Elke keer opnieuw bewijst goud zijn rol als ultieme correctie van euforie.
Goud stijgt wanneer het vertrouwen breekt. Elke keer opnieuw bewijst goud zijn rol als ultieme correctie van euforie. Wanneer beleggers maximaal positief zijn over aandelen en maximaal negatief over goud, dan wil de rationele belegger maximaal in goud beleggen, en omgekeerd. In alle andere fasen, wanneer geen van beide activaklassen extreem gewaardeerd is, hoort de belegger in beide belegd te zijn.
De praktijk is anders: veel beleggers richten zich uitsluitend op één categorie, aandelen, en negeren de rest. nochtans laat decennialang onderzoek zien dat het toevoegen van goud aan een portefeuille, zolang goud niet extreem gewaardeerd is, niet alleen het risico en de volatiliteit vermindert, maar ook een hoger rendement oplevert.
Dow-goudratio
Aan de hand van de Dow-goudratio is te bepalen waar we ons bevinden in de goudcyclus. Die laat zien hoeveel ounces goud nodig zijn om één punt van de Dow Jones-index te kopen en is daarmee een directe maatstaf voor vertrouwen in financiële activa ten opzichte van reële waarde. Twee keer eerder in de geschiedenis zagen we dat, wanneer het vertrouwen in aandelen tot een dieptepunt zakt, zoals in 1932 en 1980, de Dow Jones-index in punten ongeveer gelijk is aan de goudprijs in dollars. Dan staat de Dow-goudratio ongeveer op 1. In 1932 noteerde de Dow op 41 punten bij een goudprijs van 32 dollar per ounce en in 1980 was goud 834 dollar waard, terwijl de Dow op 873 punten stond.
In de jaren dertig werden schulden weggevaagd door deflatie, terwijl dat in de jaren zeventig gebeurde door inflatie. Het vernietigen van schulden is altijd desastreus voor aandelen, maar uiterst gunstig voor goud. Dat proces eindigt pas wanneer de schulden weer beheersbaar zijn.
Het vernietigen van zeepbellen is veel moeilijker, want die kennen geen natuurlijk einde zoals schulden. In 1929 bedroeg de Dow-goudratio 19, in 1966 was die 28, en tijdens de internetzeepbel rond de eeuwwisseling stond de Dow zelfs liefst 45 keer hoger dan de goudprijs.
Na 1929 keerde de Dow-goudratio in drie jaar terug naar 1 en na 1966 gebeurde dat in veertien jaar tijd. Sinds 2000 is de verhouding tussen goud en de Dow Jones gedaald van 45 naar 12. Op het eerste gezicht lijkt het alsof nu ongeveer driekwart van de weg naar 1 al achter de rug is, maar dat is een misvatting. De Dow-goudratio moet logaritmisch worden bekeken, niet lineair. Een halvering van de ratio, bijvoorbeeld van 45 naar 22,5, betekent dat goud twee keer zo goed heeft gepresteerd als de Dow Jones. Een volgende halvering, van 22,5 naar 11,25, betekent opnieuw een verdubbeling van de relatieve prestatie van goud.
Goud blijft must
Het goud heeft de Dow in 2025 grandioos verslagen: ondanks een mindere periode momenteel bedraagt de winst 54 procent versus 9 procent voor de Dow. Toch denken we dat de inhaalbeweging nog niet achter de rug is. Als de geschiedenis zich herhaalt en de cyclus opnieuw eindigt bij een verhouding van 1, dan hebben we nog wel een stuk van de goudrally voor ons liggen.
Het laatste deel van een goudrally gaat altijd het snelst. In de jaren dertig was dat niet anders. De Amerikaanse regering verhoogde in 1934 de officiële goudprijs van 20,67 naar 35 dollar per ounce, een stijging van 69 procent in één klap. Daarmee devalueerde president Franklin Roosevelt de dollar en maakte hij abrupt een einde aan de deflatie van de Grote Depressie. De maatregel verlichtte de schuldenlast, bracht inflatie terug in het systeem en was het startpunt van een nieuwe economische cyclus.
Dat patroon herhaalde zich in de jaren zeventig. Nadat de Verenigde Staten in 1971 de goudkoppeling van de dollar hadden losgelaten, liep de goudprijs op van 35 naar 850 dollar per ounce in minder dan tien jaar, een stijging van 2.329 procent. Alleen al tussen 1976 en 1980 leverde goud een rendement van bijna 500 procent op. De inflatie liep op tot dubbele cijfers, de rente steeg richting 20 procent, en het vertrouwen in papiergeld verdween volledig. Paniekaankopen om goud in handen te krijgen zijn het kenmerk van maximaal wantrouwen, het moment waarop het grote publiek pas beseft wat al langer aan de gang is.
De wereld heeft te veel schulden, en het is niet realistisch te denken dat dat eeuwig houdbaar blijft. Als bescherming tegen die schuldenberg en tegen koopkrachtverlies blijft goud aangeraden als onderdeel van de portefeuille. Zeker zolang de Dow-goudratio ruim boven 10 noteert. Dat kan via de aankoop van fysiek goud, op te slaan in de kluis, of via een goudtracker zoals Invesco Physical Gold ETC (ISIN-code IE00B579F325), iShares Physical Gold ETC (ISIN-code IE00B4ND3602) of WisdomTree Physical Gold ETC JE00B1VS3770).
