Dit zijn de winnaars van Trumponomics

De Amerikaanse presidentsverkiezingen hebben geleid tot flinke koersuitslagen op de financiële markten. Onder meer de cryptomunten gingen fors omhoog in anticipatie op het opnieuw aantreden van Donald Trump als president van de Verenigde Staten. Een belangrijke bonus is dat de partij van Trump, de Republikeinen, zowel in het Huis van Afgevaardigden als in de Senaat de meerderheid hebben. Dat geeft Trump de komende twee jaar ruimte om zijn beleid vorm te geven.

Bitcoin en dollar

De koersbewegingen in de verkiezingsnacht geven regelmatig al een waardevol inzicht in welke beleggingen de komende tijd goed kunnen presteren. Toen het tijdens de verkiezingsnacht al snel duidelijk werd dat nog meer mensen dan vier en acht jaar geleden op Trump hadden gestemd, zagen we enkele opvallende bewegingen op de financiële markten. Meteen steeg de bekendste cryptomunt, de bitcoin. Trump wil van de Verenigde Staten een ‘powerhouse’ voor crypto maken en sprak over het aanleggen van een ‘strategische reserve’ in bitcoin (zie kader De VS als bitcoinsupermacht). De beleggers geloven in Trumps verkiezingsbelofte en zien de komende jaren rooskleurig tegemoet.

Een andere opvallende beweging was de stijging van de dollar tegenover de euro. In 2024 kochten de Verenigde Staten gemiddeld 72,5 miljard dollar per maand meer aan goederen en diensten uit het buitenland dan ze exporteerden. Dat handelstekort is een doorn in het oog van Trump. Hij wil dat Amerikanen meer in eigen land produceren en consumeren. Daartoe wil hij importtarieven invoeren. Volgens Trump is ‘tarief’ het enige woord in het woordenboek dat nog mooier is dan ‘liefde’.

Tegen de ochtend was de bitcoin nog verder geklommen en had de euro de grootste daling op dagbasis ten opzichte van de dollar sinds 2016 doorgemaakt.

Aandelenpresident

Trump heeft tijdens zijn eerste termijn als president herhaaldelijk benadrukt dat de hoogte van de aandelenkoersen voor hem de belangrijkste graadmeter van succes is. Dalende aandelenkoersen leidden steevast tot aanpassingen in zijn beleid, terwijl stijgende koersen hem aanmoedigden meer van hetzelfde te doen. Trump reageerde boos wanneer de centrale bank, de Fed, de rente verhoogde. In 2018 ging hij zelfs zover Fed-voorzitter Jerome Powell een ‘vijand’ te noemen en zich af te vragen of Powell misschien wel een grotere bedreiging was voor de VS dan de Chinese president, Xi Jinping.

Op de eerste handelsdag na de verkiezingen stegen Amerikaanse aandelen aanzienlijk. De S&P 500-index steeg met 2,5 procent in dollar. Het rendement in euro bedroeg zelfs 4,5 procent. Aandelen die sterk afhankelijk zijn van het Amerikaanse beursklimaat, zoals Interactive Brokers, wonnen zelfs tot meer dan 10 procent.

De koersstijging is niet alleen gebaseerd op extra transacties, maar ook op het feit dat hogere aandelenkoersen beleggers aanmoedigen meer te lenen bij Interactive Brokers, zodat ze kunnen beleggen met geleend geld. De overwinning van Trump heeft dus, net als acht jaar geleden, voor een beter aandelensentiment gezorgd. Al was dat gedurende de eerste termijn niet altijd het geval.

De koersen van aandelen van Amerikaanse bedrijven die concurreren met buitenlandse ondernemingen en dus baat kunnen hebben bij importheffingen, liepen sterk op. Zo zag Nucor, de grootste staalproducent van de VS, zijn aandelenkoers met 16 procent stijgen. De markt gaat er dus al van uit dat Trump extra importheffingen zal invoeren op buitenlands staal, wat de concurrentiepositie van binnenlandse producenten als Nucor moet verstevigen.

Europese defensie-aandelen

De overwinning van Trump heeft sowieso ook gevolgen voor de Europese veiligheid. Donald Trump verklaarde eerder dit jaar nog dat Rusland “mag doen wat het wil” met NAVO-landen die minder dan 2 procent van hun bruto binnenlands product (bbp) aan defensie besteden. Hoewel het Amerikaanse Congres wetgeving heeft aangenomen die het voor een president onmogelijk maakt de Verenigde Staten eenzijdig uit de NAVO terug te trekken, is dat slechts symbolisch. De president is de opperbevelhebber van het Amerikaanse leger. Als hij besluit dat Amerikaanse troepen niet worden ingezet, betekent dat in de praktijk alsnog een terugtrekking uit de NAVO. Afgelopen week heeft de Europese defensiesector sector aanzienlijke koersrendementen laten zien, mede dankzij sterke kwartaalcijfers van Rheinmetall en de verkiezingsoverwinning van Trump.

Een andere sector die duidelijk profiteert van de recente ontwikkelingen, is die van fossiele brandstoffen (zie kader Alle ogen op aardgas).

Inflatoire druk

De economische en monetaire situatie in 2025 zal wezenlijk anders zijn dan die in 2017, toen Trump aan zijn eerste ambtstermijn begon. Het grootste verschil ligt in de economische krachten die de markten beïnvloeden. In 2017 kampten de Verenigde Staten, en de westerse wereld in het algemeen, met deflatoire druk. Trump begon zijn eerste ambtstermijn in een tijd waarin centraal bankiers benadrukten dat monetair beleid alleen niet voldoende was en fiscaal beleid nodig was, om de wereld uit de greep van negatieve rentes te krijgen. Destijds stond wereldwijd gemiddeld 8.000 miljard dollar aan overheidsschuld uit met een negatieve rente. Nu is dat 0 dollar en hebben inflatoire krachten de overhand, vergelijkbaar met die in de jaren zeventig.

Als we terugkijken naar de jaren zeventig, springen drie jaren eruit: 1972, 1976 en 1980. Dat waren verkiezingsjaren, waarin presidentskandidaten gouden bergen beloofden en de financiële markten daarop anticipeerden met hoge jaarrendementen. Uiteindelijk bleek die periode desastreus voor aandelen. De S&P 500 bereikte in 1966 de 100 punten, en pas in 1982 werd dat niveau opnieuw aangetikt. De oorzaak? Historisch gezien zijn slechts twee factoren echt schadelijk voor aandelen: recessies en inflatie.

We hebben in 2022 al inflatie meegemaakt, en aangezien Trump zichzelf The King of Debt noemt, is de kans groot dat hij het uitgavenniveau van de regering-Biden voortzet of zelfs verhoogt. Met een begrotingstekort van 7 procent van het bbp hoeft hij niet eens meer uit te geven om vergelijkbare inflatieproblemen te veroorzaken. Dergelijke begrotingstekorten leiden onvermijdelijk tot inflatie.

Om die reden blijven wij positief over beleggingen die in de jaren zeventig sterk presteerden, zoals goud. De goudprijs heeft deze eeuw een indrukwekkende stijging doorgemaakt, met een rendement dat zelfs boven dat van de S&P 500 ligt. Die outperformance is niet het gevolg van overwaardering, maar van structurele veranderingen in het mondiale financiële landschap.

Een belangrijke factor is het gebruik van de Amerikaanse dollar als geopolitiek wapen. Dat heeft ertoe geleid dat centrale banken wereldwijd hun reserves diversifiëren en hun goudvoorraden uitbreiden, om minder afhankelijk te zijn van de dollar. In de jaren zeventig, een decennium gekenmerkt door hoge inflatie, bleef het rendement op aandelen nagenoeg 0 procent, terwijl de jaarlijkse, gemiddelde opbrengst voor de goudbezitter boven 10 procent uitkwam.