De YouTube Avonturier: Mike Horn inspireert jongere generaties

De Zuid-Afrikaanse ontdekkingsreiziger Mike Horn reisde als eerste ongemotoriseerd de wereld rond, zwom de Amazonerivier af en stapte dwars door Antarctica. Vandaag is zijn grootste uitdaging het motiveren van jongere generaties om de oceanen te redden. Met als belangrijkste boei: YouTube.

Hoewel Mike Horn (55) intussen een rasechte influencer is geworden op het internet, ontmoeten we hem in levenden lijve in de Brusselse boetiek PROSPER. Het is de derde keer dat we elkaar spreken en hij blijkt nauwelijks veranderd: enthousiast, dynamisch en met een viriele handdruk.

Gelinkt aan horloges

Over Mike Horn valt enkel in superlatieven te spreken. Hij was de eerste mens ooit die de evenaar volgde om ongemotoriseerd rond de wereld te reizen. Hij zeilde, stapte en zwom. Hij beklom zonder zuurstof twee achtduizenders en stapte zowel naar de noordpool als dwars door Antarctica. Hij zwom de volledige 7000 kilometer van de Amazone af met alleen maar een vlotter in glasvezel, en vocht in zijn geboorteland Zuid-Afrika met de special forces. Twintig jaar geleden werd hij geselecteerd voor een Laureus Award, het equivalent voor de oscars, maar dan voor sporters. Daar ontmoette hij Johann Rupert, de man achter de Richmondgroep, eigenaar van diverse luxehorlogemerken. “Hij wilde me leren kennen, deed zijn dure Panerai-horloge af en deed het om mijn pols. “Je inspireert me, zei de man, en voortaan draag je op al je avonturen nog enkel dit uurwerk. Ik zal je daar ook ruimschoots voor betalen. Omdat ik geloof dat geen horloge dichter aansluit bij je levensstijl.” Waarop hij naar mijn projecten informeerde.” Twintig jaar later is Mike Horn met de hulp van de horlogemaker 27 keer rond de wereld gezeild, en dragen vijf modellen van Panerai zijn naam. Het laatste is de submersible, een duikhorloge. En ‘s werelds grootste avonturier en ontdekker straalt, omdat hij zijn doelen waar kon maken: hij is de perfecte man gebleken om dit soort horloges in de meest barre omstandigheden op hun waarde te testen.

Hoe wordt een Zuid-Afrikaans jongetje in hemelsnaam de grootste avonturier van deze tijd?

“Mijn moeder zorgde voor een stevige basis, terwijl mijn vader me vleugels gaf. Thuis werd me nooit gevraagd waar ik heen ging, op voorwaarde dat ik ‘s avonds om zes uur aan tafel aanschoof voor het avondeten. Ik verkende elke dag een ander hoekje van de streek, en toen ik zes was, liep ik elke ochtend mee in het spoor van mijn vader, toen een bekende rugbyspeler. Hij wachtte nooit op me, en hield onderweg zijn gebruikelijke tempo aan. Elke dag zweette ik in zijn spoor bloed en tranen, en moest snel afhaken. Maar elke dag zette ik op dat punt een krijtstreep op de grond en liep ‘s anderendaags ietsje verder. Op een dag vertelde ik hem dat hij me inspireerde, en dat ik wilde worden zoals hij. Dat vond hij geen goed idee: “het meest eenvoudige is gewoon jezelf te blijven, en uit te blinken in wat je zelf graag doet.” Ik wilde ook weten wie hem inspireerde, en daarop antwoordde hij: “Dat ben jij als ik elke dag je kleine stapjes hoor als je in mijn spoor probeert aan te klampen…””

Is hij na al die jaren wat wijzer geworden?

“Ik hoop het niet, want ik sta wat afkerig tegen al te wijze mensen – omdat die gewoon hun enthousiasme hebben verloren en nergens meer voor gaan. Geef mij dan maar een portie naïviteit, zeker in de cynische wereld van vandaag. Ik weet wel dat je altijd de vrijheid voor ogen moet houden, terwijl de meeste mensen die ik ken juist voor controle gaan. Een avonturier die zijn vrijheid prijsgeeft, verliest alles.

“Tijdens de covid-pandemie wist ik het dan ook meteen: ik was gezegend, omdat ik een tweemaster bezat. Ik vroeg mijn beide dochters en enkele vrienden aan boord, en we voeren vanuit Frankrijk af naar IJsland, naar Spitsbergen en naar Groenland en creëerden onderweg onze eigen wereld.

“De idee van een lockdown joeg me al tegen het plafond. De mensen werden niet alleen fysiek opgesloten, maar – zoals ik gevreesd had – raakten ze ook mentaal geïsoleerd. Een echte beproeving die sporen heeft nagelaten.”

Waarom is het nu zo belangrijk voor je geworden om je kennis over de planeet te delen?

“Een ontdekkingsreiziger is op vele manieren een egoïst, en ik vorm daar geen uitzondering op. Je offert familie en vrienden op, want je bent altijd onderweg. Terwijl het idee dat je nooit meer levend terugkeert, niet denkbeeldig is. Ik ontdekte het woord sharing pas goed, toen mijn vrouw zeven jaar geleden stervende was. Bovendien leek de idee om alleen verder te leven me ondraaglijk, omdat ze alles voor me was. Ik opperde dat we misschien samen moesten vertrekken, maar daar kon geen sprake van zijn. ” Don’t die for me“, zei ze, “leef verder voor me. Leef voor twee.”

“Op zo’n moment realiseer je je dat je niet alleen bent, dat het tijd is om je ervaring en je kennis te delen met anderen. Ook dankzij mijn twee dochters overigens. Toen ik eraan dacht nog enkele boeken te schrijven of een documentaire te draaien, praatten ze me dat uit het hoofd. Een YouTube-kanaal was veel beter om anderen te motiveren: dan kon ik mijn avonturen vertellen die gerelateerd zijn met de bescherming van de planeet. En ze kregen gelijk: het werd een megasucces. We kregen 700.000 abonnees. En uiteindelijk is het een stuk plezanter verhalen te vertellen dan nog eens wekenlang met een slede door de nacht naar de noordpool te trekken.

“Het resultaat was ook dat jongelui me begonnen te schrijven over hun projecten en dromen, en daaruit is het What’s Left-platform ontstaan, waar veel van mijn aandacht nu naartoe gaat. We vragen hun in Zwitserland een erg compleet plan uit te leggen aan een gezelschap van professoren en zakenlui. Als ze geselecteerd worden, leren we ze een serieus businessplan uit te werken, hoe te communiceren en welk format te kiezen. En we helpen ze mee om sponsors te zoeken – op voorwaarde dat hun project gelieerd is aan de oceanen. Dat zijn onze longen, en ze vormen zo’n volume dat ze alle aandacht verdienen. En op die uitdagingen zetten we de volgende jaren volop in…

De vraag is wat die enthousiaste jongelui drijft.

“Eigenlijk heb je twee soorten mensen: zij die ervan overtuigd zijn dat iets kan lukken, en zij die om allerlei redenen zichzelf al overtuigd hebben er maar niet aan te beginnen. Vreemd genoeg krijgen beide groepen gelijk. Alleen nemen de eersten het risico te falen, terwijl de tweede groep al op voorhand gefaald heeft. Terwijl één mislukking nu toch het einde van de wereld niet is.

“Wat me ongerust maakt is dat een groeiende groep tegenwoordig vooral virtueel bezig is, in de metaverse. Die leven in een virtuele wereld waarin ze een virtuele kopie van zichzelf hebben gecreëerd. Terwijl wie je geworden bent, juist de som is van je ervaringen, meevallers en tegenslagen. Maar voor die uitdaging in de echte wereld schrikken ze terug. Ik vind dat naar de toekomst toe een zeer verontrustende gedachte.”