Dansen met verf

Enfant Précoce twijfelde tussen hiphop en mode, maar koos uiteindelijk voor de schilderkunst. Nu die kunst door modelabels als Le Tanneur en adidas wordt toegepast, lijkt de cirkel rond.

Enfant Précoce huurt een klein atelier op de derde verdieping van een afgedankt industrieel gebouw net over de rand van Parijs, in de punt van een schiereiland tussen de Seine en het Canal Saint-Denis. Een groot raam kijkt uit op een rij bomen, zacht wiegend in de wind, en daarachter de rivier. In de verwilderde tuin staat een houten vliegende schotel.

Tot een jaar of twee geleden diende de kamer als opslagruimte voor de oom van Enfant, de beeldhouwer Malam, die een verdieping hoger een gigantisch atelier heeft waarin hij vooral met van straat gerecupereerd materiaal werkt. “Ik heb hem ervan kunnen overtuigen om plaats te maken”, zegt hij, gekleed in een lichtblauw denim hemd en dito wijde broek, een trucker hat over zijn dreadlocks en een oversized zonnebril op zijn neus. “Ik kom hier elke dag werken, als een pendelaar, meestal van rond de middag tot een uur of tien, elf ‘s avonds. Ik voel me hier goed. Ik hoef ook niet naar buiten: het uitzicht volstaat. Het is hier ook heel stil, op de treinen na. Maar daar geraak je gewend aan.”

Hiphop-battles

Précoce, 33, is geboren als Francis Essoua Kalu, in Kameroen. Hij kwam naar Stains, in de banlieue van Parijs, op zijn negende. Hij was, toen al, een begenadigd danser. “Ik ben beginnen te dansen toen ik zeven was, nog in Kameroen. Ik hield van beweging. Op de middelbare school heb ik me er helemaal ingegooid. Ik deed mee aan ondergrondse hiphop-battles en ik ging voortdurend trainen op de ‘dalle’ van La Défense.” Précoce werd groot op de electroritmes van Tektonik, een late, in Frankrijk bijzonder populaire uitloper van de Belgische new beat, rond de eeuwwisseling. Hij voelde zich thuis op de gigantische betonnen vlakte van de zakenwijk, in de schaduw van de wolkenkrabbers.

Zijn oom Malam gaf hem een introductie tot de kunstwereld. “Hij had op dat moment een groot atelier in Stains, waar ik vaak en graag rondhing, en later nog een tweede atelier aan de Pont Alexandre III, in het centrum van Parijs. We kwamen goed overeen. Hij nam me mee naar tentoonstellingen, ik ontmoette zijn vrienden, vooral kunstenaars en architecten. Ik hielp hem ook met zijn werk, en zo ben ik ook zelf beginnen te tekenen. Hij heeft me altijd aangemoedigd. Maar tot mijn drieëntwintigste was ik ervan overtuigd dat ik altijd zou dansen, dat mijn toekomst daar lag.”

Eigen kledinglabel

Tegelijk droomde hij ervan een eigen kledingmerk te beginnen. “In 2014 had ik een hele collectie klaar: sweatshirts met logo’s in een alfabet dat ik zelf had getekend, combinaisons, T-shirts, alles nog relatief eenvoudig, maar je moet ergens beginnen, en werken met de middelen die je hebt. De prototypes waren klaar, ik wou lokaal produceren, met de naaisters van Chateau-Rouge (een multiculturele wijk in het achttiende arrondissement van Parijs, nvdr). Ik had de merknaam laten beschermen, lookbook-foto’s gemaakt… et puis rien. En toen niets meer. De collectie heeft niet gepakt. Maar dat is niet erg. Dat hele avontuur heeft tot iets anders geleid.”

“Ik danste nog altijd, ik tekende veel. Hiphop en mode waren mijn belangrijkste impulsen. Maar intussen kende ik ook mijn weg in de kunstwereld, zonder goed te weten wat ik in die wereld kon betekenen. Ik bewonderde de vrijheid van kunstenaars en ik denk dat ik daardoor overstag ben gegaan: ik zou kunstenaar worden.” Hij begon een jaar of tien geleden te schilderen, nadat hij een doek, penselen, olieverf en een schildersezel cadeau had gekregen, “mijn eerste kit”. Sindsdien heeft Précoce tentoongesteld, aan livepainting gedaan, tattoos gezet, muurschilderingen gemaakt, een koelkast van Samsung gecustomized. In 2018 werd hij uitgenodigd door Dak’Art, de Biënnale van hedendaagse Afrikaanse kunst in Senegal. “Ik ben er een maand gebleven, mijn mooiste ervaring tot nog toe. Ik heb er voor het eerst een reeks werken gemaakt die samen één verhaal vertelden, een volwaardige serie. Het was fijn om daar ervaringen uit te wisselen met andere kunstenaars. Ik heb er anders leren te kijken en schilderen.”

Exposez-moi

“In mijn werk probeer ik een gevoel van geluk over te brengen, met mijn felle kleuren, met mijn personages. Mijn werk is geëvolueerd, maar die personages zijn amper veranderd. Misschien zijn de vormen iets ronder, iets driedimensioneler. Ik schilder wat ik heb meegemaakt, of gebeurtenissen waarover men mij heeft verteld, verhalen die mijn grootmoeder me als kind heeft ingefluisterd. Ik heb mijn reis naar Dakar geschilderd, taferelen die me van die reis zijn bijgebleven.” Hij wijst naar een schilderij: “Dat ben ik die mijn kledingmerk wil beginnen.”

Enfant Précoce durft te stunten als hij daarmee zijn kunst in de kijker kan zetten. In 2019 ging hij viraal met het project ‘Exposez-moi’, een reeks filmpjes waarin hij met zijn doeken plaatsnam voor onder meer de piramide van het Louvre, de Moulin Rouge, het Centre Pompidou en het Palais de Tokyo. Met een bordje waarop te lezen stond: ‘exposez-moi’, stel mij tentoon. “Ik wou graag tentoonstellen, maar ik vond geen plek. Ik had geen galerie. Ik heb geen kunstopleiding gevolgd, ik ben een autodidact en een outsider. Ik kende de codes van de kunstwereld niet: hoe je dat aanpakt, een galerie vinden. En zo is het idee ontstaan om op straat tentoon te stellen. Intussen heb ik veel bijgeleerd. Ik ken mezelf beter, ik ben een betere schilder geworden.”

‘Exposez-moi’ was een schreeuw om aandacht van galeriehouders en curatoren. “Maar tegelijk wou ik ook ‘gewone’ mensen bereiken. Als kunstenaar wil ik dat mijn werk gezien wordt. Niet iedereen heeft de reflex om een galerie binnen te stappen.” Hij had niet verwacht dat de filmpjes op Instagram zo’n succes zouden worden. “Al was dat natuurlijk ook wel de bedoeling. Anders laat je je niet filmen in het midden van de Champs-Elysées met je schilderij.”

Samenwerkingen

Na onder meer een project in Marokko, waar hij met zijn doeken op kamelen reed, en een muurschilderij in rue Oberkampf, vlak bij het metrostation Melimontant in Parijs, werkt Précoce aan een nieuwe reeks doeken, over immigratie. “Er kruipt nogal wat documentatiewerk in. Ik lees heel veel, biografieën, geschiedenis. Ik kijk naar documentaires. Ik zit er al twee jaar over na te denken, alles is nu helderder in mijn hoofd, het vordert, maar er is nog veel werk. Het wordt iets helemaal anders. Ik praat voor het eerst niet alleen over mezelf.” Hij heeft ook opnieuw een voet in de mode, dankzij samenwerkingen met labels als adidas Originals, de Spaanse hoedenfabrikant Romualda en Le Tanneur.

Voor zijn collab met dat in 1898 opgerichte Franse lederwarenhuis beschilderde hij een tas – de cabas Louise – en een pochette met een tafereel geïnspireerd door Alice in Wonderland: een gekroonde flamingo, verloren gelopen armen, ruiten en harten, en bloemen. “Ze hebben me een jaar geleden gecontacteerd. Ik heb in hun collectie twee tassen gekozen die mij geschikt leken om mijn werk op aan te brengen, en daarna ben ik aan de slag gegaan. Ik heb de kleurencodes van Le Tanneur gebruikt en verschillende van hun iconen verwerkt in mijn tekening. Het resultaat is een echte collab tussen twee merken, enfin, tussen Enfant Précoce en een kledingmerk.”

Er komen, hoopt hij, nog meer projecten in de mode. “Een couture-atelier binnenkomen, rondkijken, en kunnen zeggen, hier wil ik iets mee doen, ja, ça le fait.” Maar een eigen kledingmerk zit er niet onmiddellijk aan te komen. Al heeft hij ideeën genoeg. “Het blijft spelen in mijn achterhoofd. Maar het is hard. Je hebt eerst en vooral een goede structuur nodig. Als ik ooit nog zelf een label lanceer, zal het vooral met gerecycleerd materiaal zijn, met bestaande stukken die ik naar mijn hand zet. Er zijn al genoeg kleren. We kunnen ons kleden voor honderd jaar. Ik hoef niet nog meer te verspillen.”