Technische analyse heeft in beleggingskringen in Vlaanderen een ietwat dubieuze reputatie. De meeste beleggers focussen constant op het bestuderen van kwartaalrapporten, jaarcijfers en interviews met ceo’s van de bedrijven waarin ze investeren. De focus ligt op het bedrijf en niet op het aandeel.
Dat ligt helemaal anders bij technische analisten. In plaats van uren bezig te zijn met fundamentele analyse, bestuderen ze dag na dag de koersbewegingen, handelsvolumes marktgedrag en grafiekpatronen uit het verleden. De achterliggende gedachte? Door patronen in het verleden te bestuderen kun je ook een beeld vormen over de toekomst. Technische analyse geeft immers een inkijk in de beleggerspsychologie waardoor je uit prijs‑ en volumepatronen uit het verleden voorspellingen kunt doen over de toekomst.
De discussie of technische analyse werkt of niet laat ik aan anderen over. Naast fundamentele analyse gebruik ik al meer dan tien jaar technische analyse bij het bepalen van mijn instapniveaus en uitstapniveaus en het heeft me al meerdere successen opgeleverd. De basis blijft voor mij fundamentele analyse (waarbij je een bedrijf in detail onderzoekt) aangevuld met economische analyse (in welk deel van de economische cyclus zitten we). Ik zie het dan ook als een hulpmiddel om instappunten te bepalen en uit een aandeel te stappen wanneer ik eigenlijk niet wil verkopen.
Fundamentele analyse is immers niet de heilige graal van beleggen.
Je kan misschien wel fundamenteel het sterkste aandeel ooit in je portefeuille hebben, maar de vraag is of je er ook geld mee kunt verdienen. Als de trend niet mee zit kan het aandeel jaren dood geld blijven. Zo schrijf ik al sinds 2011 over het Belgische bouwbedrijf Moury Construct dat het aandeel zwaar ondergewaardeerd is. 75% van de beurswaarde was in 2011 cash, de winstmarges waren dubbel zo hoog als in de sector en doordat de helft van de omzet uit de publieke sector kwam, was er een beter veiligheidsprofiel dan bij andere cyclische bouwbedrijven. En dit terwijl je toen een dividend kreeg van meer dan 5% per jaar.
De koerswinst exclusief dividenden tussen 2011 en september 2020? Amper 20% wat veel hoger had moeten liggen op basis van de fundamentals. Er was immers geen katalysator. Het management deed er alles aan om de waarde van het bedrijf verborgen te houden en vooral niet teveel promotie te maken rond het bedrijf. En dan zit je als belegger bijna een decennium op dood geld. Pas vanaf 2019 kwam het aandeel in beweging waarbij je als technisch analist de eerste tekenen kreeg om met overtuiging in te stappen. Wie de uitbraak toen had gespot, zag zijn aandeel maal 4 gaan op evenveel jaren.
Een nog grotere zonde dan belegd te blijven in dood geld?
Dat is wanneer je instapt in een aandeel dat fundamentaal aantrekkelijk is geworden na een daling waarna je het koopt in een negatieve trend. Want vergeet niet: wat nu goedkoop is na een daling met 40%, kan vanaf dat ‘aantrekkelijke aankoopmoment’ opnieuw met 50% en meer dalen.
Een goed voorbeeld dit jaar is Novo Nordisk. Het aandeel was op een gegeven moment het grootste Europese bedrijf op vlak van beurswaarde waarbij de aandelenkoers rond de 1000 Deense Kroon per aandeel topte. Begin januari rolden analisten over elkaar om Novo Nordisk te kopen na een daling van 40% sinds de zomer van 2024. Wat veel analisten compleet negeerden, was dat sinds die top iedere maand de handelsvolumes in Novo Nordisk bleven toenemen terwijl men in een negatieve trend zat. De neerwaartse beweging was nog volop krachtiger aan het worden en zeker niet aan het afzwakken. In plaats van te wachten op technische signalen die een instap konden verantwoorden (alle signalen wezen erop dat eerst een consolidatiefase nodig was), verwees men naar de sterke pijplijn van Novo Nordisk en dat men een leider was in het segment van diabetes en obesitas. 11 maanden later staat het aandeel 50% lager dan de toenmalige ‘koopjesprijs’, al was er recent een eerste bemoedigend signaal dat kan wijzen op een vroege bodemvorming. Maar dan moet je wel naar de handelsvolumes en de prijsactie kijken en niet enkel naar de fundamentals.
Koop met de trend
De wereld mag ook anders zijn dan 50 jaar geleden, maar één ding is nog steeds hetzelfde en dat is de menselijke emotie. In technische analyse zie je vaak steunzones (koersniveaus waar er meer kopers in de markt stappen dan voorheen) en weerstandzones (waar beleggers geneigd zijn om te verkopen) opduiken omdat je op voorhand kan voorspellen dat beleggers er emotioneel of mechanisch op reageren. Moderne tradingsystemen zijn op die emoties getraind en versterken nog eens dat effect waardoor deze niveaus een zekere voorspellende waarde krijgen.
Technische analyse zegt daardoor vaak het tegendeel van fundamentele analyse. Koop aandelen in een positieve trend die aan het stijgen zijn. Koop niet aandelen die fors gedaald zijn. Je mag die aandelen wel kopen, maar wacht dan tot het aandeel voor een langere periode uitgebodemd is en de trend terug positief is geworden. Er zijn immers verschillende onderzoeken in de academische literatuur die laten zien dat aandelen met hoge rendementen over de afgelopen 3 tot 12 maanden de neiging hebben om het in de daaropvolgende periode beter te blijven doen dan achterblijvers. De winnaars blijven winnen en de verliezers blijven verliezen op de korte termijn. Precies dat effect proberen technische analisten en trendbeleggers te bespelen.