Urbain Vandeurzen richt Smile Invest op

Twintig voormalige captains of industry stoppen een deel van hun fortuin in Smile Invest, een nieuw investeringsfonds voor groeibedrijven. De grote roerganger is Urbain Vandeurzen, gewezen techondernemer en jarenlang voorzitter van de investeringsmaatschappij Gimv. “Wij zijn ondernemers voor ondernemers. Dat is onze troef.”

Over de vernieling van zijn wijngaard in het Vlaams-Brabantse Linden wil Urbain Vandeurzen het niet meer hebben. “Dat heeft al meer dan genoeg media-aandacht gekregen”, zegt de zakenman, die in 2013 fortuin maakte met de verkoop van de test- en simulatiespecialist LMS. Hij spreekt liever over zijn nieuwe kind: Smile Invest, een investeringsfonds voor innovatieve kmo’s die willen doorgroeien, maar het geld in Vlaanderen niet vinden. “We spreken over investeringen van 10 tot 40 miljoen euro per bedrijf”, zegt Vandeurzen. “Voor bedragen van die omvang moeten onze kmo’s al te vaak aankloppen bij Angelsaksische fondsen. Wij willen dat gat in de financieringsmarkt vullen – niet alleen in Vlaanderen, ook in Nederland. Vaak komt zo’n jong technologiebedrijf in financiële problemen, omdat het snel moet gaan, onder de wereldwijde competitieve druk. Smile Invest wil die miserie vermijden door mee te denken. Dat moet verhoeden dat een groot stuk van het potentieel als een soufflé in elkaar zakt. Eigenlijk willen wij gewoon betere en sterkere ondernemingen maken.”

Tweede generatie

Smile Invest – ‘Smile’ staat voor Smart Money for Innovation Leaders – haalt het geld bij een twintigtal ondernemers en vermogende families (zie kader). Vandeurzen behoort tot de kerninvesteerders, samen met Jan Toye, de voormalige eigenaar van de bierbrouwer Palm, en Vic Swerts, de oprichter en de eigenaar van de lijmen- en PU-schuimproducent Soudal.

Het kapitaal bereikt intussen 250 miljoen euro. Het einddoel is 300 miljoen. Die bijkomende 50 miljoen zou Vandeurzen graag uit Nederland zien komen. De link met de noorderburen kan mooie investeringsdossiers opleveren. “Er lopen gesprekken met Nederlandse kandidaat-investeerders”, aldus Vandeurzen. Ex-Gimv-bestuurder Marc van Gelder, die Vandeurzen in november had voorgesteld als de eerste investeerder in het fonds, is daar niet bij. “Marc heeft andere aanbiedingen gekregen, maar wij blijven samenwerken voor het werven van Nederlands kapitaal”, zegt Vandeurzen.

Het plafond van Smile Invest ligt op 350 miljoen euro. “Meer willen we niet”, zegt Vandeurzen. “Als je te veel geld hebt, krijg je druk om snel te investeren. Wij mikken op twee tot drie investeringen per jaar, en we willen selectief zijn. Dat is hard werk. Dat is precies waarover het hier gaat. Smile Invest wil een band opbouwen met de ondernemer. Daar is geduld voor nodig.” In de volgende vijf jaar wil hij een portefeuille uitbouwen van “ideaal 13 à 15 bedrijven”.

Smile Invest heeft geen deadlines. “Klassieke fondsen hebben vaak een looptijd van zo’n tien jaar: vijf jaar om te investeren, en daarna vijf jaar om de participaties opnieuw te verkopen”, zegt Vandeurzen. “Die tijdslimiet verhoogt de druk. Dat is niet leuk voor de betrokken bedrijven, en het is niet de beste manier om waarde te creëren. Smile Invest gaat voor de lange rit. Dat is doorgepraat met onze familiale investeerders. Voor elke familie zit ook de tweede generatie mee aan tafel. Dat is cruciaal voor de continuïteit.”

De onbeperkte duur laat toe om de meerwaarde te herinvesteren. “Zo kan het fonds blijven groeien”, zegt Vandeurzen. “Als we goed boeren, zal het oorspronkelijke kapitaal verdubbelen of zelfs verdrievoudigen. En dat is de bedoeling. We willen een substantiële investeringsmaatschappij worden.” Over het verwachte rendement wil Vandeurzen niet veel kwijt. “In de sector van het risicokapitaal moet je een jaarlijks rendement van minstens 10 procent halen.”

Zelfrijdende voertuigen

De wingewesten van Smile Invest worden de sectoren gezondheidszorg, consumentenproducten en -diensten, ICT en high tech. De combinatie van digitalisering, big data, sensoren en software opent nooit geziene mogelijkheden, aldus Bart Cauberghe, een lid van het driekoppige management van Smile Invest. “Er bestaan toestelletjes waarmee patiënten het glucosegehalte in hun bloed en andere medische parameters kunnen opvolgen. Die data kunnen ze delen met de zorgverleners, en zo meewerken aan een efficiëntere gezondheidszorg. Ik denk ook aan allerlei toepassingen om oudere mensen langer zelfstandig te laten wonen.”

Ondanks zijn klassieke imago zit er best wel groei in de consumentensector, aldus Thomas Dewever, een ander lid van het management. “Mensen kiezen almaar meer voor kwaliteitsvoeding en kleine merken, gelanceerd via slimme Facebook-campagnes. Je kunt kleine merken lanceren zonder grote marketingbudgetten. Ik denk aan vitaminewater of artisanale bieren. Kijk naar het succes van het West-Vlaamse bier Omer. Je hoeft geen AB InBev of Heineken meer te zijn om een bier in de markt te zetten.”

Ook in ICT en high tech zijn er heel wat kansen. “Zelfrijdende voertuigen doen hun intrede in de landbouw en de mijnbouw”, zegt Vandeurzen. “Amerikaanse bedrijven zullen niet per definitie het pleit winnen. Google is volop bezig met zelfrijdende auto’s, maar wist u dat het merendeel van de patenten in handen is van Duitse bedrijven? Ook België is sterk in alles wat met sensoren en beeldverwerking te maken heeft.”

De taal van de ondernemer

Vandeurzen was vijf jaar voorzitter van de beursgenoteerde investeringsmaatschappij Gimv, tot maart vorig jaar. Smile Invest telt nog oudgedienden van Gimv. De managing partners – Cauberghe, Dewever en Ivo Vincente, die vijftien jaar ervaring heeft in Nederland – komen recht van Gimv. De draaischijf van Smile Invest wordt het zevenkoppige investeringscomité, dat beslist over investeringen en de verkoop van participaties. Behalve de drie managing partners telt dat vier niet-uitvoerende leden, voorgedragen door de investeerders. Vandeurzen is voorzitter. De andere niet-uitvoerende leden zijn Dirk Boogmans, voormalig gedelegeerd bestuurder van Gimv, en Rudi Pauwels, die vanaf september niet meer operationeel is bij Biocartis. Het laatste zitje blijft open voor een vertegenwoordiger van de verwachte Nederlandse investeerders.

De strategie van Smile Invest ligt in de lijn van die van Gimv, die is uitgedokterd door Vandeurzen. Ook Gimv legt de focus op sectoren als de gezondheidszorg, consumenten en slimme technologie, en heeft net zoals Smile Invest een voorkeur voor investeringen op lange termijn. Bovendien hebben beide fondsen een onbeperkte looptijd. Pittig detail: Vandeurzen heeft destijds zijn oog laten vallen op het overheidsbelang van 27 procent in Gimv. Maar de zaak ging niet door.

Gimv wil geen commentaar kwijt. Voor Vandeurzen is het geenszins de bedoeling te wedijveren met Gimv. “We zullen Gimv in elk geval tegenkomen op ons pad. Dat kan als concurrent, maar net zo goed als partner. Als een dossier te groot is voor elk van ons, kunnen we samen investeren. Ik sta daarvoor open.”

Toch heeft Smile Invest een streepje voor, volgens Vandeurzen. “Onze kracht is de expertise en het netwerk van de ondernemers achter het fonds. We spreken de taal van de ondernemer en begrijpen zijn agenda. We weten met welke zorgen zo’n groeibedrijf worstelt. Heb ik mijn businessplan met de handrem op geschreven? Moet ik mijn kapitaal openstellen voor niet-familiale partijen? Wij kennen het terrein. Wij zijn ondernemers voor ondernemers. Dat is onze troef.”