Amicie de Spoelberch, het buitenbeentje van de familie

De fiscus voert een onderzoek naar de erfenis van Amicie de Spoelberch (1922-2008) en de belastingen die haar nakomelingen daarop betaalden. Dat schrijft de krant Le Soir. Wie was deze telg van de discrete brouwersfamilie? “Amicie moest niet veel van de familie hebben. Ze bleef alleen.” Amicie werd ook nooit lid van de Stichting Anheuser-Busch Inbev, waarin de Belgische adellijke aandeelhouders hun familiebelang groepeerden.

Amicie de Spoelberch was een buitenbeentje in de familie. Ze was een dochter van Olivier de Spoelberch, een van de zes kinderen van de historische eigenaars van Brouwerijen Artois in Leuven. Uit twee van de andere kinderen kwamen twee van de huidige bestuurders bij de wereldbouwer voort: Grégoire de Spoelberch en Paul Cornet, beiden vijfde generatie.

Amicie drukte nooit een stempel op de wereldbrouwer. André de Spoelberch (1925-2017), CEO in de jaren tachtig, lichtte in zijn familiekroniek Cinq siècles de la famille Spoelberch, een boek uit 2006, een tipje van de sluier. Hij omschreef Olivier als “de meest intellectuele van de familie”. Olivier de Spoelberch was doctor in de politieke en sociale wetenschappen, hoogleraar aan de universiteit van Leuven, lid van de Hoge Raad voor Werkgelegenheid. Amicie had een zus, Eliane, en een broer, Roger (1917-1994). Die laatste wordt omschreven als “een vrijgezel die in Zwitserland leefde”. In zijn kroniek voegt André de Spoelberch er nog zuinig aan toe dat Amicie “op latere leeftijd met Luka Bailo trouwde”. Die man had blijkbaar een betwistbare reputatie. De zaak rond de erfbelastingen heeft te maken met de kinderen van Bailo.

Nog een ander familielid haalt geregeld de media, zonder schandalen. De kleinzoon van Eliane is de bekende violist Lorenzo Gatto. Die werd in 2009 tweede in de Koningin Elisabethwedstrijd voor viool. Hij won ook de publieksprijs.

Familiaal aandeelhouderspact

Belangrijker dan de individuele lotgevallen is de familiale impact bij de wereldbrouwer. De Belgische families groepeerden in de jaren negentig hun brouwersbelang in een aandeelhouderspact. In tegenstelling tot haar zus Eliane werd Amicie daar nooit lid van. Dat zegt ook iets over de moeizame totstandkoming van het pact. De onderhandelingen sleepten een decennium aan, in de jaren negentig van de vorige eeuw. Toen de families hun belang uiteindelijk hadden gegroepeerd in wat toen nog Stichting Interbrew heette, volgde even later de beursgang, op 1 december 2000. Tot vandaag controleert deze stichting, omgedoopt in de Stichting Anheuser-Busch InBev, circa 43 procent van de brouwersaandelen. Naast de Belgen, zijn er sinds 2004 ook Braziliaanse families als medeaandeelhouders. De Belgische families en aanverwante vehikels, controleren circa 24 procent van AB InBev. Het aandeelhouderspact met de Brazilianen geldt tot minstens 2034.

Dee Belgische families zijn verdeeld over drie grote takken. Er is een tak rond de AB InBev-bestuurder Alexandre Van Damme. Een tweede tak heeft als zwaargewicht de familie de Spoelberch, van het bekende domein van Wespelaar in Vlaams-Brabant. Een derde tak is meer versnipperd, met diverse families, zoals de Mévius, de Pret, en een de Spoelberch.

Onafhankelijk

Amicie had met geen van de takken iets te maken. Haar naam als aandeelhouder wordt voor het laatst vermeld in een notariële akte van de brouwer van 20 maart 1992. Toen was het familiale aandeelhouderschap nog zeer versnipperd. Haar zus Eliane zou uiteindelijk wel aansluiting vinden bij de tak Sébastien. In een notariële akte uit april 2001 wordt Eliane vermeld als lid van de stichting, samen met haar twee dochters, plus diens echtgenoten en de kinderen. Onder hen onder meer Lorenzo Gatto.

Maar in de jaren negentig had Eliane nog een vennootschap voor haar brouwersaandelen, waarin Alexandre Van Damme bestuurder was. Een familiale aandeelhouder benadrukte in een gesprek met Trends enkele jaren geleden dan ook “de onafhankelijkheid van de twee dochters van Eliane. Hun moeder zat in de stichting uit sympathie. Dat ging zeer goed. Met de dochters ging dat ook goed. Maar er is een schoonzoon die er zich niet gemakkelijk bij voelt. En Amicie was er ook niet bij. Zij was een individualistische, onafhankelijke dame. Ze moest niet veel van de familie hebben. Misschien had de toenmalige generatie haar niet zo vriendelijk bejegend? Wellicht waren er psychologische problemen in de jaren stilletjes. We wilden haar in de stichting brengen. Eventueel via een afzonderlijke stichting, die dan haar naam zou dragen. Maar dat lukte niet. Amicie bleef alleen.”