John Templetons uitspraak “Stierenmarkten worden geboren uit pessimisme, groeien op scepsis, rijpen op optimisme en sterven aan euforie” biedt inzicht in de psychologie van marktcycli en beleggersgedrag. Stierenmarkten doorlopen vier fasen waarin emoties een grote rol spelen.
Vier fases
1. Pessimisme. Stierenmarkten beginnen vaak na een crisistijd, wanneer er pessimisme heerst. Investeerders zijn ontmoedigd en focussen op de negatieve aspecten. Activa zijn ondergewaardeerd, wat kansen biedt voor beleggers die tegen de massa ingaan. Een voorbeeld: de beursbodem in 2009 na de financiële crisis van 2008.
2. Scepsis. Na de eerste stijging blijven veel beleggers sceptisch. Ze twijfelen aan de duurzaamheid van het herstel, waardoor de koersen nog niet oververhit raken. Een voorbeeld: tussen 2010 en 2013 bleven beleggers terughoudend, ondanks de stijgende koersen.
3. Optimisme. Naarmate de stierenmarkt langer duurt, slaat scepsis om in optimisme. Meer beleggers raken overtuigd van de stijgende trend en willen profiteren van de winsten. Een voorbeeld: de FAANG-aandelen in de jaren 2010, toen optimisme de koersen naar recordhoogtes dreef.
4. Euforie. In die laatste fase geloven beleggers dat de markt altijd zal blijven stijgen. Dat leidt tot zeepbellen en een crash. Een voorbeeld: de dotcombubbel in 2000.
Emotionele controle
De lessen van Templeton benadrukken het belang van tegendraads beleggen en emotionele controle. Belangrijke koopmomenten liggen vaak in tijden van pessimisme, terwijl de gevaarlijkste momenten zich voordoen bij euforie.
De vier fasen van een stierenmarkt zijn nauw verbonden met de emoties van beleggers. Tijdens het dieptepunt van pessimisme zijn activa zwaar ondergewaardeerd, en contrarische beleggers zien daarin kansen. Als de markt zich begint te herstellen, blijven veel beleggers sceptisch, maar de stijging zet door. Dat leidt tot een optimistische fase, waarin meer beleggers instappen, soms zonder fundamentele analyse. Uiteindelijk bereikt het optimisme een euforisch hoogtepunt, wat vaak leidt tot een zeepbel en een daaropvolgende crash.
Templetons wijsheid leert beleggers dat markten emotionele cycli volgen en dat het cruciaal is rationele beslissingen te nemen en zich niet te laten meeslepen door de massa.
