Kan een staat zomaar een buitenlandse bank boetes opleggen? Wat met de slagkracht van Europa? En wist BNP Paribas wat het deed? Drie vragen aan Trends-redacteur Patrick Claerhout over de monsterboete van 8,9 miljard dollar die BNP Paribas opgelegd kreeg van de Amerikaanse staat.
Kan een staat zomaar een buitenlandse bank boetes opleggen? Wat met de slagkracht van Europa? En wist BNP Paribas wat het deed? Drie vragen aan Trends-redacteur Patrick Claerhout over de monsterboete van 8,9 miljard dollar die BNP Paribas opgelegd kreeg van de Amerikaanse staat.
1. Waarom kan de Amerikaanse staat een buitenlandse bank een boete opleggen?
Patrick Claerhout: ‘De Amerikaanse justitie verwijt BNP Paribas dat ze olie- en grondstoffentransacties met landen als Iran en Soedan gefinancierd heeft. Die landen waren het voorwerp van een embargo in de VS, maar niet in Frankrijk of Zwitserland, de landen van waaruit de meeste financieringsoperaties plaats vonden. Zowat alle olie- en grondstoffenhandel gebeurt echter in dollar, en alle dollartransacties wereldwijd moeten verplicht passeren via een compensatiekamer gevestigd op Amerikaans grondgebied en zijn derhalve onderworpen aan het Amerikaanse recht. Dat geeft de VS het recht om ook Europese banken voor verboden dollartransacties aan te pakken.’
2. Zou Europa dat dan ook kunnen doen met eurotransacties, en zo politieke macht afdwingen?
Patrick Claerhout: ‘De euro heeft bijlange niet de wereldwijde kracht en uitstraling van de dollar. De dollar is nog altijd veruit de belangrijkste commerciële, financierings- en reservemunt van de wereld. De verwachting is dat dit zo zal blijven. De VS bieden een aantal belangrijke troeven: een grote economie, een uitgebreide en liquide financiële markt, een geloofwaardige en daadkrachtige centrale bank, en een efficiënt juridisch systeem. Zolang Europa versplinterd blijft en zijn muntunie niet steviger fundeert, blijft het oude continent financieel-politiek machteloos.’
3. Wist BNP Paribas dat ze risico’s nam?
Patrick Claerhout: ‘Jazeker. Elke bank weet dat dollartransacties via het Amerikaans financieel systeem moeten passeren, en dus onder de Amerikaanse wet vallen. Het filiaal van BNP Paribas in Genève, dat meerdere omstreden financieringstransacties opzette, heeft op een bepaald moment ook transactiecodes aangepast zodat ze onopgemerkt zouden blijven door de Amerikanen. Dat bewijst dat de bank aanvoelde dat ze bepaalde zaken beter verborgen hield.’
