Zero tolerance voor frauderende banken

De schandalen rond de vermogensbank UBS in België en BNP Paribas in de VS tonen dat wantrouwen tegenover de internationale banksector verantwoord blijft.

De topman van UBS België werd vorige week in verdenking gesteld voor witwassen en zware fiscale fraude. UBS zou miljarden inkomsten en vermogens van rijke Belgen verborgen hebben gehouden voor de Belgische fiscus. In de VS, Frankrijk en Duitsland lopen gelijkaardige onderzoeken tegen de bank.

De internationale banksector heeft zijn lesje nog altijd niet geleerd. Dat wekt heel wat wrevel en ergernis op. Dat autoregulering in de financiële sector niet werkt, wisten we al. Maar ook regulering lijkt niet het beoogde doel te bereiken. Voor veel banken is wetten overtreden blijkbaar een tweede natuur. Vaak hoor je bankiers klagen dat de sector een perceptieprobleem heeft, maar zolang fraude deel uitmaakt van de financiële dienstverlening, is die perceptie gewettigd.

Wie de wet overtreedt, moet hard aangepakt worden. Een beleid van zero tolerance vanwege het gerecht is op zijn plaats. Helaas hebben onderzoekers vaak niet de middelen of de kennis om het gevecht aan te gaan. Als een onderzoek van de grond komt, is dat vaak te danken aan klokkenluiders.

Misschien moet Europa een voorbeeld nemen aan Benjamin Lawsky, het hoofd van de financiële waakhond van de staat New York. Lawsky is de man die BNP Paribas een boete van 10 miljard dollar wil aansmeren, omdat ze verboden transacties met landen als Iran en Soedan deed. Als een bank niet meewerkt met het onderzoek, dreigt Lawsky ermee haar licentie in te trekken. Hij eist ook dat alle verantwoordelijke personen aan de kant gezet worden. Als een bank regels overtreedt, is er altijd iemand die daarvan op de hoogte is. Zolang alle verantwoordelijken niet aangepakt worden, zullen de banken herbeginnen, opnieuw en opnieuw.