Het akkoord dat de Europese Unie en Marokko hebben gesloten over de toelating van Europese vissersboten in de wateren langs de Westelijke Sahara, is ‘ongeldig’. Dat stelt een advocaat-generaal van het Europese Hof van Justitie in een opinie. Het akkoord lapt het zelfbeschikkingsrecht van het volk in de Westelijke Sahara, dat al decennialang door Marokko wordt overheerst, aan zijn laars.
De Europese Unie en Marokko sloten in 2006 een akkoord waardoor Europese schepen mochten vissen in de wateren voor de kust van de Westelijke Sahara. Het probleem voor de EU is dat de bevolking van de regio – die door Marokko is ingelijfd maar eigenlijk internationaal niet erkend wordt als Marokkaans grondgebied – niet bij die beslissing betrokken was.
‘Door dit akkoord te sluiten, heeft de Unie haar verplichting om het zelfbeschikkingsrecht van het volk in de Westelijke Sahara geschonden’, zegt het Europees Hof in een communiqué. De Europese Unie legitimeert daardoor een illegale situatie, waarbij ‘Marokko de Westelijke Sahara bezet’.
Het Europees Hof werd gevraagd om zich over de kwestie uit te spreken door een Britse rechtbank, die zelf was aangesproken door de belangenorganisatie Western Sahara Campaign (WSC). Het Hof moet wel nog beslissen of het de opinie van zijn advocaat-generaal volgt, maar Marokko reageert nu al furieus. De advocaat-generaal neemt een ‘extreme positie’, klinkt het. Rabat klaagt ook de sociale en economische gevolgen voor de lokale bevolking aan als het visserijakkoord werkelijk moet worden opgeschort.
Het is niet de eerste keer dat het Europees Hof akkoorden tussen Marokko en de EU ongeldig verklaart. In 2015 gebeurde dat nog met het vrijhandelsverdrag uit 2012. Ook dan was de voornaamste klacht dat de tekst de bezette Westelijke Sahara niet vermeldde, terwijl ook uit die regio Marokkaanse producten komen. De heronderhandeling van dat vrijhandelsakkoord loopt nog.
