Palladium duurder dan platina

Op woensdag 27 september kostte een troy ounce palladium meer dan eenzelfde hoeveelheid platina. Dat is vrij uitzonderlijk. Het kwam voor het laatst in september 2001 voor. Daarvoor was het al van 1931 geleden.

Platina was de voorbije twintig jaar gemiddeld 555 dollar per troy ounce duurder dan palladium. In de periode van 2007 tot 2012 was dat zelfs 1000 dollar. De inhaalbeweging van palladium is al geruime tijd aan de gang. Palladium is na drie kwartalen in 2017 met voorsprong de best presterende grondstof met een klim van bijna 37 procent. Platina hinkt met een stijging van slechts 2 procent ver achterop.

Platina onder druk

Platina was lang het duurste edelmetaal. Het wordt gebruikt voor katalysatoren in dieselmotoren en kent ook nog andere industriële toepassingen. Andere vraagcomponenten zijn platina juwelen en trackers of ETF’s die in fysiek platina investeren. Na een aantal jaren van tekorten zal er dit jaar een overschot zijn op de globale platinamarkt. Dat is niet structureel, want de katalysatorenproducent Johnson Matthey verwacht de komende jaren weer een deficit.

Platina staat onder meer onder druk door het dieselschandaal. In Europa, de grootste afzetmarkt voor dieselvoertuigen, dook het marktaandeel van diesel in de eerste helft van 2017 voor het eerst sinds 2009 onder dan dat van benzine. Daarnaast daalt ook de vraag naar platina juwelen in China, de grootste afnemer.

Deficit bij palladium

Bij palladium oogt de fundamentele situatie gunstiger. Het edelmetaal wordt in hoofdzaak gebruikt voor katalysatoren die de uitstoot van benzinemotoren moeten verminderen. De vraag naar juwelen is verwaarloosbaar. De mondiale palladiummarkt kent al vijf jaar op rij een deficit. Dit aanbodtekort zal volgens verschillende bronnen de komende jaren nog groter worden. Johnson Matthey verwacht voor 2017 een tekort van 792.000 troy ounce, tegenover 163.000 troy ounce vorig jaar. Analisten van Citigroup schatten het tekort dit jaar op 777.000 troy ounce. Zij zien dat tussen 2018 en 2020 oplopen naar 1 miljoen troy ounce per jaar.

Ook de hoeveelheid palladium onder beheer van trackers die in het fysieke metaal investeren, is de voorbije maanden gestegen naar het hoogste niveau sinds januari. Daarnaast is ook het aantal uitstaande long termijncontracten op palladium (om op een verdere prijsstijging in te spelen) spectaculair toegenomen. We menen dat palladium wat te sterk is vooruitgelopen, terwijl in de platinaprijs al heel wat slecht nieuws zit verrekend. We verwachten dan ook niet dat de palladiumprijs duurzaam boven die van platina zal postvatten.