Palladium top, landbouwgrondstoffen flop van 2017

Na iets meer dan elf maanden in 2017 kunnen we concluderen dat het vorig jaar ingezette herstel van de grondstoffenindustrie niet doorzet.

In 2016 kwam een einde aan vijf jaar (op indexniveau) dalende grondstoffenprijzen. Maar de gediversifieerde Bloomberg Commodity-index noteert begin december weer met een negatief rendement van 4 procent, na een klim met 12 procent in 2016. De prestatie van de grondstoffenindexen wordt echter in niet geringe mate bepaald door de samenstelling ervan. Zo noteert de S&P GSCI-index 5 procent in de plus. Die index is sterk overwogen in energie en dankt het positieve rendement aan het herstel van de olieprijs van de voorbije maanden. Toch is er geen ontkennen aan dat de grondstoffen als activaklasse het dit jaar opnieuw beduidend slechter doen dan de aandelenmarkten.

Toppers

Prestaties op indexniveau verbergen vaak vrij grote verschillen tussen de individuele grondstoffen. Bij de winnaars steelt palladium de show met een rendement van 45 procent. De prijs van edelmetaal steeg dit jaar zelfs voor het eerst sinds boven die van zustermetaal platina. Palladium profiteert van een groeiende vraag naar katalysatoren voor benzinevoertuigen. Er is ook al zes jaar op rij een aanbodtekort op de globale palladiummarkt. Daardoor slinken de bovengrondse voorraden.

In het zog van palladium presteerden ook de industriële metalen uitstekend. Omdat de overproductie werd aangepakt en de voorraden sterk afgebouwd zijn, dreigt bij sommige metalen nu zelfs een aanbodtekort. De London Metal Exchange (LME)-index van basismetalen noteert ook na de terugval van de jongste weken nog steeds bijna een vijfde hoger dan begin dit jaar. Sinds begin 2016 is de index zelfs met meer dan 60 procent gestegen. Verschillende basismetalen als koper, aluminium en zink lieten dit jaar al meerjaarse hoogtepunten optekenen. De prijsstijgingen worden voor een stuk ook gedreven door speculatief geld.

Floppers

Boven aan de lijst van negatieve rendementen vinden we opnieuw landbouwgrondstoffen en granen terug. In het najaar van 2016 waren de prijzen van maïs en tarwe naar het niveau van 2009 teruggevallen. Los van enkele korte oplevingen bracht 2017 geen beterschap. De granenmarkten lijden onder een overaanbod en hoge voorraden die elke rally in de kiem smoren. Bij grondstoffen met een sterke geografische concentratie van het aanbod (onder meer cacao en koffie) kan de situatie wel snel keren.