Een gouden eeuw voor goud
De goudprijs heeft onlangs een historisch hoogtepunt bereikt, ondanks een stevige tegenwind. Als die tegenwind omslaat in meewind, kan de goudprijs tot nog veel grotere hoogten stijgen.
De perceptie is anders, maar deze eeuw heeft de goudprijs uitzonderlijk goed gepresteerd met een totaalrendement van 710 procent. Vooral het rendement van 20 procent over de afgelopen zes maanden valt op, gezien de stevige tegenwind waar goud mee te kampen had. Die tegenwind kwam voort uit de sterke dollar en het vooruitzicht van een langere periode van hoge rentes.
Omdat goud geen kasstromen genereert, zoals dividenden of rente, wordt het relatief minder aantrekkelijk naarmate de rente stijgt of langdurig hoog blijft. In de afgelopen zes maanden werd dat effect extra versterkt doordat de inflatie onder de rente zakte, waardoor spaarders met renteproducten een positief rendement konden behalen. Dat leidde ertoe dat goud niet meer noodzakelijk was, omdat sparen al leidde tot een positief effect op de koopkracht.
Positieve reële rente
De reële rente in de Verenigde Staten is de voorbije maanden duidelijk positief geworden. De Amerikaanse spaarrente ligt dus boven de inflatie. Dat komt door het agressieve rentebeleid van de Amerikaanse centrale bank (Fed). Die heeft sinds maart 2022 de rente in stappen verhoogd van 0 naar 5,25 procent. De financiële markten hadden aanvankelijk verwacht dat de reële rente snel zou afnemen. In januari voorspelden de Fed-futures nog zes renteverlagingen in de VS in 2024. Dat aantal is inmiddels gedaald naar twee. Dat suggereert dat de rente langer hoog zal blijven dan verwacht, en de reële rente ook. Dat is goed nieuws voor beleggers in dollar.
Die ontwikkelingen hebben de beleggingsvraag naar goud in de ontwikkelde wereld aanzienlijk verminderd, zoals te zien is in de tracker SPDR Gold Shares (ticker GLD). Die ETF zag het aantal uitstaande stukken met 30 procent afnemen. Dat roept de vraag op hoe de goudprijs nog altijd op een recordhoogte kan staan: de dollar wordt gesteund door een hoge rente op korte en lange termijn, de reële rente is duidelijk positief en beleggers reageren door hun beleggingen in goud te verkopen.
China koopt massaal
Een verklaring die vaak wordt genoemd is de angst voor een grote regionale oorlog in het Midden-Oosten of een verdere escalatie van de oorlog in Oekraïne. Maar als dat voor beleggers echt zo’n cruciale reden zou zijn om goud te kopen, dan zouden de beurzen niet op een recordniveau staan.
De verklaring voor de hoge goudprijs moeten we eerder zoeken bij de Chinese centrale bank. In de afgelopen zeventien maanden heeft de Chinese bank elke maand goud aangekocht. Hoewel China na de Verenigde Staten de grootste economie ter wereld is, staat het land slechts op de zesde plaats als het gaat om goudreserves. Goud maakt nu 4,3 procent uit van de reserves van China, terwijl andere centrale banken gemiddeld 13 procent van hun reserves in goud aanhouden. U mag verwachten dat de Chinese centrale bank nog goud zal bijkopen richting het gemiddelde. Dat suggereert dat de Chinese centrale bank nog een lange weg te gaan heeft.
We verwachten niet dat de hoogconjunctuur in goud een-twee-drie voorbij zal zijn.
China is bovendien niet de enige centrale bank die goud aan het kopen is. Sinds de Russische invasie in Oekraïne zijn die aankopen fors toegenomen. Dat is niet verrassend, aangezien de Verenigde Staten ervoor kozen om 300 miljard dollar aan Russische tegoeden zonder rechterlijke tussenkomst in beslag te nemen. Andere landen willen dat risico vermijden en bouwen hun goudreserves op, omdat goud in tegenstelling tot buitenlandse tegoeden niet zomaar kan worden afgepakt. De dollar fungeert momenteel als wereldreservemunt, maar dat werkt alleen zolang de VS de dollar niet gebruikt om andere landen te straffen. De trend dat goud als alternatief in trek is, zal nog jaren aanhouden, want het vertrouwen is danig aangetast.
Verder omhoog
De Amerikaanse rente heeft nog nooit zo lang invers gestaan. Een belangrijke reden dat de Amerikaanse economie nog niet in een recessie is beland, is dat veel partijen hebben geprofiteerd van historisch lage rentetarieven. Amerikaanse huiseigenaren hebben hun hypotheekrente voor dertig jaar vastgezet tegen 3 procent, zodat de huidige hypotheekrente van 7,4 procent weinig impact heeft. Ook bedrijven in de S&P 500 hebben hun schulden verlengd in een periode waarin de rente praktisch 0 procent was.
Zo lang als deze opgaande fase van de economische cyclus duurt, zo lang kan ook de neergaande fase duren. Stel dat de Fed acht renteverlagingen doorvoert en de hypotheekrente bijvoorbeeld daalt naar 5,4 procent. Dat zou nog altijd geen moment zijn om een huis te kopen of te herfinancieren als je al een dertigjarige hypotheek hebt tegen 3 procent. Dat zou dan wel een recessie kunnen uitlokken en nog altijd niet het moment zijn voor veel huiseigenaren om hun financiële positie te verbeteren.
Gezien daarnaast de verwachting is dat centrale banken goud zullen blijven kopen, mogen we uitgaan van een rooskleurig scenario voor het gele metaal. Zodra de Amerikaanse reële rente weer negatief wordt, kan de goudprijs aanzienlijk stijgen. Want dan gaan ook de beleggers zich massaal naar het goud wenden.
Conclusie
De rente op tweejaarspapier blijft hoger dan de tienjaarsrente in de VS. De rentecurve is dus al een hele tijd invers. Sinds het loslaten van de gouden standaard in 1971 is het omkeren van een inversie telkens gevolgd door een recessie. Een vergelijkbaar effect zal ook zichtbaar zijn in het Amerikaanse bedrijfsleven. Dit is de eerste keer in tientallen jaren dat er niet goedkoper geherfinancierd kan worden in een recessie. Hoe dat uitpakt, is onbekend.
Maar het lijkt onwaarschijnlijk dat de volgende Amerikaanse president de hoge schuldpositie serieus zal willen aanpakken. Meer schulden en minder marktwerking zullen op de lange termijn gunstig blijven voor goud. We weten ook niet hoelang een belegging in goud nog hoge rendementen zal geven, maar we verwachten niet dat de hoogconjunctuur in het edelmetaal een-twee-drie voorbij zal zijn. Fysiek goud of een goudtracker om het vermogen te beschermen, lijkt ons haast een must. Mogelijkheden zijn onder meer Gold Bullion Securities (ISIN-code GB00B00FHZ82), die in de voorbeeldportefeuille zit, of de iShares Physical Gold (ISIN-code IE00B4ND3602).
Goudmijnaandelen zijn risicovoller
Beleggen in goud beschouwen we als een defensieve zet. Beleggen in goudmijnaandelen is een offensievere belegging. In de afgelopen twintig jaar heeft de prijs van goud een volatiliteit van 16 gehad, terwijl de Arca Gold Miners Index op 36 zat. Dat toont aan dat goudmijnaandelen veel hevigere schommelingen kennen. De beste week ooit voor goudmijnaandelen bracht een winst van liefst 47 procent, terwijl goud zelf nooit verder is gekomen dan 21 procent. Het grootste probleem bij het beleggen in goudmijnaandelen is dat goudmijnbedrijven tijdens sommige stierenmarkten niet altijd een solide financieel beleid voeren. De enorme instroom van kapitaal leidt tot willekeurige landaankopen, in de hoop dat er goud te vinden is. Het is dus niet verrassend dat goudmijnaandelen deze eeuw tot dusver slechter gepresteerd hebben dan het gele metaal zelf. In deze eeuw is de goudprijs met 710 procent gestegen, terwijl goudmijnaandelen ‘slechts’ 360 procent koerswinst hebben geboekt.
Een belangrijk punt bij beleggen in goudmijnaandelen is dat de goudprijs sneller moet stijgen dan de inflatie, en dus de kosten van het bedrijf moet compenseren. In de recente inflatieperiode stegen de kosten sneller dan de goudprijs en deden de goudmijnen het tot nog toe niet bijster goed en zijn de koersen dus serieus achtergebleven. We denken dat die periode stilaan zal voorbijgaan en een inhaalbeweging kan worden gemaakt. Zeker mocht de stijging van de goudprijs nog naar een hogere versnelling gaan door de combinatie van aankopen door centrale banken en het keren van de reële rente (van positief naar negatief) in de VS. De meeste gebruikte tracker om te beleggen in goudmijnaandelen is de VanEck Vectors Gold Miners ETF (ISIN-code IE00BQQP9F84). Privé kunt u ook nog kiezen voor individuele goudmijnaandelen, zoals Newmont, Agnico-Eagle Mines, Kinross Gold en Barrick Gold.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier