De goednieuwsshow van Brussels Airlines

De Belgische luchtvaartmaatschappij Brussels Airlines boekte vorig jaar voor de eerste keer sinds 2008 weer bedrijfswinst. Dit jaar wil de onderneming doorgaan op het ingeslagen pad. Brussels Airlines biedt 900.000 extra zeteltjes aan, en heeft daarvoor 240 extra werknemers nodig.

CEO Bernard Gustin en zijn CFO Jan De Raeymaeker konden eindelijk nog eens goede cijfers voorleggen. “Een succesvol en winstgevend jaar. Een bijzonder jaar”, vond de CEO. “Een sterk en belangrijk resultaat”, vulde zijn rechterhand aan.

Brussels Airlines haalde een bedrijfsresultaat van 48,1 miljoen euro. De overkoepelende SN Airholding vloog naar een nettoresultaat van 34,8 miljoen euro. De liquide middelen stegen van 157 naar 202 miljoen euro.

De omzet steeg met 9 procent naar 837 miljoen euro, het aantal passagiers met 13 procent naar 7,5 miljoen. “De indruk is wellicht dat we winstgevend zijn dankzij de goedkope kerosine”, stak Bernard Gustin van wal. “Dat heeft zeker meegespeeld. Maar anders zouden we ook winst hebben gemaakt.” Kerosine betekende vorig jaar nog een kwart van de bedrijfskosten. Voordien was het 35 procent. De lagere prijs deed de bedrijfskosten in 2015 met circa 100 miljoen euro dalen.

Maar er waren ook tegenvallers. De terreurdreiging kostte de carrier 10 miljoen euro. Er waren de ebolacrisis in Afrika, en de zwakke economie in Rusland. De hoge dollarkoers gaf ook turbulentie: brandstof, vliegtuighuur en onderhoud worden in harde dollars betaald. De opbrengsten in dollar, circa een twaalfde van de omzet, wegen niet op tegen die onkosten. En er is de blijvende prijsdruk: “De gemiddelde prijs per ticket daalde met een tiende”. De daling van de brandstofprijzen leidde mee tot die prijsdaling.

Meer dan de opvolger

Toch is het glas voor de CEO vooral halfvol. Door het stijgend aantal passagiers, daalde de eenheidskostprijs per passagier. “We willen niet zomaar overleven. We willen succesrijk zijn. In al onze regio’s zijn we winstgevend. Voor de Lufthansa Groep (de Duitse carrier heeft een 45 procentbelang in SN Airholding, nvdr) zijn we de centrale spil in Afrikaans sub-Sahara. Onze vluchten naar Noord-Amerika zijn bijna net zo winstgevend als die naar Afrika. Vooral de vlucht naar Washington is lucratief. Daar speelt ook het Lufthansa-effect. Hun lobbykracht in de Verenigde Staten is veel sterker dan de onze”.

Brussels Airlines wil dus meer zijn dan zomaar de opvolger van Sabena. “We willen de marktleider zijn in eigen land”, maakt de CEO zich sterk. Dit jaar wordt 20 miljoen euro geïnvesteerd. Er komen 900.000 extra zetels, bovenop de bijna 700.000 vorig jaar (ondanks het hogere aanbod steeg de bezettingsgraad met 3,4%). In 2017 worden nog eens 1,1 miljoen extra zetels verwacht. Een nieuwe bestemming is Toronto. Eind deze maand valt een beslissing over een vlucht naar India. Een andere mogelijkheid is een vlucht, naar een andere bestemming in Azië.

Al die plannen zullen dit jaar 240 nieuwe banen opleveren. Indien de kerosineprijs niet stijgt dan kan 2016 nog winstgevender worden. “Maar we hebben sowieso een recurrente winst nodig van 50 miljoen euro, zodat we ons investeringstempo kunnen aanhouden.”

Illegale concurrentie

Maar daar maken de CEO en zijn CFO kanttekeningen bij. “Wij zijn zoals een wielerploeg”, vindt Jan De Raeymaeker. “Lagekostenmaatschappijen zijn onze belangrijkste concurrenten. We trainen, we kopen nieuw materiaal, we bereiden ons voor op de wedstrijd. Maar dan merk je hoe sommige van onze concurrenten met een klein motortje in de fiets rijden. In het wielrennen wordt dat afgestraft. Niet in de luchtvaart. Daar blijven we het moeilijk mee hebben. Sommige van onze concurrenten hebben personeel dat in België werkt en woont, en toch betalen zij 35 tot 40 procent minder sociale lasten. Dat is een vorm van discriminatie die weg moet. Wij zijn uiteraard niet tegen concurrentie. Wél tegen illegale concurrentie”.

Een ander zeer zijn de kosten voor de luchtverkeersgeleiding. Op de luchthaven van Charleroi worden die door het Waals Gewest betaald. “Indien de gewesten onze kosten voor luchtverkeersgeleiding zouden betalen, zou ons dat 7 miljoen euro besparingen opleveren.”

Gustin feliciteerde ten slotte zijn werknemers voor de volgehouden spanningen de voorbije jaren. “Er was een loonblokkering van twee jaar, piloten werkten tegen 80 procent.” De 3369 werknemers worden ook beloond voor hun inspanning: er is een brutobonus van 5 miljoen euro: iedereen krijgt iets, maar niet iedereen evenveel.

En toch moet de kostprijs per passagier nog eens met 15 procent naar beneden, tot in 2018. “Jan en ik liggen daarvan wakker”, zei de CEO. Een goed slaapmiddel is alvast het stijgend aantal passagiers: hoe meer passagiers, hoe lager de eenheidsprijs per passagier. Brussels Airlines mikt op 10 miljoen passagiers in 2018.

En de aandeelhouders van SN Airholding? Die krijgen nog geen dividend. Lufthansa laat ook in het ongewisse of het Brussels Airlines al dan niet wil inlijven. Een call-optie geeft de Duitsers recht op de volledige overname van de luchtvaartmaatschappij. “Het tijdstip van de uitoefening van de call-optie kunnen we niet exact bepalen”, meldt droog het jaarverslag.