Olieprijs evolueert naar nieuwe prijsvork

De olieprijs blijft stijgen. Vermoedelijk evolueert hij naar een nieuwe prijsvork van 60 tot 70 dollar.

Een vat ruwe olie is in januari voor de vijfde maand op rij duurder geworden. Zowel Brent-Noordzeeolie als West Texas Intermediate (WTI) bereikte vorige maand met respectievelijk 71 en 67 dollar zijn hoogste prijsniveau sinds eind 2014. Vorige week volgden wat winstnemingen, wat niet onlogisch is want olie was technisch overgekocht.

Daarnaast was het aantal uitstaande long posities bij de hefboomfondsen toegenomen naar het hoogste niveau ooit. Beide elementen maakten olie kwetsbaar voor een correctie, al is de omvang daarvan nooit vooraf in te schatten. Ook de dollarevolutie speelt een belangrijke rol. Niet toevallig valt de stijgende olieprijs samen met een dollarindex die al in drie jaar niet meer zo laag heeft gestaan.

Tegengestelde krachten

Fundamenteel zijn er op de mondiale oliemarkt momenteel twee krachten aan het werk: de OPEC-landen en Rusland staan op de rem, terwijl de Verenigde Staten en een aantal andere olieproducenten die geen deel uitmaken van het kartel, voluit het gaspedaal induwen. De prijshausse startte vorig najaar toen de OPEC en Rusland overeenkwamen de productiebeperkingen tot eind 2018 in stand te houden.

De bedoeling is de vraag en het aanbod beter op elkaar af te stemmen en de voorraden af te bouwen. Het bereiken van een marktevenwicht kost meer tijd dan gehoopt, maar toch zijn er signalen dat de inspanningen vruchten afwerpen. Zo nemen de voorraden ruwe olie in deze periode van het jaar normaal toe (onderhoudsseizoen raffinanderijen), maar dat is nu niet het geval.

De Verenigde Staten zal een van de komende weken de productiekaap van 10 miljoen vaten per dag ronden. Daarmee komt de Amerikaanse olieproductie op het niveau van die van Rusland en Saudi-Arabië. De recente prijsstijging speelt in de kaart van de schalie-industrie die dan ook niet zal aarzelen het aantal operationele boorplatformen uit te breiden.

Tussen 60 en 70 dollar

Door de korting van de WTI tegenover de Brent neemt het marktaandeel van de Verenigde Staten in Azië toe. Dat wordt vroeg of laat een doorn in het oog van de OPEC en Rusland, die met hun productiebeperking in feite vrijwillig marktaandeel afstaan. Het is moeilijk in te schatten wie als eerste met de ogen zal knipperen, maar vanaf de tweede jaarhelft zal de speculatie over het einde van de productiebeperking zeker toenemen.

Het meest waarschijnlijke scenario is dat olie een nieuwe prijsvork aan het vormen is van 60 tot 70 dollar, met sporadische uitschieters in beide richtingen. Een duurzame stijging boven 70 dollar lijkt moeilijk, aangezien de olieproductie bij de niet-OPEC-landen dit jaar naar schatting met 1,7 miljoen vaten per dag zal toenemen. Anderzijds is een terugval richting 50 dollar evenmin waarschijnlijk, nu de vraag en het aanbod stilaan in evenwicht geraken.