‘Kleinere Europese aandelen bieden een hoger rendement’

Nu de grootmachten zich opmaken om een handelsoorlog uit te vechten, moet de belegger het misschien dichter bij huis zoeken.

De wereld lijkt af te stevenen op een groot handelsconflict, nu de Amerikaanse president Donald Trump zijn dreigementen uitvoert en China als reactie zweert met gelijke wapens te antwoorden. Bij beleggers neemt de ongerustheid over een escalatie toe, en dat laat steeds duidelijkere sporen na op de markten. De grootste bedrijven op de Amerikaanse beurs (S&P500), hebben het gros van hun jaarwinst prijs moeten geven. In Europa staan de beursreuzen in de Stoxx Europe 600 zelfs op verlies dit jaar.

Beleggers vragen zich af of het wel verstandig is in dit klimaat van oplopende handelsspanningen veel risico te nemen en nog in aandelen te beleggen. Op hetzelfde moment dat de donkere wolken boven de wereldhandel samenpakken, hangt er ook mist rond de economie. Vorige week nog knipte het Duitse onderzoeksinstituut Ifo fors in zijn prognose voor de Duitse economie, die dit jaar nog 1,8 procent zou groeien in plaats van 2,6 procent. In ons land haalde de Nationale Bank 0,3 procentpunt van haar prognose, die nu nog 1,5 procent bedraagt.

De meeste economen denken dat die vertraging tijdelijk is. Dat is ook de overtuiging van de Europese Centrale Bank (ECB), die eerder deze maand aankondigde dat ze eind dit jaar stopt met vers geld in de economie te pompen. De eerste renteverhoging komt er ten vroegste na de zomer van volgend jaar. Een relatief sterke economie gecombineerd met een lage rente: de meeste strategen zien er nog altijd een positief klimaat in voor risicovolle activa zoals aandelen.

Dichter bij huis

Het dreigende handelsconflict is vooral slecht nieuws voor bedrijven die klanten en productieketens over heel de wereld hebben. Voor de belegger is het niet vanzelfsprekend daaruit de winnaars en de verliezers te kiezen. Een manier om wat veiligheid in te bouwen is dichter bij huis te beleggen. Daarmee komen smallcaps, bedrijven met een kleinere beurswaarde, nadrukkelijk op de radar. “Die kleine bedrijven halen gemiddeld tot 70 procent van hun omzet uit Europa, bij grotere bedrijven is dat maar de helft”, zegt Ross McSkimming, aandelenspecialist AberdeenStandard Investments.

Europa heeft zijn eigen katten te geselen. De datum van de brexit nadert met rasse schreden, zonder dat er een akkoord in zicht is. En de verhoopte hervorming van de eurozone lijkt te stranden op een beperkt budget voor de muntunie en een vaag akkoord over migratie. “Vorig jaar zagen we een duidelijke verbetering van de economie”, vertelt Dimitri van Toren, die een fonds met Europese smallcaps beheert bij NN Investment Partners. “De bedrijfsleiders die we toen spraken, waren enthousiast over de toekomst en praatten honderduit over investeringen en risico’s nemen. Die trend is er nog altijd, maar we merken wat meer terughoudendheid. Jammer, want de dynamiek zat net goed voor investeringen in bijvoorbeeld digitalisering en energietransitie.”

Dubbel rendement

Los van de economische en de politieke context vindt McSkimming dat beleggers hoe dan ook meer plaats moeten maken voor kleine Europese aandelen. “Ze maken 15 procent uit van de Europese beurswaarde, dus zouden ze ook minstens 15 procent moeten uitmaken van een portefeuille met Europese aandelen. Bij veel beleggers is dat niet het geval, waardoor die vaak onbewust een te groot gewicht geven aan grote bedrijven.”

De Brit beklemtoont dat onderzoek telkens weer bevestigt dat smallcaps een hoger rendement opleveren (zie grafiek). In Europa ligt de return sinds begin deze eeuw gemiddeld 5,9 procent per jaar hoger. McSkimming wijst er wel op dat ook de schommelingen sterker zijn, maar als je dat risico verrekent, blijft het rendement op kleine aandelen uit Europa dubbel zo hoog als bij de grote.

Volgens Van Toren is die premie de vergoeding die de belegger krijgt voor de beperktere informatie die kleinere bedrijven vaak verstrekken en de minder drukke handel in het aandeel. Het is ook niet onlogisch dat kleinere bedrijven het beter doen, omdat wie klein is nu eenmaal meer kansen heeft om te groeien. “We leven in een tijd van sterke veranderingen. Kleine bedrijven kunnen daar makkelijker mee om of beter op inspelen, want ze zijn doorgaans meer dynamisch.”

Het voordeel van smallcaps voor de fondsbeheerder is dat er ook minder research wordt gedaan naar die bedrijven, waardoor ze meer waarde kunnen halen uit hun analyse. Door de grotere volatiliteit is het wel nog belangrijker dan bij largecaps om te beleggen op lange termijn. Om dat hogere rendement te realiseren is het immers zaak niet telkens in- en uit te stappen.

Kansen benutten

De waarderingen zijn vandaag niet het sterkste argument, geven beide specialisten toe. De MSCI Europe small cap-index noteert tegen 17 keer de verwachte winst voor dit jaar. Daarmee ligt het prijskaartje iets boven dat van de grote broertjes in de MSCI Europe, die tegen14 keer de verwachte winst noteren. Er zijn wel nog kansen.

“Wij durven duur te kopen als we overtuigd zijn van de groei”, zegt McSkimming. Hij geeft twee voorbeelden uit de portefeuille. Een van de grootste posities van zijn fonds is Nemetschek, een Duits bedrijf dat software ontwikkelt om een ontwerptekening in digitale modellen om te zetten. “Het is nu al de marktleider in Europa, en wij verwachten meer groei omdat je in de bouw veel kosten kunt voorkomen als je constructiefouten weet te vermijden.” Het tweede voorbeeld is Jungheinrich, een producent van heftrucks. “Die profiteert van het toenemend aantal magazijnen en de opkomst van e-commerce.”

NN IP focust meer op de waarderingen, naast de kwaliteit van het bedrijfsmodel en de duurzaamheid van het competitieve voordeel. De voorkeur gaat naar bedrijven met een kleine beurswaarde, van een half tot anderhalf miljard euro. Op die manier kunnen ze een grotere positie nemen in het bedrijf en meer inspraak krijgen. Het fonds belegt niet in banken, vastgoed, nutsbedrijven of telecom, “sectoren met te veel regels en waar het moeilijk is om als bedrijf echt waarde te creëren”. Dan liever industriële bedrijven of producenten van consumentengoederen zoals TKH Group. “Die heeft onlangs nog een nieuwe fabriek gebouwd voor zeekabels naar windmolens”. Of nog Beter Bed. “Wij geloven dat het nieuwe management in Duitsland voor een ommekeer kan zorgen.”