Olieprijs profiteert van OPEC-akkoord

De OPEC-landen bereikten vorige week dan toch een akkoord over een vrijwillige productiebeperking. Of die nieuwe overeenkomst ook een impact heeft op het marktevenwicht, zal nog moeten blijken.

De aanloop verliep op zijn zachtst gezegd niet van een leien dakje, maar uiteindelijk bereikten de OPEC-landen vorige week dan toch een akkoord over de in september aangekondigde vrijwillige productiebeperking. De overeenkomst is historisch, omdat ze de eerste daling sinds 2008 is en de aartsrivalen Saudi-Arabië en Iran elkaar dan toch hebben gevonden. De OPEC heeft zijn geloofwaardigheid weer hersteld – voorlopig althans. Het kartel deed zelfs meer, want ook niet-OPEC leden gingen mee in het bad.

1,2 miljoen vaten minder

De OPEC-leden zullen hun gezamenlijke productie vanaf januari 2017 met ongeveer 1,2 miljoen vaten per dag verminderen. Iran neemt met een daling van 0,5 miljoen vaten het grootste deel van de vermindering op zich. De Golfstaten Koeweit, Qatar en de Verenigde Arabische Emiraten tekenen samen voor 0,3 miljoen vaten minder. Veeleer onverwachts ging Irak, dat eerder aanstuurde op een vrijstelling vanwege de oorlogssituatie, akkoord met een vermindering van 0,2 miljoen vaten. De rest wordt verspreid over de andere leden van het kartel, met vrijstellingen voor Nigeria en Libië.

Enkele niet-OPEC-leden verminderen hun output met 0,6 miljoen vaten. De helft daarvan zou van Rusland komen. Sentiment speelt op de oliemarkt op korte termijn een erg belangrijke rol. Pessimisme over het uitblijven van een akkoord ging naadloos over in euforie, en dat terwijl de fundamentele impact alles bij elkaar toch beperkt zal blijven. Ruwe olie evolueert van een aanbodoverschot begin dit jaar naar een markt in evenwicht. De hoge voorraden moeten wel nog worden afgebouwd. Dat proces kan worden versneld als de markt na de productiebeperkingen weer naar een deficit evolueert.

Meer schalieolie

Of de nieuwe overeenkomst ook een betekenisvolle impact zal hebben op het marktevenwicht, moet nog blijken. Om te beginnen moeten de leden zich ook aan hun quota houden. Die afdwingbaarheid was in het verleden weleens een probleem. Het valt ook of te wachten hoe sterk het engagement van Rusland zal zijn. En zullen de andere producenten het vrijgekomen marktaandeel proberen in te pikken of niet?

Het grootste gevaar daarvoor komt van de Verenigde Staten. Bij een olieprijs richting 60 dollar worden heel wat schalievelden weer winstgevend. Het is daarom niet de vraag of de Amerikaanse output van ruwe olie weer zal stijgen, maar wel wanneer. Daartegenover staat dat het enthousiasme van de markt erop wijst dat een terugkeer naar de dieptepunten van 30 dollar per vat niet meer aan de orde is. Het keerpunt is gemaakt.