Op naar een renteverhoging in de VS

Tot enkele weken geleden geloofden de meeste waarnemers er niet meer in dat de eerste Amerikaanse renteverhoging sinds 2006 nog voor dit jaar zou zijn. Maar de kansen zijn gekeerd.

Al heel het jaar wachten de financiële markten op die eerste renteverhoging door de Amerikaanse centrale bank. Intussen zijn we midden november en is er nog altijd niets gebeurd. Vooral na de vergadering midden september fronsten heel wat strategen en economen de wenkbrauwen, omdat de Amerikaanse centrale bank naliet de ‘historische’ beslissing door te voeren en zo aan de eigen verwachting te voldoen.

Voorzitster Janet Yellen kreeg dan ook voor het eerst met kritische opmerkingen te maken. Het heette dat de Fed te weinig lef toonde en op een ‘perfect scenario’ wacht, dat zich in de huidige context wellicht niet zal voordoen.

Overtuigend rapport

Maar de kansen zijn duidelijk gekeerd. Van pakweg 30 procent naar 75 procent. Vooral het werkgelegenheidsrapport voor oktober (gepubliceerd op vrijdag 6 november) leverde munitie voor de verwachting van een renteverhoging. Niet alleen omdat de werkloosheidsgraad naar 5 procent is gezakt. En ook niet omdat de 271.000 nieuwe jobs het hoogste aantal dit jaar zijn, en veel meer dan economen gemiddeld hadden verwacht (consensus +185.000). Maar ook en vooral omdat de lonen duidelijk stijgen (+2,5% op jaarbasis). Dat zou toch steeds meer Fed-gouverneurs moeten overhalen om die ‘historische’ beslissing nu toch door te voeren.

Nog niet trendbepalend

Vraag blijft of die ‘historische’ beslissing wel zo cruciaal is. Voor de Amerikaanse economie mogen we dat sowieso betwijfelen. Een verschil van 25 basispunten (0,25%) zal echt geen wezenlijk verschil maken. Gezien de extreme aandacht van de financiële wereld, lijkt het wel een cruciale beslissing voor de markten. Uiteraard zal er een reactie zijn. Maar zowel in september als oktober bleef het bij een impulsieve reactie van enkele dagen, die niet doorzette. Een eenduidige trendbeweging was het zeker niet.

De begeleidende commentaren zullen volgens ons een grotere impact hebben dan de beslissing op zich. De grootste bezorgdheid van de Fed is dat de renteverhoging een te sterke dollarklim tot gevolg zal hebben. Vandaar dat Yellen in de begeleide commentaren wellicht zal beklemtonen dat er zeer geleidelijke normalisering van het rentebeleid komt en geen golf van renteverhogingen in 2016.

Dollardoorbraak?

Het is dan ook maar de vraag of de dollar uit de bandbreedte van het afgelopen half jaar tussen 1,05 en 1,15 dollar voor 1 euro zal breken en naar pariteit zal evolueren. Een cruciale factor, ook voor de andere markten. De Amerikaanse obligatiemarkt beweegt nauwelijks. De tienjarige rente op treasuries beweegt al het hele jaar tussen 2 en 2,5 procent en enkel bij stijgende inflatie zal daar verandering in komen. Op de looptijden tussen twee en vijf jaar kan er meer effect zijn, denken we.

Vele waarnemers hopen dat het verdwijnen van de onzekerheid over de Fed-politiek Wall Street weer kan lanceren. Concreet zou dat betekenen dat de Standard&Poor’s500 en de andere Amerikaanse beursindices historische records bereiken. Mogelijk nemen ze hun wensen voor werkelijkheid. De kansen lijken gunstiger te liggen voor de Europese beurzen. Al lijkt ons ook hier een dollardoorbraak essentieel. U ziet het, het gaat om een ‘historische’ beslissing omdat het al zo lang geleden is dat in de VS de rente werd verhoogd. Minder evident is dat het om een besluit gaat dat trendbepalend is op de financiële markten.