De laatste jaren heeft het gereglementeerd spaarboekje het niet onder de markt. De fiscale voordelen die ermee gepaard gaan zijn velen een doorn in het oog. Ook vorige week was het weer prijs. Het Belgische Grondwettelijk Hof heeft een prejudiciële vraag gesteld aan het Europese Hof van Justitie.
Zwanenzang
Het ziet er naar uit dat het spaarboekje in haar huidige vorm nu echt aan haar zwanenzang bezig is. Deze prejudiciële vraag is immers de zoveelste aanval. Ook de Europese Commissie is maar een koele minnaar van het Belgische gereglementeerde spaarboekje. Zij heeft België rechtstreeks voor het Hof van Justitie gedaagd. Maar ook in België circuleren er plannen om het spaarboekje aan te pakken. De manier waarop is nog onduidelijk. Hierbij lijkt het voorstel om de vrijstelling via de belastingaangifte te laten verlopen evident. Alle interesten ondergaan roerende voorheffing; indien je een teruggave wenst, moet je die vragen via de aangifte.
Het spaarboekje wordt nu serieus fiscaal bevoordeeld. Het is bij de drastische belastingverhogingen van de laatste twee jaar volledig buiten schot gebleven. Alle andere rentedragende producten deelden in de klappen. Hierdoor is het relatieve voordeel van het spaarboekje nog veel groter geworden. Vanuit fiscaal oogpunt is de keuze voor een spaarboekje in plaats van een termijnrekening, een Tak 21-levensverzekering, een OLO, een kasbon, een obligatie,… evident. Enkel bij een gereglementeerd spaarboekje heb je de vrijstelling van roerende voorheffing tot een bedrag van 1880 euro. Daarnaast geniet je van een belastingtarief van amper 15% (voor interesten boven de 1880 euro). Alle andere interesten ondergaan sinds dit jaar het verhoogde tarief van 25%.
Collectieve fraude
Maar er is meer. Het product wordt door Belgen ook massaal misbruikt om de roerende voorheffing te misbruiken. Men opent meerdere spaarboekjes bij verschillende instellingen en elk van de banken past de vrijstelling van 1880 euro toe. De kunst is overal onder de magische grens van 1880 euro te blijven. Daar is op zich overigens niets mis mee, maar dan moet men in de jaarlijkse fiscale aangifte natuurlijk de ten onrechte vrijgestelde interesten aangeven. Maar dat wordt massaal ‘vergeten’. Hierdoor loopt de Belgische staat voor miljoenen euro’s aan belasting mis. Daar lijkt evenwel niemand om te malen.
Dat er door velen wordt gefraudeerd met spaarboekjes is intussen voor niemand nog een geheim. Doordat de fraude zo wijd verspreid is, durft geen enkele partij ze aan te pakken. In ieders electoraat zijn fraudeurs. Zelfs bij de PS. In zekere zin wordt de collectieve fraude zelf aangemoedigd door Di Rupo I. Door de belastingverhoging bij de andere rentedragende producten, is het nu extra lonend om te frauderen. Daarvan wordt overigens gretig gebruik gemaakt. Het bedrag op spaarboekjes is intussen aangezwollen tot 235 miljard euro.
Misschien geven de barre budgettaire tijden 5 minuten fiscale moed. Er moeten weer miljarden gevonden worden. We weten allemaal dat Di Rupo I voor elke besparingseuro, een belastingeuro wil. In plaats van de moe getergde beleggers met een zoveelste belastingverhoging om de oren te slaan, is het een goed idee het achterpoortje van de spaarboekjes te sluiten. Als Di Rupo het niet durft zal Europa het op korte termijn doen. Het resultaat is hetzelfde, maar dan is België wel een veroordeling rijker. Volg de discussie mee op Twitter via @Anton_Rivus.
Anton van Zantbeek
Advocaat Rivus
