Opgepast met grondstoffentrackers

De meest toegankelijke weg voor private beleggers om de grondstoffenmarkten te bespelen, loopt via trackers. Toch volgt de prijs van de tracker in veel gevallen niet automatisch die van de onderliggende grondstof.

De meest toegankelijke weg voor private beleggers om de grondstoffenmarkten te bespelen, loopt via trackers. Toch volgt de prijs van de tracker in veel gevallen niet automatisch die van de onderliggende grondstof. Soms zijn de afwijkingen zelfs extreem en halen ‘ongelukken’ met grondstoffentrackers de voorpagina’s. Dat was enkele maanden geleden nog het geval, toen de prijs van het olietermijncontract onder nul dook, met dramatische gevolgen voor het US Oil Fund (tracker USO).

Fysieke trackers

Fysieke trackers vinden we met name bij de (edel)metalen Daarbij investeert de uitgever in de onderliggende fysieke grondstof. Een deelbewijs komt dan overeen met een bepaalde hoeveelheid fysiek metaal. Het voordeel van een fysieke tracker is dat die de prijsevolutie van de onderliggende grondstof bijna 1 op 1 repliceert.

Termijncontracten

Bij bepaalde grondstoffen is de fysieke opslag voor de uitgevers van ETF’s niet praktisch of niet mogelijk. In het geval van energie of landbouwgrondstoffen schaduwen trackers daarom niet de spotprijs (onmiddellijke levering), maar de prijs van termijncontracten. In die categorie is er nog een onderscheid tussen trackers die effectief in termijncontracten investeren (fysieke replicatie) en synthetische trackers. Bij die laatste gaat het om achtergesteld schuldpapier, waarmee door middel van swapovereenkomsten in een onderliggende index wordt belegd. Synthetische trackers dragen daardoor een hoger kredietrisico.

Termijncontracten staan voor de levering van de onderliggende grondstof op een bepaald tijdstip in de toekomst. Financiële marktpartijen die geen fysieke levering willen, zoals de uitgevers van ETF’s, moeten hun posities dus telkens doorrollen naar de volgende contractmaand. Om die reden is de prijsstructuur van de termijncontracten uitermate belangrijk. Bij contango zijn termijncontracten met een latere afloopdatum duurder om de kosten voor opslag, transport en verzekering te verrekenen. Het omgekeerde, backwardation, kan voorkomen wanneer er fysieke schaarste is, en marktpartijen bereid zijn meer te betalen voor onmiddellijke levering. Een hoge contango kan bij het doorrollen alle rendement opsouperen, want met de opbrengst van de aflopende termijncontracten kun je er minder nieuwe kopen. In dat geval stijgt de spotprijs maar niet de prijs van de ETF die in termijncontracten investeert.

Inzicht hebben in de werking van de grondstoffenmarkten en weten wat je koopt, is dus cruciaal om succes te boeken met grondstoffentrackers. Beleggers moeten eerst beslissen in welke grondstof ze willen investeren en daarvoor de meest geschikte tracker selecteren. Een kanttekening hierbij is dat private beleggers sinds begin 2018 door de Europese PRIIP-verordening niet meer in Amerikaanse trackers kunnen beleggen. Er zijn weliswaar achterpoortjes, bijvoorbeeld een rekening openen bij een Amerikaanse broker (of een Europese broker met een Amerikaanse licentie), maar in principe kan het dus niet.