Grondstoffen behoren tot de vermogenscategorieën die de beste diversificatie garanderen. Dat komt doordat ze goed presteren bij inflatie, als aandelen het juist slecht doen. Bekende voorbeelden zijn de jaren zeventig en 2022. Andere activaklassen zijn een stuk sterker met elkaar gecorreleerd, doordat de invloed van een stijgende rente op die categorieën altijd negatief is. Maar de fantastische diversificatie-eigenschappen van grondstoffen betekenen niet dat het altijd verstandig is ze in de beleggingsportefeuille op te nemen. Vijf overwegingen.
1. Er zijn grote risico’s
De risico’s bij beleggen in grondstoffen zijn veel hoger dan die bij beleggen in aandelen. Westerse aandelen zijn in de afgelopen vier eeuwen iedere tien jaar verdubbeld in waarde. De enkele keer dat dat niet gebeurde, vond in de daaropvolgende tien jaar twee keer een verdubbeling plaats. Staat een aandelenbelegger op verlies, dan is het een kwestie van tijd voordat hij weer in de plus staat. De reden daarvoor is dat bedrijven op de lange termijn waarde creëren.
In de afgelopen 200 jaar zijn de meest gebruikte grondstoffen in de wereld gemiddeld genomen juist met 2 procent per jaar gedaald. Dat gebeurde om precies dezelfde reden als waarom aandelen stijgen: technische vooruitgang. Per vierkante meter kan er bijvoorbeeld steeds meer rijst worden verbouwd. Hoe langer de belegger fysieke grondstoffen in de beleggingsportefeuille heeft, hoe groter de kans dan ook is dat er geld verloren gaat.
2. De futurecurve is het belangrijkste
Een aandeel is een bewijs dat iemand eigenaar is van een onderneming. Dat bewijs blijft altijd geldig en heeft geen einddatum. Met een belegging in grondstoffen op de beurs is er altijd een einddatum: het moment dat de grondstoffen geleverd worden. Olie wordt verhandeld per 159.000 liter. Geen enkele particuliere belegger wil dat ophalen en opslaan in zijn tuin. Dat is te ondervangen door olie te kopen die geleverd zal worden in, bijvoorbeeld, april 2024. Voordat de olie geleverd wordt, verkoopt men het contract en kiest men een contract dat verder in de toekomst ligt. Dat zogenoemde doorrollen is een belangrijk onderdeel van het rendement van het beleggen in grondstoffen. In 2022 stegen de prijzen van de grondstoffen in de Bloomberg Commodity Index met 6 procent, maar inclusief doorrollen was het rendement 14 procent. De futurecurve zorgt voor een enorme hefboom boven op de prijsverandering van de grondstof.
3. Grondstoffen zijn extreem volatiel
Het rendement op doorrollen wordt bijna volledig bepaald door het eerste contract dat afloopt. De reden daarvoor is dat dat contract volledig wordt bepaald door vraag en aanbod van partijen die grondstoffen produceren en partijen die grondstoffen nodig hebben. Speculanten en beleggers spelen op dat moment geen rol. Mocht er een overschot zijn, dan kunnen de prijzen zelfs negatief worden, en mocht er een tekort zijn, dan kunnen prijzen door het dak gaan. Wanneer grondstoffen in prijs stijgen, is er bijna altijd een positief doorrolrendement; als ze in prijs dalen, is het rendement bijna altijd negatief. Dat maakt een belegging in een grondstoffenindex extreem volatiel: er zijn veel grotere uitslagen mogelijk dan bij het beleggen in een aandelenindex.
4. De dollar heeft veel invloed
Grondstoffen worden verhandeld in dollars. Dat heeft gevolgen die duidelijk te zien zijn. Zo is de prijs van een grondstof afhankelijk van de waarde van de dollar. Er zijn ook minder duidelijke gevolgen, zoals de invloed van de dollarrente. In een omgeving van hoge rentetarieven worden de kosten van het aanhouden van voorraden (zoals opslag en financiering) duurder. Dat kan ertoe leiden dat handelaren minder bereid zijn fysieke voorraden aan te houden, wat de spotprijzen doet dalen ten opzichte van futureprijzen
5. Olie is belangrijk
De olieprijs is belangrijk voor de prijs van andere grondstoffen. Dat komt doordat grondstoffen getransporteerd moeten worden, maar ook omdat bijvoorbeeld van aardgas kunstmest wordt gemaakt. Een stijgende olieprijs leidt daarom bijna per definitie tot een stijging in de prijzen van grondstoffen.
Een belegger in grondstoffen moet, kort samengevat, een inschatting kunnen maken van wat met olie en de dollar zal gebeuren. Hij/zij moet een idee hebben over hoe de futurecurve ervoor staat en hoe ze zich zal ontwikkelen. En hij/zij moet de extra volatiliteit in de beleggersportefeuille aankunnen. Als laatste is het belangrijk wat de belegger zal doen, als hij het mis heeft. Aandelen stijgen immers altijd wel weer tot nieuwe hoogten uit, maar met grondstoffen is het een kwestie van tijd voordat ze nieuwe laagste standen ooit aantikken.
Grondstoffen behoren tot de vermogenscategorieën die de beste diversificatie garanderen.
Klimaatverandering
De klimaatverandering zal extremer weer veroorzaken, waardoor oogsten vaker mislukken. Tegelijkertijd zijn er steeds minder gebieden geschikt voor landbouw, omdat het er te koud, te warm of te nat is. Daarnaast zorgen maatregelen tegen de klimaatverandering ervoor dat minder bossen kunnen worden gekapt voor landbouw, wat werkt als een rem op het aanbod. Dat betekent dat de prijzen van grondstoffen volatieler zullen worden.
