Trackers voor een duurzame portefeuille

Op de ETF-markt onderscheidt het duurzame segment zich door een snelle groei. Beleggers kunnen tegen lage kosten goed gespreid en duurzaam posities kiezen, of inspelen op een trend.

Duurzaam beleggen kan allerlei vormen aannemen. De meest voorkomende variant is het uitsluiten van bedrijven met schadelijke activiteiten. Maar je kunt ook posities kiezen in ondernemingen die zich onderscheiden met een goed beleid in milieu, mens en maatschappij, of juist heel gericht beleggen in bedrijven die duurzame verandering mogelijk maken. Tot enkele jaren geleden was de volgende stap te kijken of de strategie ingevuld werd met aandelen of actieve fondsen. Dankzij de opkomst van duurzame ETF’s hebben beleggers de afgelopen jaren veel meer keuze gekregen.

Evenwichtig

Een ETF is een soort beleggingsfonds, met als belangrijkste verschil dat er geen fondsbeheerder aan het roer staat die probeert een bepaalde index voor te blijven. In plaats daarvan wordt het koersverloop van de index zo goed mogelijk gevolgd, wat de instrumenten de bijnaam ‘trackers’ heeft opgeleverd. Een belangrijk kenmerk van ETF’s is dat de kosten in de regel beduidend lager liggen dan bij actief beheerde fondsen. Vorig jaar stroomde wereldwijd 51 miljard dollar aan nieuw vermogen naar duurzame ETF’s. Daardoor groeide het totale vermogen in dat segment met 17 procent, terwijl de groei bij reguliere ETF’s bleef steken op 9 procent.

Een van de ETF’s waarmee beleggers hun portefeuille kunnen verduurzamen, is de VanEck Sustainable World Equal Weight ETF (NL0010408704). Dat instrument is bij uitstek geschikt om als alternatief in te zetten voor een regulier wereldwijd beleggend fonds of tracker. Sinds de lancering in mei 2013 volgt de ETF het waardeverloop van de Solactive Sustainable World Equity Index. Een belangrijk verschil met de reguliere wereldindex is dat bedrijven met activiteiten in alcohol, gokken en tabak worden uitgesloten. De ETF belegt in de 250 bedrijven met de grootste beurswaarde die voldoen aan de regels voor verantwoord ondernemen van de Verenigde Naties. Daarbij geldt de regel dat de bijdrage van de continenten Noord-Amerika, Europa en Azië is beperkt tot honderd bedrijven. Alle aandelen wegen even zwaar in de index, die jaarlijks eind februari opnieuw in balans wordt gebracht.

De VanEck Sustainable World Equal Weight UCITS ETF heeft een meer evenwichtige verdeling dan ETF’s die de reguliere MSCI AC World Index volgen. In die laatstgenoemde tracker wegen de Verenigde Staten voor 64 procent mee, terwijl drie bedrijven (Microsoft, Apple en Nvidia) samen goed zijn voor bijna 11 procent van de portefeuille. Bij de duurzame ETF is dat respectievelijk 40 procent en minder dan 2 procent. Een gevolg van de meer gebalanceerde portefeuille is dat de ETF in goede jaren net wat minder presteert dan de wereldindex, maar in slechte jaren wordt dat verschil weer goedgemaakt. De lopende kosten van 0,2 procent liggen net iets hoger dan bij traditionele wereldwijd beleggende ETF’s. Maar daar staat tegenover dat er geen sprake is van dividendlekkage, omdat Nederland het vestigingsland is voor het instrument. Het dividend (2,1% op jaarbasis) wordt elke drie maanden uitgekeerd.

Energietransitie

ETF’s en andere beleggingsinstrumenten die in het beleggingsbeleid rekening houden met duurzame factoren, worden aangeduid volgens het duurzame regelpakket SFDR. Die producten hebben specifieke duurzame doelen, naast het halen van een zo hoog mogelijk voor risico gecorrigeerd rendement. Een goed voorbeeld van een duurzaam doel is het streven naar de omschakeling van fossiele brandstoffen naar groene energiebronnen zoals wind en zon. Aandelen in dat segment schoten eind 2020 en begin 2021 hard omhoog, om vervolgens een glijvlucht in te zetten. Een belangrijke reden is de flinke rentestijging. Die maakte het lastiger om de financiering rond te krijgen voor grote projecten in windenergie en zonnevelden. Door die vertragingen nam de concurrentie toe, waardoor de marges behoorlijk onder druk kwamen te staan.

Inmiddels is de kapitaalmarkt tot rust gekomen en worden groene-energieprojecten weer opgestart. Daar kunnen beleggers op inspelen met de L&G Clean Energy ETF (IE00BK5BCH80). De ETF volgt het koersverloop van de Solactive Clean Energy Index, die bestaat uit circa veertig aandelen van ondernemingen, zoals de windmolenfabrikant Vestas en het kabelbedrijf Nexans. Die ondernemingen stevenen na een paar lastige jaren in 2024 af op een omzet- en margeherstel. Het zwaartepunt van de portefeuille ligt op Europa, waar de energietransitie zich onder politieke druk relatief snel voltrekt. De regio is goed voor ruim 50 procent van het portefeuillegewicht, gevolgd door Japan (24%) en de Verenigde Staten (16%). De lopende kosten komen op 0,49 procent en de L&G Clean Energy UCITS ETF maakt gebruik van fysieke replicatie. Dat wil zeggen dat de tracker daadwerkelijk posities inneemt in alle aandelen. Er wordt geen gebruikgemaakt van derivaten om het indexverloop na te bootsen.

Groter prijskaartje

De WisdomTree Carbon ETF (JE00BP2PWW32) volgt het prijsverloop van CO2-emissierechten op het EU ETS. Dat is het grootste emissiehandelssysteem ter wereld, met ongeveer 10.000 Europese bedrijven die samen verantwoordelijk zijn voor bijna de helft van de uitstoot op ons continent. Ondernemingen moeten een recht inleveren voor elke ton CO2 die ze uitstoten. Bijna de helft van de rechten wordt gratis toegewezen, maar een heel groot deel wordt ook via veilingen op de markt gebracht. Omdat er almaar minder rechten gratis worden toegekend, is de prijs daar behoorlijk opgelopen. Een recht dat vier jaar geleden voor circa 15 euro verhandeld werd, was in februari vorig jaar voor het eerst meer dan 100 euro waard. Daardoor worden bedrijven sterk gestimuleerd de CO2-uitstoot terug te brengen.

Na de afgelopen zomer is de prijs van emissierechten flink gedaald. In februari stond de prijs maar net boven 50 euro. Dat is het laagste niveau sinds juli 2021 en het markeert een daling van bijna 50 procent in twaalf maanden. Er zijn verschillende oorzaken voor die correctie. In de eerste plaats heeft de Europese industrie het de laatste tijd moeilijk, zodat er minder CO2 vrijkomt door bedrijfsprocessen. Daar komt bij dat de capaciteit van wind- en zonne-energie gestaag wordt uitgebreid. Daardoor neemt de uitstoot in de energiesector af. Ten slotte speelt ook mee dat er door de milde winter minder energie verstookt werd dan een jaar eerder.

Behalve door een lagere vraag, wordt de felle daling van de prijs voor emissierechten ook veroorzaakt door een groeiend aanbod. Er worden dit jaar minstens 6 procent meer rechten verkocht dan in 2023. Dat gebeurt onder meer om middelen vrij te spelen voor REPowerEU, een platform om de opmars van groene energie te versnellen en de afhankelijkheid van Russische olie en aardgas sterk te verminderen. Op de lange termijn wordt de rechtenuitgifte scherper teruggebracht dan de oorspronkelijke planning. Tussen 2024 en 2027 worden er elk jaar 4,3 procent minder rechten uitgegeven. Daarna wordt de krimp nog iets verder opgeschroefd. Aanvankelijk zou de afname slechts 2,2 procent per jaar bedragen.

Bovendien is de Europese Commissie er veel aan gelegen om de klimaatdoelstellingen te halen. In 2030 moet de CO2-uitstoot dankzij de Fit for 55-regels maar liefst 55 procent lager liggen dan in 2005. Een hogere prijs voor emissierechten is een beproefd recept om de energietransitie te versnellen. Dat speelt de WisdomTree Carbon in de kaart. De tracker werd lang aanbevolen, maar door velen daarna bijgesteld. Na een koersdaling van ruim 40 procent in de afgelopen twaalf maanden is weer een mooi instapmoment ontstaan. Een bijkomend voordeel van deze belegging is dat de CO2-prijs beïnvloed wordt door andere factoren dan de beurs, zodat de ETF ook in een minder marktklimaat een redelijk rendement kan halen.

Duurzaam karakter

ETF’s bieden beleggers de mogelijkheid om tegen lage kosten de portefeuille een meer duurzaam karakter te geven. Dat komt op uiteenlopende manieren. De VanEck Sustainable World Equal Weight UCITS ETF is een goed alternatief voor een wereldwijd fonds of ETF, terwijl de L&G Clean Energy UCITS ETF beleggers de kans geeft in te spelen op een opleving in het segment groene energie. Ten slotte is de WisdomTree Carbon ETC een mooie keuze voor beleggers die op zoek zijn naar meer diversificatie en die verwachten dat de prijs van CO2-emissierechten de komende jaren herstelt.