Marktoverzicht: Donkere wolken boven bankaandelen wijken

De Europese beurzen kunnen met lichte winst de kerstkalkoen aansnijden. Na een bewogen jaar klaart de hemel boven de Europese financiële sector wat op.

De Europese beurzen wonnen vrijdag licht terrein. In Brussel steeg de Bel-20 0,1 procent. De makke handel toonde vooral dat voor veel beleggers het jaar al is afgesloten. Op Wall Street opende de Dow Jones-index licht lager. De recordjacht naar de 20.000 punten leek daarmee nog niet onmiddellijk voorbij.

Vooral het financiële nieuws sprong vrijdag in het oog. In twee probleemdossiers die de Europese bankensector al vele maanden plagen, is een doorbraak bereikt.

Ten eerste heeft Deutsche Bank (+0,4%) een schikking getroffen met de Amerikaanse autoriteiten voor de afwikkeling van de schadeclaims in de Verenigde Staten, nog een erfenis van de crisis op de huizenmarkt. De Duitsers moeten uiteindelijk 7,2 miljard dollar ophoesten. Dat is meer dan verwacht, maar wel minder dan de 14 miljard dollar die de Amerikanen in juni nog eisten.

Deutsche Bank had maar 5,9 miljard euro opzijgezet voor de afwikkeling van al zijn juridische besognes. Dat schoot in het verkeerde keelgat bij de Amerikanen, die met de eis van 14 miljard het signaal wilden geven dat de bank er niet zo goedkoop vanaf zou komen. Dat de uiteindelijke schikking zoveel lager uitkomt, toont dat Washington wellicht vreesde de ondergang van Deutsche te bewerkstelligen en ook niet de lont aan het Italiaanse bankenkruidvat wilde steken.

Al is de situatie in Italië – en dat is de tweede doorbraak van de dag – wat ontmijnd. Na het mislukken van de private kapitaalronde bij Banca Monte dei Paschi di Seina, rest de Italiaanse regering weinig keuze dan tussen te komen en de bank te nationaliseren. Het alternatief is de oudste bank ter wereld ten onder laten gaan, wat de economie wellicht in een diepe crisis zou kunnen storten.

Rome brengt een fonds van 20 miljard euro in stelling. De details zijn nog niet bekend, maar de nieuwe Europese regels schrijven een bail-in voor, de schuldeisers moeten dus een deel van de verliezen slikken. De Italiaanse regering wil wel graag een uitzonderingsregeling vinden voor de vele kleine beleggers met bankobligaties in hun portefeuille, waarmee ze zich een even moeilijk oefening op de hals haalt als de regering in ons land met het Arco-dossier.

De markten bleven opvallend rustig onder de redding van de bank. De Italiaanse tienjaarsrente daalde met 3 basispunten. Iedereen wist eigenlijk dat de nationalisatie er zat aan te komen. Bovendien is er ook wel wat opluchting dat de problemen in de Italiaanse bankensector eindelijk worden aangepakt.

Er valt dus heel wat onzekerheid weg rond de Europese financiële sector op het einde van wat op zijn zachts gezegd een bewogen jaar was. In de eerste helft van het jaar verloren de bankaandelen uit de Stoxx600 Banks ruim een derde van hun waarde door een giftige cocktail van recessievrees en de oprukkende negatieve rentes. In juni stuurde de monsterclaim tegen Deutsche de bankaandelen helemaal naar de bodem.

Nadien volgde een opmerkelijk herstel, waardoor de koersen vandaag maar zo’n 5 procent meer lager noteren dan begin dit jaar. Niet toevallig valt de revival van de bankaandelen samen met de stijging van de rentes, omdat de Amerikaanse centrale bank van plan bleef haar beleidsrente op te trekken. Vandaag zien de vooruitzichten er plots niet meer zo slecht uit voor de banken. De economie herstelt verder, de rente trekt aan, en de donkere wolken uit Duitsland en Italië trekken open. Maar dat betekent zeker niet dat alle problemen van de baan zijn. Denk maar aan de rente die ondanks de recente klim historisch laag blijft.

Tot slot was er ook nog overnamenieuws uit de financiële sector. Na bijna drie maanden twijfelen, stemt Delta Lloyd (-0,2%) toch in met een overname door landgenoot NN (+3,7%). De ‘industriële’ logica achter de overname was voor analisten meteen duidelijk, want de activiteiten sluiten nauw op elkaar aan. Maar Delta Lloyd hield de boot tot nu af, omdat hij het bod van 5,3 euro per aandeel te laag vond.

Ook de markt dacht dat er een hoger bod zou komen, want het aandeel koerst al sinds het nieuws bekend raakte boven de biedprijs. Andere partijen hebben het dossier bekeken, maar de interesse bleek heel lauw. Om Delta Lloyd toch over de streep te trekken, biedt NN nu 5,4 euro. 10 cent meer lijkt een aalmoes, maar volgens NN blijkt na uitgebreid boekenonderzoek ook dat er minder kostenbesparingen te realiseren zijn, jaarlijks maar 150 miljoen in plaats van de aangekondigde 200 miljoen euro. Vandaar ook de beperkte stijging van het bod.