Willekeurig ontslag van een arbeider

Welke wettelijke bepalingen moet een werkgever respecteren wanneer hij een arbeider wenst te ontslaan? Verschillen de regels voor iemand met een contract van bepaalde duur in vergelijking met die voor iemand met een arbeidsovereenkomst van onbepaalde duur? Advocate Céline Hallut geeft antwoord.

Wanneer de arbeider het ontslag betwist, ligt de bewijslast bij de werkgever. Die moet dan aantonen dat het verbreken van de arbeidsovereenkomst niet is gebeurd om een willekeurige reden. Er is geen willekeur wanneer de werkgever bewijzen heeft voor de fout die hij zijn arbeider aanwrijft, bijvoorbeeld onwettige afwezigheden of gebrek aan vaardigheden.

Het is ook mogelijk dat een werkgever iemand ontslaat om economische redenen zoals de vermindering van het aantal personeelsleden in het bedrijf. Als de ontslagen arbeider evenwel kan aantonen dat de werkgever iemand anders in dienst heeft genomen om hem te vervangen, zal hij een vergoeding voor willekeurig ontslag kunnen eisen.

Ook een arbeider ontslaan als vergeldingsmaatregel is willekeurig en kan leiden tot een vergoeding voor onwillekeurig ontslag. Denk aan een werkgever die een arbeider ontslaat omdat deze een gerechtvaardigde klacht uit, bijvoorbeeld over zijn eindejaarspremie.

Hoeveel bedraagt de vergoeding nu? In geval van willekeurig ontslag legt de wet voor arbeiders met een arbeidsovereenkomst van onbepaalde tijd een forfaitaire vergoeding van zes maanden loon vast. Die vergoeding komt boven op de opzeggingstermijn of verbrekingsvergoeding waar de arbeider recht op heeft.

Wel is net beslist dat het gerechtvaardigd is arbeiders met een arbeidsovereenkomst van bepaalde duur uit te sluiten van dit mechanisme. Dat betekent dat die arbeiders enkel een vergoeding kunnen bekomen op basis van misbruik van het ontslagrecht. Het is gebleken dat dat veel ingewikkelder is omdat de arbeiders zelf zullen moeten bewijzen dat het ontslag willekeurig was en hun schade moeten aantonen, zonder dat ze kunnen profiteren van het forfait van zes maanden.