‘Zelfs vrije tijd moet ik inplannen’: drie succesvolle ondernemers over ontspanning

Wat hebben Inge Onsea (zakenvrouw achter kledinglabel Essentiel), Frank Fol (chef en beter bekend als de groentekok) en Michiel Mertens (mede-oprichter designstudio Going East) met elkaar gemeen? Ze werkten alle drie aan succesvolle projecten en hadden daarmee de handen meer dan vol. Maar hoe vinden zij rust naast hun drukke professionele agenda?

In tijden waarin onze werkvloer zwartgeblakerd is door de grote hoeveelheden burn-outs is het cruciaal om ook ontspanning een plaats te geven binnen het bedrijfsleven. Een evenwicht waar heel wat zakenmensen mee blijken te worstelen. Zeker nu aan digitale impulsen haast niet te ontsnappen valt en het bliepgeluid van onze sociale media of mailbox ons telkens weer uit de dagelijkse realiteit sleurt.

Deze interviewreeks waarin we succesvolle ondernemers aan de tand voelen over hoe zij rust vinden in een gejaagd leven stond dan ook al langer op de planning, maar interviews werden meermaals verzet om in de beperkte blanco zones in agenda’s te passen.

Inge Onsea, leading lady bij kledingmerk Essentiel, mailde vanuit haar Duitse kuuroord waar smartphonegebruik eigenlijk strikt verboden is met de boodschap ‘dat ze door die mail eigenlijk aan het zondigen was, maar zeker wou meewerken’. Frank Fol plande het interview in tijdens een autorit naar Maastricht en Michiel had enkel tijd na de werkuren door enkele belangrijke meetings. Drukbezet is hier, kortom, niet uit de lucht gegrepen.

Maar hoe ontspan je wanneer de wereld dicteert dat je eigenlijk bezig zou moeten zijn? Met het bouwen aan een carrière, het onderhouden van een gezin of het centraal plaatsen van een sociaal leven. Wij vroegen het aan drie ondernemers die dagelijks moeten wikken en wegen over hun vrije tijd.

Inge Onsea is de oprichtster van kledingmerk Essentiel en een gewezen workaholic.

‘Sorry, ik ben op dit moment een week in een kuuroord in Duitsland en dan ben ik letterlijk afgesloten van de wereld en de wifi. Ik ben nu dus heel rebels.’ Met die – toegegeven, ironische – mail bevestigde Inge Onsea haar medewerking aan dit stuk. ‘Laat je me wel even weten wanneer, want mijn telefoon staat niet altijd op’, besloot ze.

Inge gaat één keer per jaar naar een kuuroord om volledig tot rust te komen. Zonder haar man en ook zonder kinderen. ‘Ik ben daar helemaal alleen en er wordt zo weinig mogelijk gesproken. Voor mij is dat de enige manier om echt te ontspannen. Ik moet dingen radicaal doen, de uitknop volledig omdraaien. Het is geforceerd, ja, maar als er afleiding is, lukt het mij gewoon niet om tot rust te komen. Ik ben een echte workaholic en een controlefreak, dus niksdoen vind ik sowieso een uitdaging. Om te ontspannen moet ik me volledig uit mijn comfortzone dwingen.’

Het drukke werkschema dat Inge erop nahoudt met Essentiel kan dan ook niet onderschat worden. In een eerder interview met Knack Weekend verklaarde ze dat de druk om zowel de perfecte zakenvrouw, moeder en echtgenoot te zijn bijzonder groot is. ‘Als ik thuiskom van het werk wil ik soms ook gewoon even met niets bezig zijn, maar daar voel ik me dan ook weer schuldig over.’

Toch zijn het haar kinderen die haar een spiegel hebben voorgehouden. ‘Pas toen ben ik me bewust geworden van mijn probleem met ontspanning. Ik zie hen vaak achter hun smartphone of tablet, terwijl ik eigenlijk net hetzelfde doe. Het is het eerste waar ik ‘s ochtends mee bezig ben en het laatste wat ik doe voor ik ga slapen.’

‘Door sociale media en het internet is er zo’n boulimia van informatie gekomen waar we echt niet aan kunnen ontsnappen. Onze ouders hadden hun weekend nog, terwijl het bij mij maanden geleden is dat ik nog in de zetel lag om een dag niks te doen.’ Maar er is ook een grote bewustwording van het belang van ontspanning gaande, merkt Inge op. ‘Ons lichaam is voortdurend bézig. Soms moet je gewoon even op de rem gaan staan om die constante druk te blijven verdragen. Dat moet gewoon.’

Michiel Mertens startte samen met (zaken)partner Anaïs Torfs het succesvolle interieurbureau Going East op. Samen voorzagen ze onder andere projecten als Fosbury & Sons en de Telenet Idealabs van een nieuwe inkleding.

‘Het kan soms heel druk worden. Dat komt omdat we meer energie en tijd in onze ontwerpen willen dan strikt noodzakelijk, in de hoop dat we zo iets unieks kunnen afleveren.We steken er echt onze ziel in en geven ons volledig. Daarom is het ook zo belangrijk dat we af en toe op de rem gaan staan. Anders hou je dat niet vol.’

De weinige momenten waarop ontspannen wel een mogelijkheid is, proberen Michiel en Anaïs uit de stad weg te trekken of te gaan wandelen. ‘Dat is het meest ontspannende. Als we een stad bezoeken, zijn we nog steeds bezig met het bezichtigen van zaken of naar interieurs te kijken. In de natuur komen we echt tot rust.’

Omdat Michiel en Anaïs ook naast de werkvloer een koppel zijn, gaan ook buiten de werkuren heel wat gesprekken over de zaak. ‘Dat maakt het moeilijk om die knop volledig om te zetten’, meent Michiel. ‘Af en toe merk je dat je twee uur tijd hebt, en dan drinken we een koffie op een terras. Wij noemen dat ‘gestolen momentjes’. Als we ons langduriger willen ontspannen, moet dat wel echt ingepland worden in onze agenda. Dat gaat niet spontaan.’

Het duo werkt ook op zaterdag en bakende zondag af als dag die voorbehouden is voor verpozingen. Niet eenvoudig, zegt Michiel. ‘Er wordt constant verwacht dat het volgende project minstens even goed of beter is dan het vorige. We proberen wel altijd om na grote projecten rust in te lassen of om wat met werk te schuiven zodat er weer wat ademruimte is. Meestal werkt dat niet echt in de realiteit, maar we proberen wel.’ (lacht)

‘Zeker na Fosbury and Sons (het grootste project tot nu toe, waarvoor Going East een coworking space van 3000 vierkante meter een nieuw interieur aanmat) hebben we het een tijd rustig aan gedaan.’ Heel kenmerkend voor de interieurs die Going East uitwerkt, is dat de reizen van het duo er vaak hun weg in vinden. ‘Maar we gaan nooit op reis met de bedoeling om geïnspireerd te geraken, dat gebeurt gewoon.’

Frank Fol, ofte: ‘de groentekok’, rijgde tijdens zijn carrière al heel wat projecten aan elkaar. Hij zette zichzelf op de kaart met zijn restaurant Sire Pynnock, maar houdt zich nu vooral bezig met initiatieven als We’re Smart World, een platform waarmee ze bedrijven en acties stimuleren om gezondheid en ecologie te benadrukken.

‘Ik kom van het levensritme van een restaurant, waar we eigenlijk non-stop waren. Als je dat vergelijkt met wat ik nu doe, is dat toch een hele verandering. Ja, het is nog steeds druk, maar ik kan mijn agenda tenminste zelf inplannen. In die zin is de huidige situatie voor mij veel leefbaarder.’

Fol is ook bewust bezig met het afbakenen van vrije momenten. ‘Dat moet wel, omdat het werk zo intens is en veel van mij vraagt. Ik doe niet maar één ding hé, maar hou me elke dag bezig met andere projecten. Het heeft weliswaar altijd te maken met voeding, en dan vooral met groeten en fruit.’

‘Ik probeer projecten altijd heel nauwkeurig te bekijken en toets af of iets wel past binnen mijn verhaal. Dat betekent ook dat ik vaak nee moet zeggen. Ik heb de laatste jaren gemerkt dat ik het liefst van al creatief bezig ben. Om de beste ideeën te bekomen, is het belangrijk dat ik voldoende rust neem. Het lukt me ook om een concept te bedenken als er een deadline boven hangt hoor, maar ik merk toch dat ideeën natuurlijker komen als ik bijvoorbeeld op vakantie ben.’

Die vakantie kan zich ook thuis afspelen, meent hij. ‘Ik probeer vooral een periode in te lassen waarin ik mijn computer niet aanzet en mijn smartphone aan de kant laat liggen. Die digitale impulsen zijn soms echt een kwelling en maken het veel moeilijker om echt te ontspannen. Het is nu veel moeilijker om jezelf die luxe te permitteren. Constante bereikbaarheid is vanzelfsprekend geworden.’

Enkele jaren werd Frank ernstig ziek. De diagnose: kanker door het toedienen van foute medicatie. ‘Gelukkig ben ik inmiddels genezen, maar plots word je geconfronteerd met het eindige. Ik ben altijd iemand geweest die daar totaal niet bij stilstond. Op zo’n moment relativeer je dingen als werk enorm, maar maak je je ook zorgen. Mijn hele bedrijf is opgebouwd rond mij als persoon. Als ik niet werk, zijn er dus ook geen inkomsten. Ik heb toen een bucketlist gemaakt van dingen die ik zeker nog wil doen. De rustperiodes die ik nu inlas, zijn er vooral om zaken van die lijst te kunnen schrappen.’

Wat hij bovenaan die lijst schreef?

‘Ik wil heel graag met mijn gezin naar Australië. Het staat ingepland voor 2019. Laat ons hopen dat het ervan komt.’