Op de beurzen is de samba al voorbij

Wat 24 juni 2016 voor West-Europa was, is 18 mei 2017 voor Latijns-Amerika.

Geen totaal onverwachte uitslag van een referendum zoals vorig jaar over de brexit, maar zware beschuldigingen van omkoping aan het adres van de Braziliaanse president Michel Temer leidden opnieuw tot paniek op de financiële markten. Vooral op de Braziliaanse financiële markten, waar de beursindex Ibovespa een dreun kreeg van bijna 9 procent (verlies van 150 miljard dollar marktwaarde), de Braziliaanse real verloor in een dag en ondanks miljardensteun van de centrale bank 7,5 procent ten aanzien van de Amerikaanse dollar en de tienjarige rente op Braziliaanse overheidsobligaties klom met 170 basispunten (1,7%) van afgerond 10 naar 11,7 procent. Of zoals een beurshandelaar in Sao Paulo het uitdrukte: “Het was alsof een atoombom ontplofte.”

De Braziliaanse economie was zich langzaam aan het herstellen van de diepste crisis in een halve eeuw, met een zware recessie er bovenop. Dit jaar zou het land volgens de prognose van het Internationaal Monetair Fonds uit de recessie moeten komen (0,3% groeiverwachting) en vanaf volgend jaar gemiddeld 2 à 3 procent groeien. Daarnaast kampte de Braziliaanse economie met een torenhoog inflatiecijfer van 10 procent dat dit jaar zou moeten halveren, een omvangrijk begrotingstekort en een overheidsschuld die al is opgelopen tot 70 procent van het bruto binnenlands product (bbp).

Het land raakte ontredderd door het rampzalige beleid van de linkse president van de Arbeiderspartij Dilma Rousseff, die ook in opspraak kwam in het grootste corruptieschandaal ooit in het grootste land van Zuid-Amerika rond de nationale oliereus Petrobras.

Rousseff werd afgezet en zowat een jaar geleden opgevolgd door de ook toen al niet onbesproken Michel Temer. Hij wist het vertrouwen van de markten te herwinnen met een aantal noodzakelijke hervormingen, onder meer in de pensioenen en een grotere begrotingsdiscipline.

Tweede afzetting

Maar Temer zit nu ook in de schandaalsfeer. Het vooruitzicht op opnieuw politieke onzekerheid en mogelijk een tweede afzetting van een president zonder uitvoering van noodzakelijke hervormingen heeft het broze vertrouwen weer een flinke deuk gegeven. Sinds begin 2016 had de Ibovespa-index een prachtig parcours afgelegd en was de index bijna verdubbeld (van afgerond 37.500 naar 69.000 punten). Van die winst ging in één dag zowat een vijfde weer verloren.

Brazilië blijft een van de meest beloftevolle consumptiemarkten ter wereld voor de komende decennia. Al 105 miljoen Brazilianen behoren tot de middenklasse. Maar het spreekwoord zegt ‘in dubio abstine’. In geval van twijfel blijft men er het best van af. We zien de Braziliaanse markt de komende weken en maanden niet meteen een topprestatie leveren. Dat is geen leuke vaststelling voor onder meer AB InBev, maar voorlopig wel de realiteit.