De speculatietaks: het lelijke eendje dat niemand wil

Het is onbegrijpelijk dat de regeringspartijen de speculatietaks willen doorzetten, terwijl geen enkele partij er zich goed bij voelt. Dat zegt Trends-redacteur Ilse De Witte.

Een meerwaardebelasting van 33 procent op aan- en verkopen van aandelen binnen de zes maanden voor particulieren, zonder mogelijkheid om de minwaarden af te trekken. Dit kan ‘only in Belgium’: er is voor zover bekend geen enkel land waar beleggerswinsten worden belast zonder rekening te houden met de verliezen, die soms hoger liggen dan de winsten.

Met dat compromis kwamen de regeringspartners halfweg oktober naar buiten. In de loop van de week werd de communicatie bijgestuurd: ook afgeleide producten zouden aan de belasting onderworpen worden. Voorlopig zijn we zeker dat aandelen en warrants eronder vallen. De andere speculatieve producten worden bij koninklijk besluit geregeld. De onlinebroker Binck België berekende dat in september een speculatiebelasting zou geheven zijn op 13 procent van alle aandelentransacties en 22 procent van alle warrant-transacties.

“De trofee van CD&V is en blijft een lelijk ding, maar we moeten hem niet nog lelijker maken”, luidde de reactie in N-VA-kringen, toen Open Vld nog probeerde de derivaten uit de scoop van de taks te houden. Het was een wanhoopsdaad om de meubelen te redden. Lode Vereeck, hoofd van de studiedienst van Open Vld en senator, liet via de sociale media weten dat een meerwaardebelasting zonder minwaardenaftrek “fout” is. Hij suggereerde ook dat het tarief te hoog is.

CD&V-voorzitter Wouter Beke liet in een interview vallen “dat dit voorstel niet eens van CD&V komt”. We geloven hem graag. CD&V wilde een vermogenswinstbelasting. De speculatietaks is het zoenoffer dat de andere coalitiepartners – op vraag van de werkgevers- en ondernemersorganisaties – de christendemocraten hebben toegeworpen.

En ook de minister van Financiën, Johan Van Overtveldt, gaf vandaag eindelijk toe dat hij een koele minnaar is van deze voorwaardelijke meerwaardebelasting. Zondag probeerde hij nog krampachtig de taks te verdedigen door te verkondigden dat deze belasting de stabiliteit van het financiële systeem ten goede zou komen. Niets is minder waar.

Van Overtveldt is ook de man die nog geen jaar geleden zei: “Voor ons is een belasting op meerwaarden van aandelen bespreekbaar, maar enkel binnen een strikt kader. Het kan niet de bedoeling zijn de kleine belegger of spaarder te treffen”. De vennootschappen, en dus ook de holdings waarin rijke families hun vermogen hebben ondergebracht, worden niet aan deze belasting onderworpen. Ze raakt enkel en alleen de kleine beleggers.

Het is onbegrijpelijk dat de regeringspartijen hun plan willen doorzetten, terwijl geen enkele partij er zich goed bij voelt. Deze speculatietaks wacht in het beste geval een leven zoals de rijkentaks. Het kost de banken handenvol geld om hun systemen aan te passen aan een speculatietaks die amper zal opbrengen. En zodra ze alle aanpassingen hebben doorgevoerd, kondigt de regering aan dat deze onwerkbare taks verdwijnt.

In het slechtste geval zijn de gevolgen veel erger en onherroepelijk:

• Alle actieve kleine beleggers, en de Belgische onlinebrokers met hen, trekken over de grens, waar ze alvast geen beurstaksen betalen van 0,27 procent per aan- en verkoop. Ze sturen elk jaar via hun belastingbrief hun boekhouding mee, waarin staat hoeveel meerwaarde ze hebben geboekt. De controlerende ambtenaren verliezen gigantisch veel tijd. De Belgische staat int de roerende voorheffing en de meerwaardebelasting met anderhalf jaar vertraging.
• Er komen geen biotechnologiebedrijven meer naar de Brusselse beurs. Bij Bone Therapeutics werd bijna 60 procent van de aandelen verkocht binnen de twee maanden na de beursgang, volgens mister IPO, Alain Schockert, de gedelegeerd bestuurder van Degroof Petercam.
• De kleine Belgische beursgenoteerde familiebedrijven zien hun kapitaalkosten stijgen, door de verminderde handel in hun aandelen. De kosten wegen niet meer op tegen de voordelen van een beursnotering. Ze volgen Spadel, Pairi Daiza en CMB richting de beursexit.
• De speculatietaks staat nu al in Nederland bekend als de anti-beleggerstaks. In heel Europa krijgt België een slechte naam. Het is boeken toe voor Brussel als financieel centrum.

Laten we hopen dat de speculatietaks de rijkentaks achterna gaat. En als het een troost kan zijn voor de regeringspartijen, binnen een jaar of twee herinnert niemand zich die gekunstelde speculatietaks nog. Wie spreekt er nu nog over de rijkentaks?