Op maandag 20 oktober trok ThyssenKrupp Marine Systems naar de beurs van Frankfurt. Het aandeel werd geïntroduceerd tegen 60 euro en raasde de eerste dag tot boven 100 euro. Het maakt van de Duitse duikbotenproducent de nieuwe beursster, na het fenomenale succes van Rheinmetall.
ThyssenKrupp Marine Systems (TKMS) is een filiaal van de Duitse staalreus ThyssenKrupp. Anders dan het fel geplaagde moederconcern, dat al jaren kreunt onder de vergroening van de Europese staalindustrie, heeft TKMS de wind in de zeilen. Maandag werd het aandeel van TKMS op de beurs van Frankfurt geïntroduceerd tegen 60 euro. De koers schoot de eerste dag al tot boven 100 euro.
De Europese defensie-uitgaven zouden oplopen van 435 miljard euro in 2024 naar 800 miljard in 2030.
De onderneming is een wereldspeler in conventioneel aangedreven (niet-nucleaire) duikboten voor de marine. In 1850 werd in Kiel, waar het hoofdkantoor nog altijd is gevestigd, de eerste Duitse duikboot gebouwd. Vandaag varen er 97 duikboten van TKMS in twintig landen. De grootste klanten van de groep zijn Zuid-Korea (18 duikboten), Turkije (13), Griekenland (10), Duitsland, Noorwegen en Peru (telkens 6) en Israël (5). De duikbotendivisie zorgde vorig jaar voor bijna de helft van de omzet.
Maar wat beleggers vooral doet watertanden, is het orderboek. TKMS mag nog eens 27 duikboten bouwen op zijn scheepswerven in Kiel en – wellicht vanaf volgend jaar – die in Wismar aan de Oostzee. Zo bouwt de groep zes duikboten voor de Duitse marine en vier voor de Noorse zeemacht. De twee landen sloten in 2021 een samenwerkingsakkoord. Ook Canada en India hebben onderzeeërs besteld. Het zijn telkens miljardencontracten en de bouw van een duikboot neemt drie tot tien jaar in beslag. TKMS heeft de scheepswerf van Wismar in 2022 gekocht. Het investeert 300 miljoen euro in de scheepswerf en het wil 1.500 extra banen creëren voor 2029.
Daarnaast leveren het onderhoud, de herstellingen en de modernisering van duikboten honderden miljoenen euro’s aan stabiele cashinkomsten op. TKMS sloot met de Duitse marine in juni een tienjarig contract voor de modernisering van zijn vloot, goed voor 800 miljoen euro. Daarnaast kan TKMS al elk jaar 30 miljoen euro factureren voor het onderhoud van de Duitse duikboten. (lees verder onder de tabel)
Duitse oorlogsschepen in Brazilië
De op één na grootste divisie van TKMS bouwt oorlogsschepen, zoals korvetten, fregatten, torpedobootjagers en mijnenvegers. Die worden hoofdzakelijk gemaakt op de werf in het Braziliaanse Itajaí, ten zuiden van São Paulo. In zestien landen varen vandaag 84 oorlogsschepen van TKMS, waaronder 18 vaartuigen van de Duitse marine. In het orderboek staan elf bestellingen. De bouw van zulke vaartuigen duurt drie tot vier jaar. De omzet van 571 miljoen euro van die divisie was vorig jaar goed voor 29 procent van de groepsomzet. Sinds 1960 heeft TKMS in totaal 325 oorlogsschepen geproduceerd (inclusief duikboten).
De op twee na grootste poot van TKMS is gespecialiseerd in elektronica voor de marine, en vooral sonarsystemen, met als merknaam Atlas Electronics. De divisie, die vorig jaar een omzet van 590 miljoen euro draaide, is de meest winstgevende van de groep.
Nieuw wirtschaftswunder
Het aandeel van TKMS noteerde op 22 oktober, twee dagen na de beursintroductie, rond 80 euro, of tegen 68 keer de nettowinst van het boekjaar 2023-2024. De beurswaarde van 4,5 miljard euro is niet zo ver verwijderd van de beurskapitalisatie van 5,8 miljard euro van het veel grotere moederbedrijf ThyssenKrupp. De staalreus heeft nog altijd een belang van 51 procent in de duikbotenproducent. Beleggers hebben hooggespannen verwachtingen van defensie. De waarde van het orderboek piekte eind juni op bijna 19 miljard euro. De omzet komt ook bijna volledig van legeraankopen. De Duitse marine is de grootste klant, goed voor een kwart van de omzet, vóór Brazilië en Noorwegen.
Ook die andere Duitse defensielieveling op de beurs, Rheinmetall, leeft van torenhoge verwachtingen en een gevuld orderboek. Het aandeel van Rheinmetall steeg sinds de start van de Oekraïneoorlog eind februari 2022 van 92 euro naar 1.775 euro, en noteert tegen ruim 100 keer de nettowinst. Hetzelfde overkwam het Zweedse beursgenoteerde defensieconcern Saab. Het defensieconcern heeft extra voordelen, want de Zweedse overheid houdt de markt voor duikboten gesloten voor buitenlandse bedrijven als TKMS. Het aandeel van Saab steeg sinds de start van de Oekraïneoorlog van 56 naar 480 kronen en noteert tegen 50 keer de nettowinst.
Defensie, zeker in Europa, maakt zich op voor een historische groei. Duitsland is de voortrekker in absolute cijfers. Volgens de economische denktank Kiel Institut für Weltwirtschaft kan het jaarlijkse bruto binnenlands product van de Europese Unie de volgende jaren met 0,9 tot 1,5 procent groeien, als de uitgaven voor defensie klimmen van 2 naar 3,5 procent van het bbp. Europa moet zijn defensiemateriaal dan wel in Europa kopen en niet in de Verenigde Staten, en de investeringen in onderzoek en ontwikkeling moeten ook worden gebruikt voor burgerlijke toepassingen. (lees verder onder de tabel)
TKMS hamert op die groeitroeven in zijn beursprospectus. Vooral Europa maakt zich klaar voor een groei van zijn defensie-uitgaven. Het vredesdividend na het einde van de Koude Oorlog leverde sinds 1992 een bedrag van 7.300 miljard euro op. Er werd nog nauwelijks geïnvesteerd in militaire uitrusting. Het aantal duikboten liep de voorbije decennia terug met 45 procent, het aantal oorlogsschepen met 39 procent. Maar de wereld wordt onveiliger, benadrukt het prospectus van TKMS. Het aantal gewapende conflicten tussen landen steeg van 31 in 2010 naar 59 in 2023.
Defensie, zeker in Europa, maakt zich op voor een historische groei. Duitsland is de voortrekker in absolute cijfers.
Miljarden voor duikboten
De Europese NAVO-landen werken versneld aan een forse inhaalbeweging. Tot 2030 wordt een jaarlijkse uitgavengroei van 11 procent verwacht, als de uitgaven voor defensie stijgen naar 2,9 procent van het bbp. De defensie-uitgaven zouden dan oplopen van 435 miljard euro in 2024 naar 800 miljard in 2030. De uitgaven voor de marine zullen van 2024 tot 2033 elk jaar wereldwijd stijgen met 6 procent, van 78 miljard naar 135 miljard euro. Toch heeft TKMS slechts toegang tot een deel van die miljarden. Veel landen schermen, net als Zweden, hun markten voor buitenlandse ondernemingen af. In de Verenigde Staten bijvoorbeeld kan TKMS geen duikboten verkopen, enkel de elektronicatoepassingen van Atlas Electronics. Ook Frankrijk schermt zijn markt af. De Franse producent van oorlogsschepen, Naval Group, is voor twee derde in handen van de Franse staat.
Maar de investeringen blijven immens. De wereldwijde markt waarop TKMS duikboten kan verkopen, zou uitbreiden van 5 miljard euro in 2024 naar 9 miljard in 2033, of een gemiddelde jaarlijkse groei van 8 procent. De markt voor oorlogsschepen zou groeien van 14 miljard euro in 2024 naar 23 miljard euro in 2033, of telkens 6 procent per jaar meer. De groei voor Atlas Electronics is nog uitgesprokener: van 12 miljard euro in 2024 naar 29 miljard in 2033.
Die miljarden verklaren de steile klim van het aandeel van TKMS. Het bedrijf zal de hoge verwachtingen nu wel moeten waarmaken. De beursnieuweling stelt een jaarlijkse omzetgroei van 10 procent in het vooruitzicht. Op middellange termijn moet de verhouding tussen de bedrijfswinst en de omzet naar 7 procent. In het boekjaar 2023-2024 was dat nog 4,3 procent.
