De Bijzondere Belastinginspectie (BBI) stelt een onderzoek in naar rijke Belgen die belastingen hebben ontdoken via Luxemburgse beleggingsvennootschappen. Maar voordat alle Luxemburgse beleggingsvennootschappen worden gecriminaliseerd, is het goed wat te nuanceren.
De Bijzondere Belastinginspectie (BBI) heeft volgens de kranten ontdekt dat rijke Belgen belastingen hebben ontdoken via Luxemburgse beleggingsvennootschappen (beveks en bevaks). Die zouden zijn aangeboden via verscheidene Luxemburgse financiële instellingen. Het Belgische onderzoek zou er zijn gekomen naar aanleiding van berichten in de Franse media. De sicav die aan de schandpaal werd genageld, heet ‘Luxumbrella-fonds’, een beleggingsfonds dat BNP Paribas aanbiedt sinds 2005. Rond die tijd kwam de spaarrichtlijn in voege. Financiële instellingen in Luxemburg en in België begonnen rond die tijd producten te ontwikkelen die buiten de toepassingsvoorwaarden van de spaarrichtlijn bleven. Men noemt die in het jargon ‘out-of-scope-fondsen’.
Maar daaruit afleiden dat al wie heeft belegd in zulke fondsen zich schuldig maakt aan belastingontduiking, is een brug te ver. De Belgische fiscale wet voorziet uitdrukkelijk in ruime belastingvrijstellingen. Er wordt dus onzekerheid gecreëerd over rendementen die uitdrukkelijk zijn vrijgesteld. Dat is onterecht en draagt enkel bij aan de al torenhoge rechtsonzekerheid waarmee beleggers vandaag worden geconfronteerd. De fiscaliteit van de beleggingsvennootschappen is natuurlijk niet eenvoudig. Misschien ligt dat aan de basis van de onrust? Het fiscale lot van het rendement van een beleggingsvennootschap hangt samen met de vraag of men te maken heeft met een bevek (veranderlijk kapitaal) of een bevak (vast kapitaal).
Wie belegt in een bevek, realiseert het rendement in principe via een inkoop van zijn aandelen. De belegger verkoopt zijn aandelen in de bevek aan de bevek zelf. De wet stelt dat de inkoop van haar eigen aandelen door een beleggingsvennootschap belastingvrij is. Voordat u hoera roept, moet u wel weten dat er op dat principe belangrijke uitzonderingen zijn. Dat kan het geval zijn als er bepaalde rendementswaarborgen worden geboden. Ook als de bevek voor meer dan 40 procent – en binnenkort 25 procent – in rentedragende stukken is belegd, geldt er een uitzondering.
De belegger in een bevak realiseert zijn rendement op een heel andere manier. Deze belegger gaat naar de beurs, waar hij zijn aandelen verkoopt aan een derde koper. De bevak is volledig vreemd aan die transactie. Als de belegger dat aandeel verkoopt met een meerwaarde, rijst de vraag hoe die wordt belast. Handelt de belegger als een goede huisvader, dan is de meerwaarde belastingvrij. Net zoals bij de inkoop door de bevek geldt ook hier een voorbehoud: belegt men níét als een goede huisvader, dan is op de meerwaarde wel belasting verschuldigd.
Voordat alle Luxemburgse en Belgische beleggingsvennootschappen worden gecriminaliseerd, is het goed wat te nuanceren. Het rendement wordt doorgaans niet belast, zonder dat er sprake is van enige fraude. Wie een beleggingsvennootchap gebruikt om zwart geld wit te wassen, begaat een misdrijf. Er is dan geen sprake van fiscale fraude, maar wel van witwaspraktijken. Het spreekt voor zich dat dat strafbaar is en dat het wordt bestraft.
Volg de discussie mee op Twitter via @Anton_Rivus.
Anton van Zantbeek
Advocaat Rivus
