Hoe ver kan je gaan met de centen van je kind?

Ouders zijn wettelijk verplicht om het eigen vermogen van hun minderjarige kinderen te beheren. Mag je de spaartegoeden van uw kinderen investeren in risicovollere beleggingen?

Bij de geboorte van je kinderen opende je voor hen een spaarboekje. In de loop van de jaren kwamen daar flink wat bedragen op terecht. Omdat een spaarboekje tegenwoordig nog nauwelijks iets opbrengt, overweeg je nu om de spaartegoeden te investeren in aandelen of beleggingsfondsen op naam van je kind. Maar mag u zo’n beslissing wel nemen?

Handelingsonbekwaam

Een minderjarige is – wat men juridisch zegt – handelingsonbekwaam. Hij kan zijn eigen vermogen niet beheren ook al is hij 16 of 17 jaar oud. Een minderjarige kan ook geen effectenrekening openen bij een bank. Hij kan al evenmin aandelen of een beleggingsfonds kopen of verkopen.

Op die regel bestaat een beperkte uitzondering. Je kind kan, van zodra het 12 jaar is, zelf een spaarrekening openen bij een bank waarop het geld mag storten. Zodra het 16 is mag het, zonder dat je eerst toestemming moet geven, maximum 125 euro per maand opvragen van zijn spaarboekje.

Bij sommige banken kunnen minderjarigen ook een jongerenrekening openen als hun ouders het daarmee eens zijn. De mogelijkheden om daar transacties mee te doen zijn beperkt.

Beheer door de ouders

Als ouder beheer je het vermogen van je minderjarig kind. Ben je met twee ouders, dan doe je dat samen. Is één van de ouders gestorven, dan is het de nog levende ouder die het kind vertegenwoordigt.

Zijn beide ouders gestorven, dan wordt een voogd aangesteld die het beheer van het vermogen op zich neemt. Sommige beheersdaden kan je als ouders niet stellen. Voor die daden is de machtiging nodig van de vrederechter.

Het gaat bijvoorbeeld om het aangaan van een lening in naam van de minderjarige, het kopen van een onroerend goed in zijn naam, het sluiten van een dading,… De vrederechter kijkt, als om een machtiging wordt gevraagd, na of dit in het belang is van het kind.

Wat zegt de bank?

Ook in de relatie met de bank doe je als ouder het beheer van het vermogen van je kind. Toch betekent dit niet dat je zo maar alles kunt beslissen. In de wet staat namelijk dat voor het vervreemden van goederen van de minderjarige de machtiging van de vrederechter vereist is.

Het is deze bepaling die uiteindelijk centraal staat bij het beoordelen van de vraag of je de spaargelden van je kind mag afhalen en of je ze mag investeren in risicovollere producten. Deze bepaling is bijzonder vaag. Dit heeft tot gevolg dat er afhankelijk van bank tot bank wel eens een ander standpunt wordt ingenomen.

Enkele richtlijnen

Wil je spaargelden afhalen van de rekening van je kind om ze volledig te investeren in aandelen, dan vragen de meeste banken daar een machtiging van de vrederechter voor. Is je kind al titularis van een effectenrekening en wil je daar transacties mee doen, dan kan je die meestal zelf doen op voorwaarde dat het een loutere herbelegging betreft in effecten van eenzelfde of een lagere risicoklasse.

Ga je over naar een heel wat risicovollere belegging, dan zal ook hier de vrederechter een machtiging moeten geven. Wil je de effecten gewoon verkopen, dan moet je daarvoor eveneens een machtiging krijgen.

Wil je gewoon geld afhalen van de rekening van je kind, dan vraagt de bank daarvoor meestal geen machtiging van de vrederechter. De bankier moet wel waakzaam zijn als hij ervan op de hoogte is dat de geldafhalingen van de rekeningen van de minderjarige zijn belangen duidelijk schaden.

Voor gelden en effecten die geblokkeerd zijn (bijvoorbeeld omdat de minderjarige geld kreeg uit een erfenis), moet je wel voorafgaandelijk een machtiging aan de vrederechter vragen.(JS)