‘Geef élke werknemer een mobiliteitsbudget’

Ons land heeft een duidelijker wettelijk kader nodig om de 4,5 miljoen werknemers verantwoordelijk te maken voor hun eigen mobiliteit. Hoog tijd dat onze beleidsmakers een standpunt innemen en de Belg zelf laten kiezen hoe ze hun woon-werkverkeer regelen. Door aan te modderen met het huidige mobiliteitsbeleid, loopt ons land het risico de door Europa vastgestelde CO2-doelstellingen niet te halen, stelt Amaury Gérard, CEO van Mbrella.

Deze week loopt de Week van de Mobiliteit, maar we merken er jammer genoeg weinig of niets van. Sinds het begin van het schooljaar en de mogelijkheid (of verplichting?) om terug te keren naar het werk swingen de files alweer de pan uit. Toch ziet de gemiddelde Belg er mentale, economische en ecologische voordelen in om minder kilometers met de auto te malen. 8 op de 10 Belgen willen blijven telewerken, zo bleek uit een enquête van consultancybedrijf BDO. Maar bij gebrek aan een wettelijk kader dat werknemers aanmoedigt tot een meer flexibele mobiliteit dan de auto, vervallen we in de slechte, oude mobiliteitsgewoontes van vóór de pandemie. En dat is echt jammer, want we hebben nog nooit zo’n veelvoud aan vervoermiddelen gehad: de elektrische fiets, deelwagens , elektrische steps, monowheels… allemaal kunnen ze ons van A naar B voeren.

Wanneer ik praat met de werknemers en ondernemingen die we helpen met hun mobiliteit, hoor ik dat er steeds meer vraag is naar nieuwe, duurzame mobiliteit en dat ze een nieuwe kijk hebben op een doordeweekse werkdag. Op dit moment kiest 73 procent van de werknemers met een bedrijfswagen er nog voor om die te gebruiken voor elke woon-werkverplaatsing.

Met het oog op de CO₂-doelstellingen die onze Europese en Belgische beleidsmakers hebben vastgesteld, hebben we nood aan een fikse stimulans van nieuwe vervoersmiddelen om de milieu-uitdagingen aan te gaan. In mijn ogen moeten we beginnen met het invoeren van alternatieve mobiliteitsstrategieën in de bedrijfswereld: de ‘modal shift’.

Elke Belg een mobiliteitsbudget

Hoe kunnen we die modal shift aanmoedigen en bewerkstelligen? Door werknemers een financiële duw in de rug te geven die hen bovendien verantwoordelijk maakt voor hun eigen mobiliteit. Dat kan in mijn ogen enkel via een aanpassing van het huidige mobiliteitsbudget. Slechts 4 procent van de werknemers maakt op dit moment gebruik van dat budget. Waarom lust de Belg die maatregel helemaal niet? Simpel: het is in zijn huidige vorm té beperkt. We moeten het toegankelijk maken voor álle werknemers in dit land, want nu hebben enkel werknemers met een bedrijfswagen er recht op. Zo’n mobiliteitsbudget is trouwens heel efficiënt: het bevat vandaag al enorme prikkels die multimodale verplaatsingen aanmoedigen, en voorziet bijvoorbeeld ook al in de aftrekbaarheid van huur voor werknemers die in de buurt van hun werkplek (gaan) wonen.

Verantwoordelijkheid voor eigen mobiliteit

De mobiliteit van bedrijven en hun personeel veranderen, kan alleen als het wettelijk kader dat toestaat én als ook werknemers zich er goed bij voelen. De oplossing? Een opfrissing van het voorbijgestreefde paternalistische beleid waarbij werkgevers eenzijdig beslissen over oplossingen voor hun werknemers. Dat beleid strookt niet meer met de huidige realiteit waarin onze ondernemingen werken.

Een mobiliteitsbudget voor iedereen, maar wanneer?

De overheid werkt al lang aan een oplossing in de vorm van een ‘mobiliteitsbudget-voor-iedereen’. Waarom dit project dan nog altijd in de koelkast ligt? Niemand die het weet. Willen onze beleidsmakers de verwachtingen van de werknemers van dit land inlossen, de modal shift bevorderen en een antwoord bieden op de klimaatuitdagingen, dan lijkt het erop dat deze hervorming er dringend moet komen.

We roepen onze politici, werkgevers en alle werknemers in België op om zeer snel vooruitgang te boeken in deze kwestie en die oplossing snel uit te rollen. Enkel zo zal ons land een antwoord kunnen bieden op de uitdagingen die onze samenleving moet aangaan.