Beleggen voor beginners: zijn bitcoin en goud vergelijkbaar?

De bekendste cryptomunt wordt wel eens het ‘digitale goud’ genoemd. Maar is die vergelijking terecht?

Mogen we goud en de bitcoin over dezelfde kam scheren als beleggingsinstrument? We gaan op zoek naar de gelijkenissen en de verschillen.

Gelijkenissen

Schaarste: van bij de start werd bepaald dat er maximaal 21 miljoen bitcoins kunnen worden gemijnd. Dat is zo geprogrammeerd. In theorie zou dat nog kunnen worden aangepast, maar in de praktijk is dat niet meteen te verwachten, omdat precies het element van schaarste de prijs opdrijft. Van die 21 miljoen waren op het moment van schrijven al een kleine 19 miljoen ‘gedolven’. Dat is bijna 90 procent van het totaal. Het tempo wordt om de vier jaar vertraagd – de zogenaamde ‘halvings’ – zodat het toch tot ongeveer het jaar 2140 zal duren alvorens alle bitcoins beschikbaar zijn.

Op dat gebied is er zeker enige gelijkenis met goud. Al is het gele metaal over de hele wereld wel aanwezig, maar het is niet zo eenvoudig om het naar boven te brengen. En al zeker niet op een rendabele manier.

Vertraagde aangroei: heel belangrijk om de waarde van een goed op te drijven, is dat de markt niet wordt verrast door een plotse en forse toename van het aanbod. Bij de bitcoin zal dat niet gebeuren. Het is niet alleen van bij de start bepaald hoeveel bitcoins beschikbaar zullen zijn, maar ook in welk tempo dat zal gebeuren. De halvings gebeuren tegenwoordig ongeveer om de vier jaar. In de halveringscyclus zit ook een prijscyclus. 

Bij goud is er niet noodzakelijk sprake van een vertraagde aangroei, maar wel van een stabiele aangroei, die ondanks de technologische vooruitgang niet versneld geraakt. De sector slaagt er dus niet in de aangroei te doen toenemen. Er is sprake van een haast voorspelbare aangroei van 1 à 1,5 procent per jaar. Dat mogen we een zeer beperkte aangroei noemen.

Beperkte marktomvang: er is een boutade die zegt dat er in de wereld meer dollarmiljonairs zijn dan bitcoins. Dat klopt en het zegt veel over het stijgingspotentieel. Ondanks de waanzinnige stijging van de bitcoin de voorbije jaren, is de marktomvang van de bitcoin nog altijd maar een fractie van de grote beleggingsalternatieven als aandelen en obligaties.

Ook de goudmarkt zit op minder dan een tiende van aandelen of obligaties. Met andere woorden, als bepaalde grote beleggers hun beleggingsportefeuille wat meer willen diversifiëren en ook wat plaats hebben gemaakt voor cryptomunten, dan heeft dat een stevig effect op de prijzen van de bitcoin en goud.

Wantrouwen in het klassieke geldsysteem: het is volgens ons geen toeval dat het idee van de bitcoin is gerijpt tijdens de bankencrisis. Het financiële systeem daverde toen op zijn grondvesten. Het vertrouwen werd fors aangetast en bovendien moesten de overheden massaal tussenbeide komen om het vertrouwen overeind te houden. Sinds de financiële crisis van 2008-2009 en de coronacrisis van 2020-2021 hebben de overheden duizenden miljarden extra schulden gemaakt. Dat zijn extra argumenten voor investeerders die op zoek zijn naar bescherming, naar vluchtwegen buiten het klassieke geldsysteem. ze maken zich zorgen over de schuldenexplosie, en zijn bang dat dit opnieuw tot een forse inflatie-opstoot zal leiden, en tot een verdere ontwaarding van de koopkracht van het klassieke geld.

Dat verhaal horen we ook vaak bij mensen die in goud beleggen. Het gele metaal blinkt in tijden van onzekerheid, van wantrouwen tegenover van het monetaire beleid van centrale banken, van angst voor inflatie en een schuldencrisis.  Bovendien zijn zowel goud als cryptomunten vooral een beleggingsinstrument en minder een betaalmiddel.

Verschillen

Geschiedenis: de geschiedenis van de bitcoin is spectaculair, maar ook heel kort. Er zijn nog altijd omstandigheden waarin we het prijsgedrag van de bitcoin niet kunnen kennen. Bijvoorbeeld een langdurige slechte periode op de financiële markten. worden.

Goud daarentegen kan bogen op een geschiedenis van al enkele duizenden jaren. Daarin hebben we al periodes van serieuze inflatie en grote onzekerheid gekend en zagen we vaak – niet altijd – dat het edelmetaal uitblonk.

De tand des tijds: we kunnen nog niet kunnen weten of de bitcoin of andere cryptomunten niet meer zijn dan een tijdelijk modefenomeen, een hype die heel snel is gekomen, maar ook heel snel weer gaat. Alternatieven kunnen heel snel om de hoek gluren en het de bitcoin bijzonder moeilijk maken om zich verder te ontwikkelen.

Goud is er al eeuwen en heeft steeds enige mate van populariteit weten te behouden door zijn duurzaamheid.

Wetgeving: rond goud en beleggen in goud is er een duidelijk en stabiel wetgevend kader. Dat kunnen we nog niet stellen voor de bitcoin en andere cryptomunten. Monetaire overheden hebben vooral uiterst negatieve uitingen gedaan over de opkomst en het bestaan van cryptomunten. Ze zijn bang om de controle over het geldsysteem (gedeeltelijk) kwijt te spelen. Of de nieuwe Amerikaanse president Donald Trump de gamechanger wordt in hoe de politiek naar cryptomunten kijkt, moet nog worden afgewacht.

Volatiliteit: elk nieuw beleggingsinstrument heeft een inloopperiode nodig om tot enige vorm van stabiliteit te komen in de prijs- of koersevolutie. Op dat punt is de bitcoin nog niet. Daar waar de regel bij goud is dat de dagschommelingen doorgaans beperkt zijn tot -1 à +1 procent, is dat eerder de uitzondering bij de bitcoin. Uurschommelingen van 10 procent zijn niet ongebruikelijk. Om interesse op te wekken bij een breed publiek zijn die gigantische schommelingen een enorm struikelblok. Het zorgt voor een grote aantrekkingskracht bij een bepaald selectief publiek, maar de grote massa stelt eerder koersstabiliteit en een zekere mate van voorspelbaarheid op prijs.

Intrinsieke waarde: wat cryptoadepten het meest betwisten is dat de bitcoin, in tegenstelling tot het gele metaal, geen intrinsieke waarde zouden hebben. Goud heeft een gemiddelde productiekostprijs van zo’n 1.200 dollar per troyounce, en die kostprijs is eerder stijgend dan dalend. Vandaar dat een goudprijs van 500 dollar of minder op korte termijn moeilijk denkbaar is. Het gebrek aan een ‘echte’ intrinsieke waarde verklaart mee waarom we in tien jaar toch al gigantische koersschommelingen hebben gezien bij de bitcoin.

Conclusie

Er zijn enkele opvallende gelijkenissen tussen de bitcoin en goud als beleggingsinstrument. Maar er zijn ook verschillen, die ons verhinderen om de bitcoin zomaar als het ‘digitale goud’ te omschrijven. Al heeft dat vooral met de korte bestaansgeschiedenis van de bitcoin te maken. Als de bitcoin en andere cryptomunten ook in een langere zware periode op de financiële markten weten stand te houden, dan kunnen de vraagtekens wellicht worden weggevaagd. Maar zover zijn we nog niet.