Verhoogt de Fed de rente in september of december?

Het begin van het najaar lijkt voor de Amerikaanse centrale bank wel heel hard op de herfst van 2015. Na het minder dan verwachte banenrapport voor augustus staat de Federal Reserve voor hetzelfde dilemma als vorig jaar: verhoogt de Fed de rente in september of kiezen we toch maar voor december?

De beslissing de rente te verhogen kan vallen tijdens de Fed-vergadering van 21 september of tijdens die van 14 december. Begin november (1-2 november) komt het Federal Open Market Committee (FOMC), dat over het Amerikaanse rentebeleid beslist, ook bijeen, maar die meeting komt amper enkele dagen voor de Amerikaanse presidentsverkiezingen en dan is het totaal ongebruikelijk aan de rente te morrelen.

Vorig jaar lieten Fed-voorzitter Janet Yellen en de andere leden van het rentecomité zich leiden door de onzekerheid rond de groei van de Chinese economie om tegen de algemene marktverwachting toch niet de historische eerste renteverhoging sinds 2006 door te voeren. Die stap deed de Fed alsnog in december, zodat de Amerikaanse centrale bank haar geloofwaardigheid overeind wist te houden. Yellen had al minstens een jaar eerder zo’n eerste renteverhoging in het vooruitzicht gesteld.

Eind vorig jaar kondigde de Fed dan vier renteverhogingen voor dit jaar aan, maar midden september hebben we er nog geen enkele gezien. In het voorjaar – na een zwak eerste kwartaal voor de Amerikaanse economie – was al duidelijk dat het er in plaats van vier maar één of twee zouden zijn.

Stijgende inflatie

Niet alleen het banenrapport, maar ook enkele andere indicatoren zoals de ISM-index (index van aankoopdirecteuren) en de kleinhandelsverkopen lieten in hun recentste cijfers enige terugval zien. Dat kan de gouverneurs van het rentecomité het argument geven toch nog maar even te wachten met die renteverhoging. De internationale context is een stuk rustiger dan twaalf maanden geleden, want de internationale economie verteert de brexit-kater veel beter dan verwacht.

Voorstanders van een onmiddellijke renteverhoging wijzen op de sterke arbeidsmarkt. De lage werkloosheidsgraad zet een opwaartse druk op de inflatie. Het Amerikaanse inflatiecijfer nadert de beoogde doelstelling van 2 procent, het dubbele van vorig jaar. Bovendien verwachten de meeste economen in het komende jaar een verdere toename van het algemene prijzenpeil.

Wellicht december

Een argument om te wachten, is van politieke aard. Misschien wacht de Fed toch beter af hoe de Amerikanen gaan stemmen en wie de nieuwe president wordt. Ook belangrijk is de vraag of die president een meerderheid in het parlement heeft. Zoals we hier vorige week al hebben aangegeven, zou vooral de verkiezing van de Republikein Donald Trump tot volatiliteit op de financiële markten kunnen leiden.

In die context sluiten we ons aan bij de consensus dat de renteverhoging er, net als vorig jaar, op zijn vroegst in december komt. De Fed kan daarmee bevestigen dat we in een opwaartse rentecyclus zitten en de markt vanaf de septembervergadering lang genoeg voorbereiden, zodat de markten ook nu weer op de renteverhoging hebben kunnen anticiperen en een schokeffect uitblijft.