Yellen en Draghi zijn belangrijker dan Clinton of Trump

Over een tiental dagen kiezen de Amerikanen hun nieuwe president. Echt wakker liggen de markten daar niet van. Donald Trump is te zeer beschadigd om een echte kans op de overwinning te maken. Het avontuur lijkt veel te groot om aan te gaan. En precies voor stabiliteit en ervaring staat Hillary Clinton. Echt populair hoef je dan niet te zijn om te winnen.

Dan verwachten we meer spanning richting de laatste bijeenkomsten van het jaar van de twee belangrijkste centrale banken. De markten achten de kans meer dan 50 procent dat de Federal Reserve op de laatste bijeenkomst van het jaar (13 en 14 december) een tweede renteverhoging met 25 basispunten zal doorvoeren. Eind vorig jaar, bij de eerste verhoging, had de Fed zelfs vier renteverhogingen voor dit jaar in het vooruitzicht gesteld. Maar tot nog toe is er geen enkele doorgevoerd in 2016.

Vanuit dat oogpunt alleen al lijkt een verhoging aangewezen. Kwestie van de geloofwaardigheid enigszins overeind te houden. Voldoende Fed-gouverneurs hebben trouwens de afgelopen maanden laten horen dat ze een renteverhoging genegen zijn. Al hield voorzitster Janet Yellen voorlopig vakkundig de boot af.

Tapering

Minstens even boeiend wordt de bijeenkomst van de Europese Centrale Bank op 8 december. Haar programma van monetaire versoepeling (QE) loopt in principe tot maart 2017. Het houdt een maandelijkse aankoop in van 80 miljard euro aan (overheids)obligaties. In totaal zal in maart voor 1700 miljard euro aan obligaties zijn opgekocht. Niemand verwacht dat de ECB onmiddellijk en abrupt het aankoopprogramma stopzet. Meer dan waarschijnlijk wordt de kwantitatieve versoepeling voortgezet.

Maar nu al lijkt duidelijk dat hét modewoord van 2017 in de Europese monetaire politiek ‘tapering’ wordt. Dat is het laten uitdoven van de QE door het bedrag van gekochte obligaties geleidelijk te verminderen.

Te weinig Bunds

Ongetwijfeld zal de ECB omzichtig te werk gaan om te vermijden dat de rente bruusk oploopt. Tenslotte zijn er cruciale presidents- en parlementsverkiezingen in respectievelijk Frankrijk en Duitsland, die voor al voldoende deining in de eurozone kunnen zorgen.

Anderzijds verwacht de ECB zelf dat de inflatie in de eurozone gaat oplopen van 0,4 procent momenteel tot 1,2 procent volgend jaar, tot 1,6 procent in 2018 om in 2019 de doelstelling van 2 procent te bereiken. Bovendien zit de ECB stilaan aan de limiet van Duitse overheidsobligaties (‘Bunds’) die ze nog kan opkopen. De Europese variant van tapering staat dus voor volgend jaar in de sterren geschreven. De hamvraag is of dit al op 8 decemberwordt aangekondigd.