Hogere productie en recordvoorraden bij soja

Soja presteerde in de granenfamilie relatief gezien nog het best. Toch is de fundamentele vraag- en aanbodsituatie bij soja niet van die aard om er vrolijk van te worden.

Uit de voedselindex van de Food and Agriculture Organisation (FAO), een onderdeel van de Verenigde Naties, blijkt dat de wereldwijde voedselprijzen in september voor de vijfde maand op rij zijn gedaald. De index, die de prijzen van 55 voedingsmiddelen volgt, zakte zelfs naar het laagste niveau sinds september 2010 en bedraagt nu 199,1 punten, tegenover een hoogtepunt van 237,9 punten in februari 2011. Vooral de lagere granenprijzen lagen aan de basis van de prijsdaling van vorige maand. Zo bereikte de subindex van de granen vorige maand het laagste peil sinds augustus 2010.

De granen bengelen ook in de S&P Goldman Sachs Commodity Index (GSCI) onder aan het lijstje van best presterende grondstoffen. Zo moest mais dit jaar al 36% inleveren, waardoor de prijs van het gewas al in meer dan drie jaar niet meer zo laag was. Tarwe deed het tot vorige maand eveneens erg slecht, maar veerde de voorbije weken op na ongunstige weersevoluties in Rusland, Oekraïne en Latijns-Amerika. Soja presteerde in de granenfamilie relatief gezien nog het best. Toch is de fundamentele vraag- en aanbodsituatie bij soja niet van die aard om er vrolijk van te worden.

De Verenigde Staten zijn een belangrijke speler op de sojamarkt, maar ze werden vorig jaar onttroond door Brazilië als grootste exporteur van het gewas. Dat had te maken met de mislukte oogst in de VS, maar ook het grotere gewicht van Brazilië op de granenmarkt mag niet worden onderschat. In het lopende oogstjaar wordt Brazilië naar alle waarschijnlijkheid ook de grootste producent. De sojaprijs piekte vorig najaar boven 18 USD per bushel en 2012 was met een gemiddeld prijsniveau van 14,5 USD per bushel een recordjaar. Een en ander leidde ertoe dat overal ter wereld de landbouwoppervlakte voor de teelt van soja fors omhoogging om zo veel mogelijk te kunnen profiteren van de hogere prijzen. Dat ging ten koste van andere gewassen, zoals mais, waarvan de prijs veel lager ligt en het aanbod toch nog comfortabel hoog is.

De spelers op de granenmarkten kijken altijd met grote belangstelling uit naar het WASDE-rapport (World Agricultural Supply and Demand Estimates) van het Amerikaanse ministerie van Landbouw (USDA). Begin september had het USDA voor de tweede maand op rij de productieprognoses voor soja verlaagd. Na een erg nat voorjaar was het in de cruciale bloeiperiode van augustus erg heet. September bracht redding met een bovengemiddelde neerslag. Soja wordt normaal iets later geplant en geoogst dan mais en is dus beter beschermd tegen extreme weersomstandigheden in de zomer. De late neerslag kan de ‘yields’ of opbrengst per hectare dus toch nog gunstig beïnvloeden. Er werd dan ook met meer dan gewone belangstelling uitgekeken naar het rapport van oktober, dat normaal op vorige vrijdag 11 oktober gepubliceerd moest worden. Maar de investeerders en de analisten bleven deze keer op hun honger zitten. Door de impasse rond de verhoging van het Amerikaanse schuldenplafond werd de publicatie van het WASDE-rapport geannuleerd. Het meest aannemelijke scenario is dat oktober wordt overgeslagen en dat er pas op 8 november een nieuwe editie komt.

Vooraf werd zowel voor de sojaproductie als voor de yields een opwaartse bijstelling verwacht. Ook de schatting van de sojavoorraden werd verhoogd. Uit een rondvraag van Bloomberg News bij 17 landbouwanalisten blijkt dat de wereldwijde sojavoorraden na het lopende oogstjaar met 16% zullen toenemen, tot het hoogste niveau ooit. De Amerikaanse sojaproductie zal dit jaar met 4,2% stijgen, tot 86 miljoen ton. Eerder werd de output van het gewas op 281,7 miljoen ton geschat, 5,3% meer dan vorig oogstjaar. De vraag naar soja zal volgens het USDA op 268,9 miljoen ton uitkomen, wat 4,3% meer is dan in 2012.

De oogst in de Verenigde Staten is intussen naar schatting voor 35 tot 40% afgerond. Dat is nog altijd lager dan het vijfjarige gemiddelde (56%), maar het verschil is tegenover een maand eerder fors kleiner geworden. In Zuid-Amerika begint de oogst pas in januari. Vorige week verlaagde de investeringsbank Goldman Sachs zijn prijsprognose voor soja naar 10,5 USD per bushel, of bijna 18% onder het huidige prijsniveau. Goldman Sachs verwacht dat die prijs binnen de 12 maanden wordt bereikt.

Er noteren op Euronext zes turbo’s short uitgegeven door RBS Markets en ABN Amro Markets met het november 2013 termijncontract op sojabonen als onderliggende waarde. Beleggers kunnen ook terecht op de Duitse beurs, waar eveneens vier minifutures short op soja noteren.

RBS Sojabonen Future Turbo Short

Isin-code: NL0010246724

Munt: EUR

Financieringsniveau: 16,41

Referentieprijs: 12,73

Stoploss: 14,76

Hefboom: 3,43

Koers: 27,17

De stoploss van deze turbo bevindt zich 16% boven de actuele sojaprijs. Er is fundamenteel geen enkele reden waarom soja fors duurder zou worden, maar de marge is voldoende groot om in te grijpen als het met soja toch de verkeerde richting uitgaat.

ABN Sojabonen Future Turbo

Isin-code: NL0010152096

Munt: EUR

Financieringsniveau: 18,19

Referentieprijs: 12,73

Stoploss: 16,5

Hefboom: 2,33

Koers: 4,03

Beleggers die het risico verder willen beperken, kunnen terecht bij deze turbo short van ABN Amro Markets, waarbij het verschil tussen de stoploss en de referentieprijs oploopt tot bijna 30%. De hefboom is dan uiteraard wel lager dan in bovenstaand voorbeeld.