‘Beleggers verslaafd aan voorspelbaarheid’

De financiële markten zaten de voorbije dagen en weken weer in een rollercoaster. Beleggers blijken de jongste jaren zo gewoon geraakt aan voorspelbare acties van centrale banken dat ze nog moeilijk kunnen omgaan met verrassende wendingen.

De zenuwachtigheid gaat meteen de hoogte in bij een onverwachte gebeurtenis en leidt tot serieuze averij op de financiële markten. Zo hebben we deze week opnieuw aan den lijve mogen ondervinden.

Verrassend China

Voor de tweede keer dit jaar werden de markten door elkaar geschud door een onaangekondigde actie van een belangrijke centrale bank. Eerst was het al erg vroeg op het jaar. Toen besliste de Zwitserse centrale bank om totaal onverwacht het plafond van 1,20 Zwitserse frank (CHF) voor 1 euro (EUR) los te laten. Het onverwachte nieuws leidde tot flink wat turbulenties op de Europese valutamarkten.

Enkele weken geleden kwam dan China verrassend uit de hoek. Zij lieten de koppeling van de eigen munt, de yuan (CNY; ook wel renminbi genoemd (RMB), aan de Amerikaanse dollar (USD) los. De facto is er sprake van een devaluatie van de CNY ten opzichte van de USD.

Nieuwe schok

Intussen is China wel de tweede belangrijkste economie ter wereld en jarenlang een groeimotor. Nu die motor sputtert, had de alertheid en zenuwachtigheid van beleggers voor het Middenrijk al erg verhoogd de voorbije maanden. Dan plots een jarenlange traditie van muntkoppeling zonder verwittiging loslaten, deed de zowat alle financiële markten schudden en beven. Zowel de aandelen-, obligatie, grondstoffen- als valutamarkten. Sinds de onverwachte beslissing van de Chinese centrale bank zijn dagschommelingen van 4 à 5% eerder de regel dan de uitzondering geworden.

Terug wennen aan volatiliteit

Het is vooral de Federal Reserve die er een traditie heeft van gemaakt om veranderingen in het monetair beleid vooraf aan de markten aan te kondigen. Denk maar aan het hele gedoe rond de start van de ‘tapering’, het afbouwen van de monetaire versoepeling (QE) in 2013.

Al een volledig jaar worden de markten nu voorbereid op de eerste renteverhoging door de Amerikaanse centrale bank. Dat begint zelfs te irriteren, want het is nog steeds niet gebeurd. De kans is overigens toegenomen door de turbulenties rond China dat het ook op 17 september nog steeds niet zal gebeuren.

Beleggers laten duidelijk zien dat ze de jongste jaren langzaam maar zeker verslaafd zijn geraakt aan voorspelbaarheid van acties van centrale bankiers. En dan ook steeds nerveuzer reageren op onverwachte aankondigingen.

Beleggen blijft echter risicovol kapitaal. Het is een illusie om te denken dat er geen onverwachte omstandigheden en dus beslissingen meer zullen zijn. De les van de voorbije dagen en weken mag misschien wel zijn dat we terug zullen moeten wennen aan volatiele, aan beweeglijke financiële markten.