Belfius-topman Raisière waarschuwt voor nieuwe renteverlaging

Marc Raisière, de CEO van staatsbank Belfius, verdedigt het beleid van de Europese Centrale Bank, maar waarschuwt tegelijk voor een nieuwe renteverlaging. ‘Dat zou bepaalde banken kunnen aanzetten tot het nemen van meer risico’s, terwijl andere op de kredietrem gaan staan.

Op een persconferentie over de halfjaarresultaten maakte Raisière van de gelegenheid gebruik om het beleid van de ECB over de voorbije jaren te verdedigen. Deze week hadden zijn collega’s van ING en KBC kritiek geuit op dat beleid, omdat de aanhoudend lage rente een bedreiging inhoudt voor de inkomsten en de rendabiliteit van de banken.

“Ik wil er toch even aan herinneren dat de ECB Europa en de euro gered heeft”, zei Raisière. “In 2012 waren landen als Griekenland, Ierland, Portugal en Spanje failliet. Die crisis was amper bedwongen en de centrale bank werd geconfronteerd met het risico van deflatie. Daarop heeft ze maatregelen genomen om een recessie te vermijden, waaronder een negatieve depositorente voor de banken.”

Volgens Raisière hebben die maatregelen vruchten afgeworpen. “Iedereen lijkt het vergeten, maar we hebben noch deflatie noch een recessie gekregen. Bovendien verlichtte de lage rente de schuldenlast van de staten. Dat momentum hadden landen moeten aangrijpen om te investeren en structurele economische veranderingen door te voeren. Dat dat te weinig gebeurd is, kun je de ECB niet aanwrijven.”

Raisière vindt ook dat de renteverlaging die de ECB doorvoerde, beheersbaar was voor de banken. “De impact was geleidelijk en langzaam. Veel banken, ook Belfius, hebben de daling van de rentemarge kunnen compenseren door meer kredieten te verstrekken. Maar banken die mikken op een rendement op eigen vermogen hoger dan 10 procent, hebben een probleem. Want dat is in de huidige omstandigheden niet alleen onrealistisch, het is ook onverstandig.”

Rol van de rente is uitgespeeld

Belfius hanteert intern een doelstelling van 8 à 9 procent rendement op eigen vermogen. Raisière lijkt te willen zeggen dat de banken die nu massaal klagen over het ECB-beleid, precies diegene zijn die hogere winstdoelstellingen naar voren schuiven. Tegelijk waarschuwt de CEO van Belfius echter voor een nieuwe renteverlaging door de ECB. Die wordt in september verwacht.

“Een verdere renteverlaging zal geen impact meer hebben op de economie of de inflatie”, zegt Raisière. “Er is vooral nood aan een groter vertrouwen bij ondernemers, waardoor ze meer willen investeren. De rol van de rente is daarbij uitgespeeld. En voor de banken zou een nieuwe renteverlaging ronduit gevaarlijk zijn. Het zou sommige instellingen kunnen aanzetten nog grotere kredietvolumes toe te kennen, door meer risico’s te nemen. En voorzichtige banken zullen misschien op de kredietrem gaan staan omdat de marges te klein zijn.”

Belfius kende in de eerste zes maanden van dit jaar een recordbedrag van 9,4 miljard euro aan kredieten toe. Dat is een stijging met 15 procent in vergelijking met dezelfde periode vorig jaar. Het uitstaande volume aan kredieten is met 3 miljard gestegen tot 91,5 miljard euro. Belfius is de voorbije jaren vooral gegroeid in bedrijfskredieten, een segment waarin de bank vroeger nauwelijks meespeelde, en waarin hogere marges gelden. Die verschuiving verklaart de lichte toename van de rente-inkomsten van de bank (+1%).

Oorlogskas van een miljard

Raisière geeft toe dat de aanhoudend lage rente Belfius de komende jaren tientallen miljoenen aan rente-inkomsten kan kosten, maar hij wil de bank daartegen wapenen met “een grotere diversificatie van de inkomsten”. Daarvoor zet Belfius in op groei in verzekeringen en vermogensbeheer. In die domeinen wordt ook uitgekeken naar mogelijke acquisities. Belfius beschikt over een oorlogskas van een miljard euro, berekende financieel directeur Johan Vankelecom.

De staatsbank maakte in de eerste zes maanden van 2019 een nettowinst van 304 miljoen euro. Dat is een daling van 9 procent tegenover de eerste helft van 2018. Belfius verklaart dat door het wegvallen van uitzonderlijke inkomsten (de verkoop van een participatie in de luchthaven van Luik en een terugname van provisies op de Italiaanse obligatieportefeuille in 2018) en door de voorjaarstorm die 11 miljoen euro winst afroomde bij Belfius Insurance. De kosten stegen met 3 procent, door de investeringen in IT en personeel.

Omdat de onderliggende resultaten volgens de bank goed zijn, keert ze dit najaar een interim-dividend van 100 miljoen euro uit aan haar aandeelhouder, de Belgische staat. Dat is evenveel als een jaar eerder. Over 2018 kwam het totaaldividend op 363 miljoen euro uit.

Zolang er geen nieuwe regering is, zitten de plannen voor een beursgang van Belfius in de koelkast. Toch herhaalde Raisière dat een beursintroductie een goede zaak zou zijn: “Ze zou ons toegang geven tot de financiële markten, waardoor we gemakkelijker kapitaal kunnen aantrekken. En meerdere aandeelhouders hebben is beter dan één.”