Paul De Grauwe: ‘Niet Griekenland is onredelijk, de schuldeisers zijn onredelijk’

“Het lot van Griekenland ligt in de handen van de niet-verkozen bureaucraten van de ECB”, zegt hoogleraar economie Paul De Grauwe. “Dat zou een enorm precedent zijn.”

Zonder akkoord met haar schuldeisers krijgt de Griekse overheid geen financiële steun meer en wenkt het faillissement. Het genadeschot kan komen van de Europese Centrale Bank, als ze stopt met haar noodfinanciering voor de Griekse banken. “Dat zou een enorm precedent zijn”, zegt hoogleraar economie Paul De Grauwe.

Na de mislukte vergadering van zondag lijkt Griekenland af te stevenen op een totale breuk met zijn schuldeisers. De gesprekken draaien om een laatste schijf noodhulp van 7,2 miljard euro. Krijgt het land dat geld niet, dan kan het zijn schulden niet aflossen en is het virtueel failliet. Donderdag komt de kwestie aan bod op de vergadering van de ministers van Financiën van de eurozone, en krijgen we allicht meer zicht op de afloop van deze saga.

Allicht zullen kapitaalcontroles nodig zijn, om te vermijden dat het land financieel leegloopt. Alle ogen zijn daarbij gericht op de Europese Centrale Bank (ECB), die op dit ogenblik de Griekse banken met noodliquiditeiten staande houdt. “Als de ECB haar steun stopzet, zit het Griekse bankensysteem de facto zonder geld en implodeert de economie”, zegt Paul De Grauwe, hoogleraar aan de Londen School of Economics. “Dan moet Griekenland wel uit de euro stappen. Of beter, zal het eruit worden geduwd.”

“Dat zou een enorm precedent zijn”, zegt De Grauwe. “Niet verkozen bureaucraten beslissen dan over het lot van een land. Dan kunnen we niet aanvaarden. Als de ECB de macht heeft om landen uit de euro te schoppen, is dat het begin van het einde van de muntunie.”

Niets geleerd

De uitgifte van een eigen nationale munt zou tijd vergen, zodat Griekenland in een periode van zware economische problemen terechtkomt. “Eerst zal het land door een diepe recessie moeten”, zegt De Grauwe. “Op termijn zal de Griekse economie daar weer uitkomen. De uitgifte van een eigen munt komt neer op een devaluatie, wat voor een zekere relance van de economie zal zorgen.”

Dan is een grexit nog zo’n slechte oplossing niet voor Griekenland? “Dat is zo, gezien de onredelijke eisen van de schuldeisers. De schuldeisers hebben niets geleerd uit de crisis. Met hun eisen duwen ze de Griekse economie nog dieper in de problemen. En toch slagen ze erin de media te doen geloven dat de Grieken onredelijk zijn, en niet zijzelf.”

Wat niet wil zeggen dat Griekenland vrij van alle blaam is. “Het land moet de corruptie aanpakken,” zegt De Grauwe, “en de belastingheffing moet dringend professioneler. Maar dat bereik je niet met besparingen. Die doen de economie alleen maar krimpen. Stop er dus mee. De schuldeisers doen alles om groei onmogelijk te maken. Zo zal Griekenland nooit zijn schulden kunnen afbetalen.”

Komedie

Is een schuldherschikking geen oplossing, zoals de Griekse minister van Financiën Yanis Varoufakis opnieuw heeft gezegd? “Een schuldherschikking is geen prioriteit, want die is er al geweest”, zegt De Grauwe. “De Griekse schuldgraad bedraagt nu 180 procent van het bruto binnenlands product. Maar door de lage intrestvoet en de verlengde looptijd van de schuld is de feitelijke schuldgraad maar half zo groot. Dat is houdbaar voor Griekenland.”

De houdbaarheid van de Griekse schuld is het probleem niet, volgens De Grauwe, wel de onredelijkheid van de schuldeisers. “Omdat Griekenland geen toegang meer heeft tot de kapitaalmarkten, moet het aankloppen bij het Internationaal Monetair Fonds, de Europese Unie en de ECB. Zij geven geld, maar eisen het terug, tegen voorwaarden die het de Griekse economie onmogelijk maken te herstellen. Wat is dat voor een komedie?”