zouden wij kunnen produceren.” De kans is groot dat Patrick Hens ondanks zijn 58 lentes toch nog op zoek moet naar een veel grotere productieruimte voor zijn suiker.