De Europese Commissie heeft woensdag haar veto gesteld tegen de overname van de Franse treinbouwer Alstom door de Duitse industriële groep Siemens.
Volgens Europees commissaris voor Mededinging Margrethe Vestager verstoort een megafusie mogelijk de concurrentie, zowel in de markt voor signalisatiesystemen als in de markt voor hogesnelheidstreinen.
De beslissing van de Commissie om de overname van Alstom door de mobiliteitsafdeling van Siemens tegen te houden, hing al een tijdje in de lucht. De megafusie zou een wereldspeler gecreëerd hebben op het vlak van rollend materieel en signalisatiesystemen, maar op basis van de Europese concurrentieregels kon de Commissie niet anders dan de fusie blokkeren, zo legde Vestager omstandig uit tijdens een persconferentie. ‘De fusie zou tot hogere prijzen geleid hebben voor de signalisatiesystemen die passagiers veilig houden en voor de volgende generaties hogesnelheidstreinen, en tot minder keuze en innovatie’, zei Vestager.
Steun van Berlijn en Parijs
Nog geen twee weken geleden, toen duidelijk werd dat de Commissie negatief zou oordelen, toonden Siemens en Alstom zich bereid om deels aan de kritiek van de Commissie tegemoet te komen, maar hun toegevingen bleken onvoldoende. De fusie had de steun van de regeringen in Berlijn en Parijs. Woensdagochtend nog zei de Franse minister van Economie Bruno Le Maire dat de Commissie op het punt stond ‘een politieke fout’ te begaan die Europa verzwakt. Le Maire betoogde dat de Europese instellingen de Europese economische en industriële belangen moeten verdedigen, maar Vestager draaide de argumentatie om.
‘Siemens en Alstom zijn nu al wereldtop op het vlak van hogesnelheidstreinen en signalisatie. Door de fusie zouden ze op hun eigen, Europese markt geen concurrentie meer hebben. Bedrijven die niet worden uitgedaagd, zijn niet innovatief, flexibel en efficiënt, ook niet op wereldschaal. Onze bedrijven moeten concurrentieel blijven op de globale markt en onze beslissing betekent net dat Europa niet één, maar twee kampioenen zal hebben’, luidde het.
Concurrentie uit China
De kritiek dat de Europese spoorbedrijven nu een vogel voor de kat uit China zijn, klopt volgens Vestager niet. Alle ogen zijn gericht op CRRC, maar het Chinese staatsbedrijf voert meer dan 90 procent van zijn activiteiten binnen de eigen landsgrenzen uit en zal niet snel de Europese markt betreden. ‘Als CRRC buiten China actief wil worden, moet het aanbestedingen binnenhalen. Voldoen aan onze eisen op het vlak van veiligheid of grootschalige projecten uitrollen op plaatsen waar er al veel infrastructuur aanwezig is, is meer veeleisend dan het aanleggen van nieuwe sporen en daar meteen ook de treinen voor kunnen leveren’, schetste Vestager de positie van CRRC. Op de Europese markt van hogesnelheidstreinen zit er dan ook geen concurrentie uit China aan te komen. Wat de signalisatie betreft, zijn de Chinezen al helemaal nergens, luidde het.
Airbus
Verdedigers van de fusie tussen Alstom en Siemens maakten de voorbije weken de vergelijking met de creatie van het Frans-Duitse Airbus in 1970, de vliegtuigbouwer die erin slaagde uit te groeien tot een mondiale speler. ‘De situatie was daar net omgekeerd. De markt werd helemaal gedomineerd door de Verenigde Staten en die fusie (van het Franse Aérospatiale en het Duitse Deutscher Aerospace, red.) versterkte net de concurrentie’, zei Vestager in de perszaal van de Commissie.
Carrière
De beslissing van de Europese Commissie, die zoals steeds bij consensus genomen werd, heeft mogelijk gevolgen voor de verdere politieke carrière van Vestager. De Deense eurocommissaris wordt genoemd als mogelijk uithangbord van de liberale politieke familie in de aanloop naar de Europese verkiezingen van mei en ze zou het zo kunnen schoppen tot voorzitter van de volgende Commissie. Door in dit dossier lijnrecht in te gaan tegen Frankrijk en Duitsland heeft ze haar kansen op die topjob alvast niet vergroot.
De kandidaat-Commissievoorzitter van de Europese Volkspartij, de Duitser Manfred Weber, deed de geblokkeerde fusie meteen af als ‘een vergissing’. ‘Wanneer onze bedrijven de concurrentie moeten aangaan met giganten die dubbel zo groot zijn, hebben alleen Europese kampioenen een kans in de wereldeconomie’, reageerde hij via Twitter.
