Bret Taylor (Salesforce): ‘Geen enkele bedrijfsleider weet op dit moment echt wat hij doet’

Als u iets liket op Facebook, kan dat dankzij Bret Taylor. Nu is hij de nummer twee bij de techgigant Salesforce. Taylor combineerde het afgelopen jaar de integratie van het voor 28 miljard dollar overgenomen Slack met de ontwikkeling van software om vaccinaties en contacttracing te plannen. Nu moet hij zich ook buigen over een nieuw kantoorregime voor de 65.000 medewerkers van Salesforce.

“Het geeft heel veel voldoening en ik ben heel trots dat ik Google Maps mee heb opgestart, maar mijn vader belt mij nog altijd als hij verdwaald raakt”, antwoordt Bret Taylor nuchter op de vraag hoe het voelt om software gemaakt te hebben die door meer dan een miljard mensen wordt gebruikt. Taylor begon in 2003 bij het toen nog vrij kleine Google, nadat hij een master in computerwetenschappen had behaald aan de prestigieuze universiteit van Stanford in hartje Silicon Valley. Hij kwam er terecht in het kleine team dat de ontwikkeling en de lancering van Google Maps overzag. Na vier jaar besloot hij techondernemer te worden en richtte hij FriendFeed op, waar gebruikers updates van allerlei websites en sociale media konden samenvoegen tot een gepersonaliseerd nieuwsoverzicht. Facebook nam het bedrijf in 2009 over. Taylor werd daarop de chief technology officer van Facebook en hij rapporteerde rechtstreeks aan Mark Zuckerberg. Hij wordt ook gezien als een van de uitvinders van de alomtegenwoordige likeknop.

In 2012 begon het weer te kriebelen en richtte hij Quip op, dat tekstverwerking en andere productiviteitssoftware aanbood die volledig was aangepast aan mobiele toestellen. Quip werd in 2016 overgenomen door Salesforce voor 750 miljoen dollar. Van eenvoudige onlinesoftware om klantenrelaties te beheren is dat bedrijf sinds 1999 uitgegroeid tot een bijna allesomvattend platform voor alles wat met klanten te maken heeft. Taylor is bij Salesforce in ijltempo doorgestoomd tot chief operating officer, de rechterhand van CEO en oprichter Marc Benioff. Taylor wordt ook genoemd als zijn opvolger, omdat Benioff al veel taken aan hem delegeert. Hij zit dus in polepositie om een van de zeldzame bedrijven te leiden die zich in zakelijke software kunnen meten met Microsoft, Oracle en SAP.

Taylor was ei zo na jurist geworden. “Ik verdiende als student wat bij met het bouwen van websites. Ik wilde oorspronkelijk rechten studeren, want ik geloofde niet dat je in internet een echte carrière kon hebben”, vertelt Taylor. “Dat veranderde snel toen ik aan Stanford een les computerwetenschappen meepikte. Ik was op slag verliefd. Het lijkt gewoon wat tokkelen op een toetsenbord, maar programmeren is een superkracht. Je kunt in een oogwenk dingen maken die andere mensen kunnen gebruiken, zoals een kok of een timmerman. Ik ben er een enorme voorstander van geworden zo veel mogelijk jongeren warm te maken voor programmeren. Wie een beetje met spreadsheets kan werken, kan al programmeren. Onlangs zag ik op het vliegtuig een documentaire over de animatiestudio Pixar. Die films zijn het resultaat van de combinatie van artistieke creativiteit en software. Maar hoeveel keer is die combinatie níét gebeurd omdat mensen geïntimideerd waren door het moeilijke imago van IT? Ik kan alleen maar hopen dat zo veel mogelijk mensen voor IT kiezen. Ik voel mij heel geprivilegieerd dat ik in deze sector mag werken.”

In uw vrije tijd maakte u onlangs een app om de luchtkwaliteit in het door bosbranden geteisterde Californië op te volgen. Overdag moet u 65.000 medewerkers aansturen.

BRET TAYLOR. “Mijn eerste taak is te luisteren naar onze klanten. Ik steek daar veel tijd in, omdat ik wil weten hoe onze software de problemen in hun business het beste kan oplossen. Ik wil de productstrategie van Salesforce daar zo nauw mogelijk bij doen aansluiten. Daarnaast ben ik heel erg bezig met de dagelijkse leiding van het bedrijf. Ik merk wat voor een omwenteling de coronacrisis heeft veroorzaakt. We hebben meer dan een eeuw aan gebruiken in kantoorwerk overboord moeten gooien. Sinds de start van de coronacrisis heeft Salesforce 20.000 nieuwe medewerkers aangeworven, die nog niet of bijna niet op kantoor zijn geweest. Opeens konden we bedrijven runnen vanuit onze keukens en thuiskantoren.

“Het is wat op de achtergrond gebleven door de pandemie en de schaarste, maar in de Verenigde Staten zie je ook een ander nieuw fenomeen, The Great Resignation. Mensen veranderen massaal van baan. Een CEO van een grote Amerikaanse bank kondigde onlangs aan dat alle personeelsleden weer voltijds op kantoor moesten werken. Ik weet niet of hij er bij stilgestaan heeft dat zijn buren dat niet zullen doen. Zijn medewerkers zullen duidelijk maken dat ze niet terug willen naar de oude situatie. Salesforce gaat naar een regime van gemiddeld drie dagen kantoorwerk per week. Geen enkele bedrijfsleider weet op dit moment echt wat hij doet, maar we weten wel zeker dat de digitale versie van het kantoor even belangrijk is als de fysieke werkplek.”

Het communicatieplatform Slack krijgt een centrale rol in het digitale hoofdkwartier dat Salesforce wil aanbieden. U wordt gezien als de architect van die overname, die 28 miljard dollar kostte. Is het eng voor zo’n groot bedrag verantwoordelijk te zijn?

TAYLOR. “Natuurlijk, maar dat hoort bij de verantwoordelijkheid die je op je moet nemen als je zo’n grote organisatie wilt leiden. De pers mag dan wel mijn naam op die overname plakken, ik weet dat iedereen bij Salesforce ervoor zal zorgen dat ze succesvol wordt. Salesforce is een gretige overnemer en het heeft daarin een heel goed trackrecord. Onlangs heeft onze CFO getoond hoe goed de recente overnames zijn gegroeid. Ik ben ook als ondernemer bij Salesforce terechtgekomen en ik ben dat gebleven. Er is een fantastische quote van de legendarische computerwetenschapper Alan Kay: ‘De gemakkelijkste manier om de toekomst te voorspellen, is ze zelf uit te vinden.’ Dat is een goede samenvatting van onze bedrijfscultuur en dat maakt het ook zo’n goed huis voor ondernemers. Veel van mijn collega’s in het topmanagement zijn ex-ondernemers.

“Slack is een fantastisch product en verliest allerminst zijn relevantie, nu we weer naar kantoor trekken. Er blijft een grote behoefte aan een digitaal hoofdkwartier. We werken aan een doorgedreven integratie met onze andere software, maar het gaat verder dan dat. Slack geeft ons de mogelijkheid zowat alles rond kantoorwerk of klantenbeleving heruit te vinden.”

Met Slack komt Salesforce nog meer in het vaarwater van Microsoft, dat Teams heeft. Het lijkt alsof enkel Salesforce gek genoeg is om Microsoft frontaal aan te vallen.

TAYLOR. “Ik denk we het allebei niet zo zwart-wit voorstellen. We zorgen er bijvoorbeeld voor dat onze software naadloos met elkaar kan werken. Een van onze populairste extensies voor ons product voor klantenbeheer is een integratie in het e-mailprogramma van Microsoft. Het succes van Salesforce hoeft niet ten koste van Microsoft te gaan.

“Microsoft heeft vergelijkbare producten als de onze in zijn enorme aanbod en er zijn nog andere concurrenten. Maar dat maakt software net zo leuk. Telkens als een bedrijf denkt dat het de puzzel volledig heeft gelegd, zijn er ergens wel vier mensen in de spreekwoordelijke garage met een beter idee. Al moet ik toegeven dat ik me daar soms zorgen over maak. Zowel bij Google als bij Facebook ben ik in een vroeg stadium begonnen en ik heb twee keer de verhuizing naar een echt groot kantoor meegemaakt. Telkens was het een kantoor van een gevallen techgigant, Silicon Graphics en Sun Microsystems. Hier en daar stond nog meubilair van die bedrijven. Het leid tot nederigheid. Je hebt niet zomaar recht op succes. De meeste techbedrijven zijn geen lang leven beschoren.”

Salesforce bestaat al meer dan twintig jaar.

TAYLOR. “De centrale vraag waar elk softwarebedrijf zich over moet buigen is: hoe ga ik van dat oorspronkelijke succesproduct naar een bedrijf dat de tand des tijds kan doorstaan? Dat dreef Marc Benioff en Parker Harris (zijn eerste rechterhand, nvdr) bij de uitbouw van Salesforce. Ze hadden de visie om de verkoop tussen bedrijven heruit te vinden en ondertussen is dat een totaalaanbod geworden, waarin de klantenervaring centraal staat. En wat ik minstens even belangrijk vindt: we verliezen onze maatschappelijke verantwoordelijkheid niet uit het oog. Tijdens de coronacrisis hebben we alles overhoopgegooid om software voor contacttracing en het plannen van vaccinaties mogelijk te maken. We wilden de pandemie niet ondergaan, maar een deel van de oplossing zijn. Daar ben ik heel trots op.”

Ondertussen hebt u al goed uw stempel op de sector kunnen drukken. Wat is de belangrijkste levensles die u wilt doorgeven?

TAYLOR. “Bijna elke ambitieuze achttienjarige die ik tegenkom, heeft een duidelijk plan in zijn hoofd: bij die topuniversiteit studeren, voor die werkgever werken. Maar je moet openstaan voor het toeval. Als je te gefocust bent op je doel, riskeer je veel grotere kansen te missen. Sheryl Sandberg (de COO van Facebook, nvdr) heeft een fantastische quote over mensen die te hard vasthouden aan hun verwachtingen: ‘Wanneer iemand je een plaats aanbiedt op een raket, dan vraag je niet welk zitje het precies is.’ Ik houd van dat citaat, omdat het zo goed samenvat hoe mensen zich in onbelangrijke zaken kunnen verliezen.”

Over Sandberg gesproken, de reputatie van Facebook en andere techgiganten is sterk aangetast.

TAYLOR. “Ik onderschrijf volledig dat onze sector meer toezicht nodig heeft. Technologie is niet inherent slecht of goed, het hangt ervan af hoe we ze gebruiken. Ondertussen is technologie zo verweven met ons dagelijks leven dat het niet meer dan normaal is dat er strenger wordt opgetreden. De voorbije decennia zag onze sector cyberbeveiliging als het grootste risico, maar de afgelopen jaren hebben aangetoond dat we het fundamenteler moeten aanpakken: mensen moeten ons ook op andere gebieden kunnen vertrouwen. Vertrouwen zal centraal staan, dat is het nieuwe normaal. Ik maak me zorgen over het imago van de techsector, maar ik ben er ook van overtuigd dat technologie ons leven ongelofelijk kan verbeteren.”