Updates (deel 2)

Zowel bij platina als palladium is er dit jaar een deficit.

Half april stelden we drie trackers voor om gespreid te investeren in de Braziliaanse aandelenmarkt. Dat was een tegendraadse keuze, want het sentiment van investeerders ten aanzien van het Zuid-Amerikaanse land was toen erg negatief vanwege de corruptieschandalen, de hoge inflatie en de ineenstorting van de lokale munt, de Braziliaanse real (BRL). Drie maanden later is er weinig veranderd, al zijn er toch enkele lichtpuntjes. De Amerikaanse dollar (USD) blijft tegenover de BRL dicht bij nieuwe hoogtepunten noteren. Ook de inflatie scheert nog steeds hoge toppen. De index van de consumentenprijzen steeg in mei met 8,47%, tot het hoogste peil sinds december 2003. Dat is onder meer te wijten aan extra belastingen en besparingen om de begroting weer in evenwicht te krijgen. De korte rente is intussen opgelopen tot 13,75%. De meeste analisten zijn het er wel over eens dat de piek in de interestvoeten stilaan is bereikt en er later dit jaar al een eerste rentedaling zal komen om de economie meer zuurstof te geven. Die zou in de eerste plaats de banksector ten goede moeten komen.

De drie trackers, die in USD noteren, zijn nu enkele procenten goedkoper dan half april maar dat wordt meer dan gecompenseerd door de stijging van de USD tegenover de euro (EUR) gedurende die periode. Wegens het hoge aandeel (25%) van de financiële waarden in de onderliggende index (MSCI Brazil 25/5), lijken de vooruitzichten op dit moment het best voor de iShares Brazil Capped ETF. Beide smallcaptrackers, Market Vectors Brazil Small Cap ETF en iShares MSCI Brazil Small Cap ETF, waarvan de onderliggende indexen talrijke exportbedrijven bevatten, moeten op termijn kunnen profiteren van de goedkope BRL. Hoe dan ook moet een investering in de Braziliaanse aandelenmarkt over een langere periode worden geëvalueerd.

Platina en palladium

In IB17B van eind april en IB21B een maand later bekeken we de mogelijkheden om via afgeleide producten en trackers in platina en palladium te investeren. Omdat beide edelmetalen sterk met elkaar verwant zijn, zullen we ze ook samen bespreken.

Eerst het slechte nieuws: platina en palladium zochten de jongste weken nieuwe dieptepunten op. Platina liet in de periode van april tot juni het vierde opeenvolgende kwartaalverlies optekenen en viel terug tot het laagste prijsniveau in meer dan zes jaar. Sinds de start van 2015 moest platina al 11% inleveren. Bij palladium loopt het verlies sinds begin dit jaar zelfs op tot 15%. Een troy ounce palladium was sinds juli 2013 niet meer zo goedkoop. Voor wie via trackers of met hefboomproducten met een groot verschil tussen stoploss en referentieprijs investeerde, is er nog geen vuiltje aan de lucht. Maar hoe hoger de hefboom, hoe groter uiteraard ook het risico.

De belangrijkste oorzaak van de aanhoudende prijsdaling van beide metalen is het vooruitzicht op een hogere productie terwijl de groei van de vraag het wat laat afweten. Bij zowel platina als palladium vormt de industriële vraag veruit de belangrijkste component aan de vraagzijde. Het gaat daarbij in hoofdzaak over katalysatoren voor zowel benzine- (palladium) als dieselmotoren (platina).

De auto-industrie is dus een belangrijke afnemer en de recente appelflauwte van de Chinese economie is daarbij niet gunstig. China is de grootste automarkt ter wereld en het was de jongste jaren ook de sterkste groeier. Uit recente cijfers van de China Association of Automobile Manufacturers blijkt echter dat de totale verkoop van personenwagens en lichte vrachtwagens in mei is gedaald tot 1,964 miljoen eenheden, tegenover 2,079 miljoen in april en 2,283 miljoen in maart. Na vijf maanden in 2015 liggen de verkoopcijfers nog licht hoger dan in dezelfde periode een jaar eerder, maar als de trend van de jongste maanden doorzet, zal het verkoopcijfer van vorig jaar niet worden gehaald. Ook in Europa lijkt het prille herstel van de automarkt maar een kort leven beschoren.

Het enige lichtpunt is voorlopig nog de Verenigde Staten, de tweede grootste automarkt, waar de verkoop op jaarbasis momenteel 17,8 miljoen eenheden bedraagt tegenover 16,8 miljoen stuks vorig jaar. Het valt wel nog af te wachten in hoeverre die vraag duurzaam is, nu aan de extreem goedkope financieringen stilaan een einde komt.

Het goede nieuws is dat er, ondanks het hogere aanbod en de tragere groei van de vraag, zowel bij platina als bij palladium, dit jaar opnieuw een deficit zal zijn. De verwachte toename van het aanbod zou in de eerste plaats van een hogere mijnproductie komen en daarnaast zal ook het aanbod aan gerecycleerd metaal uit oude katalysatoren toenemen. De stijging van de output bij de Zuid-Afrikaanse mijnen is geen verrassing, want vorig jaar lag de sector vijf maanden plat door een staking. De verwachte toename (+17% voor palladium en zelfs +20% voor platina) van de Zuid-Afrikaanse mijnen is wel onder voorbehoud van nieuwe sociale of operationele problemen.

CPM Group schat in haar Platinum Group Metals Yearbook 2015 het tekort bij platina op 215.000 ounce. Katalysatorenproducent Johnson Matthey gaat uit van een iets hoger cijfer (285.000 ounce). 2015 wordt daarmee het vijfde opeenvolgende deficitjaar, wat onvermijdelijk ook de bovengrondse voorraden doet slinken. Voor palladium wordt het tekort op 100.000 ounce geschat. Palladium is al sinds 2007 ononderbroken in deficit.