Valuta in 2017: olieprijs bepaalt toekomst van Noorse kroon

Het recente herstel van de olieprijs is goed nieuws voor Noorwegen. Als dat herstel doorzet, kan de Noorse kroon haar goede prestatie van de jongste maanden in 2017 herhalen.

De Noorse economie hangt sterk af van de olie- en gassector, die de grootste werkgever en exporteur van het land is (64% van de export). De crash van de olieprijzen heeft Noorwegen dan ook hard getroffen. In het derde kwartaal van 2016 kromp het Noorse bruto binnenlands product met een half procent, na een nulgroei in het tweede kwartaal. De daling is volledig te wijten aan de krimp van de investeringen in de exploratie van olie en gas. De rest van de economie tekende een groei van 0,2 procent op.

Verrassend genoeg staat de Noorse kroon sinds begin dit jaar op 6 procent winst tegenover de euro. Dat is te danken aan de divergentie tussen het beleid van de Noorse en de Europese centrale bank. Ondanks de sterk vertraagde groei heeft de Noorse centrale bank haar kortetermijnrente (0,5%) sinds maart niet meer gewijzigd, uit angst de Noorse vastgoedzeepbel nog verder te voeden. De Europese Centrale Bank daarentegen heeft haar beleid aanzienlijk versoepeld in de loop van 2016. Ook het recente herstel van de olieprijzen heeft de Noorse kroon geholpen.

De economische perspectieven voor 2017

Na een zwak 2016 verwacht de Noorse centrale bank een groei van 1 procent in 2017. De krimp in de investeringen in de olie- en gassector zou grotendeels voorbij moeten zijn, en de goedkopere kroon heeft de competitiviteit van de exportbedrijven verbeterd. Een grote zorg zijn de sterk stijgende vastgoedprijzen. Daardoor is de schuldgraad van de Noorse gezinnen sterk gestegen, op een moment dat de crisis in de olie- en gassector de werkloosheid naar het hoogste peil sinds 2005 heeft gejaagd (4,8%). Een crash van de huizenprijzen zou de binnenlandse consumptie – tot nu toe een sterkhouder van de economie – onder druk zetten.

Een bijkomende zorg is de nakende uitstap van Groot-Brittannië uit de Europese eengemaakte markt. De lidstaten van de Europese Unie zijn de belangrijkste handelspartners van Noorwegen, met Groot-Brittannië – goed voor 19 procent van de Noorse export – op kop.

De verwachtingen voor de Noorse kroon

Gezien het grote belang van de olie- en gassector, hangt de evolutie van de Noorse kroon nauw samen met de olieprijs. De evolutie van de Noorse kroon tegenover de euro wordt ook bepaald door de sterkte van de Europese eenheidsmunt. De politieke onzekerheid in de eurozone naar aanleiding van de verkiezingen in Frankrijk, Duitsland en Nederland kan opnieuw vragen doen rijzen over de toekomst van de euro. Dat wijst in de richting van een appreciatie van de Noorse munt, tenzij een afkoeling van de huizenprijzen in Noorwegen het vertrouwen in de Noorse economie – en de Noorse kroon – zou ondermijnen.