‘Deze platte accijnsverhoging is een domme kilometerheffing’

De taxshift die de regering-Michel vorige maand ineengeknutseld heeft, viseert onder meer de vervuilende dieselwagens. Zal een forse accijnsverhoging de verdere ‘verdieseling’ van het bedrijfswagenpark tegengaan of alleen de staatskas spekken? De leasingsector reageert sceptisch.

Over de accijnsverhoging circuleren verschillende bedragen. Zo zouden de accijnzen op diesel met 10,6 eurocent per liter stijgen tegen 2018. Volgens minister van Financiën Johan Van Overtveldt (N-VA) wordt de impact op de prijs aan de pomp pas na de zomer vastgelegd. “Voor de fleetmarkt zal de geplande dieseltaks de kosten per dieselvoertuig ongeveer met 250 euro per jaar doen stijgen”, verwacht Frank Van Gool van de leasingsectorfederatie Renta.

Dieselmotoren zijn zuiniger dan benzinemotoren, maar ze stoten wel stikstofoxides (NOx) en fijne roetdeeltjes uit. Om die negatieve milieu- en gezondheidseffecten aan te pakken, wil de regering-Michel tegen 2018 het prijsverschil tussen diesel en benzine wegwerken via een forse accijnsverhoging. In het taxshift-akkoord staat dat de maatregel 300 miljoen euro moet opbrengen tegen 2018.

86 procent dieselwagens

Vandaag bedraagt het prijsverschil tussen een liter benzine (super 95) en een liter diesel 29 eurocent. Een verhoging van de dieselaccijns tegen 2018 en een verlaging van de taksen op benzine moeten het prijsverschil tussen de twee fossiele brandstoffen uitvlakken. De maatregel kan de particuliere dieselrijder die geen 20.000 kilometer per jaar rijdt, motiveren voor benzine te kiezen, maar hoe zal de zakelijke automarkt reageren?

Het aantal voertuigen dat in België ingeschreven is op naam van bedrijven, schat Van Gool op 770.000. Zo’n 86 procent daarvan zijn dieselwagens, goed voor 662.000 voertuigen. Bij de zelfstandigen staan zo’n 330.000 voertuigen ingeschreven, waarvan ongeveer 65 procent op diesel rijdt. Dat maakt nog eens 215.000 dieselvoertuigen. In totaal komen we zo op een professionele markt van 877.000 dieselvoertuigen. Van Gool haalt de cijfers uit eerder gevoerde studies van onder meer het adviesbedrijf KPMG.

Ruim 200 miljoen euro

“Werknemers met een bedrijfswagen rijden gemiddeld 29.600 km per jaar, bij zelfstandigen is dat 26.500 kilometer. Als we het gemiddelde aantal kilometers vermenigvuldigen met het aantal dieselvoertuigen bij zelfstandigen en bedrijven, zien we dat professionele dieselrijders samen 25,3 miljard kilometer per jaar afleggen. Als we ervan uitgaan dat een dieselvoertuig gemiddeld 7 liter per 100 kilometer verbruikt, dan wordt er ongeveer 1,77 miljard liter diesel per jaar getankt door professionelen”, duidt Frank Van Gool.

Volgens de jongste berichten zal de accijnsverhoging van de diesel 10,6 eurocent exclusief btw bedragen. “Tel daar de niet-recupereerbare btw bij op en we komen op een kostprijsverhoging van 12 eurocent per liter. Op 1,77 miljard liter betekent dat een lastenverhoging van 212 miljoen euro. We kunnen dus rustig stellen dat de zakelijke gebruikers meer dan 200 miljoen euro zullen bijdragen aan de taxshift, alleen al door de verhoging van de accijnzen op diesel”, stelt Van Gool.

Het is nog wat speculeren over de cijfers, want volgens minister Van Overtveldt “liggen er op dit ogenblik geen concrete cijfers op tafel”. Hij reageerde via Belga op een artikel dat woensdag in Het Laatste Nieuws verscheen. De krant schreef dat diesel de helft duurder zou worden dan eerder was geraamd. Een volle tank van 50 liter zou 5 à 6 euro duurder worden tegen 2018, terwijl eerder was verklaard dat dat 2,5 à 3 euro zou zijn. Maar de maatregel moet sowieso 300 miljoen euro opbrengen tegen 2018. De berekeningen van Renta zullen er dus niet ver naast zitten.

Goed rekenen is de boodschap

“Door de accijnsverhoging zullen onze klanten hun jaarlijkse kosten per dieselvoertuig met 200 à 250 euro zien stijgen”, zegt Frank Van Gool. Volgens de Renta-directeur zullen bedrijven die zeer rationeel omgaan met de totale kostprijs van een voertuig (de zogenoemde. total cost of ownership) de omschakeling naar benzinevoertuigen overwegen, zeker als de prijs van benzine zou dalen. Het komt erop aan goed te rekenen.

“Een gewoon benzinevoertuig verbruikt doorgaans nog steeds 15 tot 20 procent meer dan een vergelijkbare diesel, wat de zuivere brandstofkosten toch met een kleine 500 euro per jaar opdrijft in vergelijking met diesel. Dat wordt ongeveer gecompenseerd door de lagere leasingkostprijs van een benzinewagen. Dus ook andere afwegingen zoals het ‘voordeel alle aard’ zullen mee bepalend zijn in de keuze tussen een diesel of een benzine”, duidt Frank Van Gool.

Hij verwacht dat bedrijven meer en meer zullen kiezen voor zuinige alternatieven voor diesel, zoals kleine benzinemotoren en hybride voertuigen. “De keuze van een bedrijfswagen blijft uiteraard sterk afhankelijk van het gebruiksprofiel en de noden van de bestuurder. De verhoging van de accijnzen op diesel zal de alternatieven zeker een duw in de rug geven.”

Ook Ariane Geypens van Athlon Car Lease Belgium stelt dat het kostenplaatje voor bedrijven een uiterst belangrijke parameter is. “Meer dan 90 procent van onze huidige leasingvloot bestaat uit dieselwagens. Bij een verhoging van de accijnzen zullen we klanten adviseren over te stappen op een alternatief als ze geen 25.000 kilometer per jaar rijden. Dat alternatief hoeft geen benzinewagen te zijn. Ook elektrische wagens en voertuigen op gas (CNG) zijn een optie.”

Domme kilometerheffing

“Dat er geld in de schatkist moet komen, weten we allemaal. Dat is een gegeven. Maar ik vind dit een gemiste kans”, reageert Miel Horsten, CEO van leasingbedrijf ALD Automotive. “Het gaat weer ten koste van de bedrijven en met deze maatregel wordt niets gedaan aan het mobiliteitsvraagstuk. Een platte accijnsverhoging is een niet-intelligente kilometerheffing die de mobiliteit niet zal sturen. En wat het milieu betreft, worden er ook geen alternatieven aangeboden. Het zou veel effectiever zijn als deze maatregel zou samengaan met een ondersteuningspakket voor minder vervuilende benzinewagens, hybride wagens of elektrische voertuigen. Dat wordt niet gedaan en dat is een gemiste kans.”

Volgens Horsten zal de impact van deze maatregel voorlopig beperkt zijn. De leasingsector werkt met contracten van drie à vier jaar. Het neemt tijd in beslag vooraleer bedrijven zich zullen aanpassen. “De intrestvoeten en de brandstofprijzen zijn momenteel heel laag, de prijzen van bedrijfswagens ook en dat zal niet blijven duren. Binnen 18 maanden zullen de olieprijzen en de intrestvoeten stijgen, en dan zal die maatregel hard aankomen. Al denk ik niet dat deze fiscale maatregel sterk genoeg is om een gedragsverandering teweeg te brengen. We hebben nood aan een positief beleid dat alternatieven ondersteunt. Dat doen we veel te weinig.”