‘U mag zich verwachten aan een grotere belangstelling van de fiscus voor uw vermogen’

Beleggers moeten nagaan of zij binnen de krijtlijnen van het normale beheer beleggen en zo nodig hun gedrag aanpassen. Dat zegt Anton Van Zantbeek, advocaat bij Rivus en gastdocent aan de Fiscale Hogeschool.

Het is geen geheim dat de coronacrisis een diepe krater heeft geslagen in de begroting. De vraag lijkt enkel nog hoe diep de krater is. Men goochelt met vele tientallen miljarden euro’s. Er zal op alle vlakken daadkrachtig moeten worden ingegrepen. Hoewel het Belgische overheidsbeslag al heel hoog is, zal er toch weer meer worden belast. En daarvoor wordt de jongste jaren steevast gekeken naar de beleggers. Als je kan beleggen, heb je blijkbaar te veel geld, lijkt de redenering. Er lijkt een politieke consensus te bestaan over de invoering van een effectentaks 2.0. Ook zouden meerwaarden op aandelen in de heffing worden betrokken.

Dat zijn twee zeer zichtbare belastingverhogingen die beleggers midscheeps raken. Maar onder de waterlijn staan er nog maatregelen in de steigers die beleggers raken. Zo zal het almaar verder afkalven van het anoniem beleggen menig belegger geld kosten. Dat weten de Belgen die in het buitenland beleggen. Zij staan nu al met de billen bloot en worden regelmatig onderworpen aan pittige fiscale controles. De in België beleggende Belgen merken daar niets van. Dat komt door het stelsel van de bevrijdende roerende voorheffing. Daardoor moeten zij hun inkomsten niet aangeven in hun jaarlijkse aangifte. Zij blijven dus in alle legaliteit onder de radar van de fiscus. Maar laat dat nu een doorn zijn in het oog van de fiscus. Er wordt dan ook gepleit voor een veralgemeende aangifteplicht van roerende inkomsten. Dat daardoor weer een laag complexiteit wordt toegevoegd, deert blijkbaar niemand.

Door een veralgemeende aangifteplicht ontstaat eigenlijk een vermogenskadaster. De fiscus weet dan wie vermogen heeft. Doelgerichte controles op vermogenden worden daardoor mogelijk. Zulke controles kunnen veel geld opleveren voor de fiscus. Zo zijn er bepaalde types van beleggers die niet beleggen als een goede huisvader. Ze bouwen te grote risico’s in, doen te veel transacties of beleggen met geleend geld. Die beleggers lopen het risico op een herkwalificatie van hun inkomen in een hoger belast divers inkomen of zelfs beroepsinkomen. Ook zal de fiscus zich interesseren in de oorsprong van het kapitaal. Kan de belegger verantwoorden hoe hij aan dat kapitaal is gekomen? Indien de jaarlijkse aangiftes dat kapitaal niet verantwoorden, kan de fiscus belasten op grond van ‘tekenen en indiciën’. Dat betekent dat de fiscus ervan uitgaat dat iemand bepaalde beroepsinkomsten niet heeft aangegeven. Het is dan aan de belegger om te bewijzen dat hij die bedragen uit een andere bron heeft verworven, zoals een schenking, een erfenis, de verkoop van een huis, een lottowinst, enzovoort. Maar het kapitaal zou in het verleden ook vanuit het buitenland kunnen zijn overgeschreven. In dat geval kan de fiscus nagaan of die repatriëring correct is verlopen. Indien over de oorsprong vragen rijzen, kan de fiscus naheffingen eisen of zelfs een strafklacht indienen bij het parket.

Dus, beste beleggers, naast de zoveelste belastingverhoging mag u zich ook verwachten aan een grotere belangstelling van de fiscus voor uw vermogen. Lang is dat anoniem gebleven. Die anonimiteit verdwijnt nu als sneeuw voor de zon. Op die evolutie moeten beleggers zich voorbereiden. Beleggers moeten nagaan of zij binnen de krijtlijnen van het normale beheer beleggen en zo nodig hun gedrag aanpassen. Ook moeten bewijsstukken worden verzameld die aantonen dat het volledige kapitaal zijn fiscale regime heeft ondergaan. Als dat niet het geval is, bestaat de mogelijkheid die fouten spontaan recht te zetten. Onthoud dat ook op beleggers de evolutietheorie van Charles Darwin van toepassing is. Enkel beleggers die zich aanpassen aan de gewijzigde omgeving zullen fiscaal overleven.