Eind jaren negentig vond in België een overname plaats die een belangrijke rol heeft gespeeld voor de ontwikkeling van artificiële intelligentie (AI).
Elke economische en maatschappelijke beweging of ontwikkeling heeft zijn grondleggers, zo ook de AI-hype. Een van hen is de Amerikaan Raymond Kurzweil, Ray voor de vrienden.
Serieel ondernemer
Het leven van Kurzweil leest als dat van een van de zeldzame genieën die maar om de paar decennia opduiken en de wereld, of het stukje van de wereld waar zij zich in roeren, helemaal op zijn kop zetten – denk aan Da Vinci, Einstein, Darwin en Shakespeare.
Trends portretteerde Kurzweil in 1998 als een rusteloos genie. Als tiener schreef hij computerprogramma’s die softwaregiganten als IBM later zouden distribueren. Aan het wereldvermaarde MIT studeerde hij in 1970 af in computerwetenschappen en poëzie. Hij richtte zijn eigen bedrijf Kurzweil Computer Products op, waarmee hij onder meer een leesmachine voor blinden ontwierp. Een paar jaar later verkocht hij KCP aan Xerox.
De blinde muzikant Stevie Wonder was geïntrigeerd door Kurzweil. De twee leerden elkaar kennen. Geïnspireerd door Wonder, ontwikkelde Kurzweil de K250, de eerste synthesizer die werkte met samples van geluiden van echte muziekinstrumenten. Dat bedrijfje, Kurzweil Music Systems, verkocht hij aan een Koreaanse elektronicafirma.
Belgisch geld
Daarna richtte hij in 1982 Kurzweil Applied Intelligence (KAI) op, dat zich specialiseerde in spraak- en tekstverwerkingstechnologie. KAI trok in 1993 naar de Nasdaq, maar beleefde een moeilijk parcours, onder meer door fraude, waar Kurzweil zelf niets mee te maken had.
Met KAI leidde het pad van Kurzweil even naar België. Jo Lernout en Pol Hauspie voeren met hun bedrijf Lernout & Hauspie in hetzelfde spraaktechnologische vaarwater als Kurzweil. In 1997 nam Lernout & Hauspie KAI over voor 53 miljoen dollar. Een jaar later trok het ook Kurzweil Educational Systems binnen voor 20 miljoen dollar. Na het faillissement van L&H kocht Kurzweil dat laatste terug voor een fractie van dat bedrag.
Evangelist
Omstreeks die periode vervelde Kurzweil van ondernemer en bedrijfsmanager naar technologie-evangelist en -visionair. In 1999 publiceerde hij het boek The Age of Spiritual Machines, waarin hij een toekomstig samensmelten van mens en computer voorspelde. Hij werd een aanhanger van de singularity-theorie die stelt dat AI op een bepaald moment de menselijke intelligentie zou voorbijsteken en de twee dan zouden samenvallen.
“Tegen 2030 zal de computer de capaciteit van het menselijke brein ruimschoots overtreffen”, zei Kurzweil in Trends. “Computers zullen wel degelijk menselijke gedragingen vertonen. Ze zullen eigen ideeën ontwikkelen, gevoelens hebben. Want ten slotte worden die gevoelens gestuurd vanuit de hersenen, en die hersenwerking kan gewoon worden gekopieerd. De grens tussen mens en computer zal vervagen.”
De jaren na de millenniumwissel werd Kurzweil het boegbeeld van die gedachtegang. In 2005 volgt het boek The Singularity is Near: When Humans Transcend Biology. Hij vond in techondernemer en medemiljonair Peter Thiel een gelijkgezinde. Samen organiseerden ze vanaf 2006 de jaarlijkse Singularity Summit en richtten de aanverwante instelling de Singularity University, waar veel van de onderzoekers die momenteel het mooie weer maken rond AI elkaar vonden.
Kurzweil had het geld van Lernout & Hauspie niet nodig om de profeet van de singularity-theorie te worden, en hij was al multimiljonair, maar die verkoop gaf hem wel de mentale ruimte om zich tot profeet te ontpoppen, tientallen andere geniale gekken te inspireren en het huidige tijdsgewricht mee vorm te geven.
Lees ook: Danny Reweghs: ‘Nvidia heeft de markt gered, maar de échte symptomen zijn niet bestreden’
