Vic Swerts (Soudal) maakt de balans op: ‘Als ze zeggen dat ik geluk heb gehad, word ik opstandig’

Vic Swerts herstelt na een driedubbele bypassoperatie aan zijn hart. Kort voor hij onder het mes ging, blikte hij voor Trends terug op zijn leven, de groei van zijn bouwspecialiteitenbedrijf Soudal en zijn investeringen. “Ik weet hier nog bijna alles, behalve wat ze me niet vertellen.”

Weinig of geen ondernemers etaleren zo hun emoties, en vloeken daar occasioneel ook vurig bij, als Vic Swerts (81). De oprichter, eigenaar en voorzitter van de Turnhoutse bouwmaterialenproducent Soudal heeft het hart op de tong. Of dat al eens tot lichte zenuwachtigheid leidt bij zijn CEO en trouwe rechterhand Dirk Coorevits, is moeilijk te achterhalen. De titelvoerende Trends Manager van het Jaar schuift bij elk interview steevast mee aan tafel als Swerts’ klankbord en cijfergeheugen. Dat is geen overbodigheid, gezien de snel groeiende business van de groep, die wereldwijd actief is. “Ik weet hier nog bijna alles, behalve wat ze me niet vertellen”, grapt Swerts.

Dit jaar gaat de omzet van Soudal voorbij de net geen tien jaar geleden voorspelde grens van 1 miljard euro. “Op naar de 2 miljard”, zegt Swerts schertsend. “Het gaat heel goed met ons. We hebben inmiddels 3700 mensen in dienst. Ik ken ze niet allemaal meer bij hun voornaam” ( lacht).

Hoe goed gaat het dan?

VIC SWERTS. “We noteren fantastische cijfers ( toont ze trots op zijn iPad). Elke nacht om halftwee krijg ik de resultaten van over de hele wereld. Die bekijk ik dan nog vaak. Dat is plezant. Ondanks corona stijgt de omzet dit jaar met ongeveer 20 procent. We hebben 25 fabrieken en de meeste groeien. Er zitten altijd een paar tussen die niet willen groeien, zoals die in China. Als we geen gebrek aan grondstoffen hadden, konden we nog meer vooruitgaan. Onze hoofdleverancier van siliconen is al een tijdlang in lockdown en volgens de leveranciers heeft de schaarste, behalve met de acute energieschaarste in China, ook te maken met de Olympische Winterspelen die in februari worden gehouden in Peking. Opdat de lucht mooi blauw en de sneeuw mooi wit zou zijn, worden fabrieken stilgelegd, zodat ze niet in affronten vallen. Dat leidt ertoe dat nog amper siliciumerts kan worden gedolven. Dat is de basis voor de siliconen die uiteindelijk in onze kokers belanden. De productie van siliconen is gedaald met 90 procent, terwijl ruim de helft van de wereldproductie in China zit. En dat terwijl wij 30 procent van onze omzet uit siliconen halen.”

Waar zal uw omzet dit jaar landen?

SWERTS. “Op 1,08 miljard euro. Ik kan het nauwelijks geloven. Toen ik begon, draaide ik een omzet van 30.000 euro per jaar. Dat halen we nu elke vijf minuten. Tien jaar later had ik 650.000 euro omzet, door jaarlijks meer dan 20 procent te groeien. Nu zitten we dus boven 1 miljard. Dus streven we nu naar 2 miljard ( lacht). Wanneer? ( Kijkt naar Coorevits) Dat weten ze nu al. In 2030. Dat is doenbaar.”

DIRK COOREVITS. “Dan moeten we toch wel heel veel fabrieken bijbouwen. Dat is gewoon verdubbelen, bij wijze van spreken alles wat we gebouwd hebben opnieuw bouwen.”

SWERTS. “Ik ga niet zeggen dat thesky the limit is, maar met goede mensen en goede producten kom je heel ver. Tenzij PU-schuim of de een of andere grondstof zou worden verboden. Hoewel, we hebben duizenden verschillende producten.”

Die bijdragen aan duurzaamheid?

SWERTS. “Toen ik begon, werd over duurzaamheid niet gesproken. Toen was alleen het economische belangrijk. Dat verhaal over duurzaamheid is er pas de laatste jaren bij gekomen, waar we ons trouwens volledig in inschrijven. Tussen haakjes, de groenen zouden als politieke partij niet meer hoeven bestaan. Elke partij heeft wel een duurzaamheidsprogramma en iedereen moet groen zijn.”

De energiefactuur dikt ook voor Soudal flink aan?

SWERTS. “Uiteraard is dat voor ons een belangrijke factor, maar niet zoals in andere industrieën.”

COOREVITS. “We bouwen in Turnhout een nieuwe fabriek van 20.000 vierkante meter. Het dak leggen we vol zonnepanelen. Op de parkeergarage leggen we die ook. En binnenkort starten we met de constructie van een windturbine van bijna 200 meter hoog. We proberen zelfvoorzienend te zijn. Alles wat je aan energie zelf kunt produceren en afschrijven, is beter. Die fabriek wordt een pareltje van duurzaamheid.”

Heeft corona Soudal parten gespeeld?

SWERTS. “Dat laten wij gewoon aan ons voorbijgaan ( lacht). Nee, dat heeft een enorm effect gehad. De grondstoffenschaarste en de prijsstijgingen: dat is allemaal corona. De supplychains konden het niet bolwerken. Maar we zijn daar ondanks alles heel goed doorgekomen. Ik ben trots, maar we moeten altijd nederig blijven.”

U bent er altijd in geslaagd om problemen te vermijden?

SWERTS. “Als er al eens accident gebeurt, is dat geen groot accident. We doen trouwens nooit een mega-overname. ‘Je hebt toch ook veel geluk gehad’, zei een CEO van een vooraanstaand Vlaams bedrijf onlangs tegen mij. Ik overwoog hem buiten te gooien. Ja, ik had het geluk dat ik nooit ziek ben geworden. Maar als ze zeggen dat ik geluk heb gehad, word ik kwaad en opstandig! Hoe saai het ook klinkt: het is hard werken, niets anders. En doen wat je graag doet.”

Komen er overnamebiedingen van de heel grote spelers?

SWERTS. “We worden regelmatig gecontacteerd, maar we gaan zelfs niet in gesprek. We hebben de familiestrategie ook verankerd in een stichting. Jan Vanhevel, de ex-CEO van KBC die in onze raad van bestuur zit, ligt daar mee aan de basis van.”

U zei eerder dat u nog maar sinds kort bent gestopt met ongerust te zijn.

SWERTS. “Dat had te maken met mijn cijfermatige onkunde. Ik heb een gezond boerenverstand, maar maakte me vaak ongerust omdat ik wel besefte dat we vrij goed onze kost verdienden maar nooit wist hoeveel winst we maakten. Nu wel. Al doe ik nog steeds geen excessen. Je zult mij geen boot zien kopen van tientallen miljoenen. Er kan ook niet veel gebeuren dat we niet kunnen repareren. Als de zaak afbrandt, is dat een zwaar probleem. Zo’n brand hadden we in 1993. Maar dat is al lang verleden tijd.”

U bent nog altijd aanwezig om alles in de gaten te houden?

SWERTS. “Ik ben nog altijd dezelfde. Vic bemoeit zich met niks en met alles. Al vind ik wel dat ik toleranter word. Of misschien hebben ze het hier allemaal beter in de vingers ( tot Coorevits). Wij denken niet zoveel na. Wij zijn meer doeners” ( lacht).

Soudal blijft ook helemaal van Vic Swerts?

SWERTS. “Vaak genoeg hebben mensen mij gevraagd waarom ik niet verkoop. Dan hoef ik niets meer te doen en zijn de volgende generaties veilig, zeggen ze. Maar waarom verkopen? Ik heb drie kinderen. Zij kennen de waarde van geld en lopen absoluut niet naast hun schoenen. Maar ze hebben alle drie theoretisch wel 500 miljoen euro, want een grote speler als Saint-Gobain zou wel 1,5 miljard geven, vermoed ik. Ik ken een hoop families die hun zaak hebben verkocht, maar niet meer weten wat doen.”

Is er nog altijd geen strak plan voor de opvolging? U schoof eerder in Trends uw zoon Ben als potentiële toekomstige topman naar voren. Ook uw schoonzoon Jurgen Vandervelden, al jaren een van de toppers in de groep, komt in aanmerking.

SWERTS. “Dat er nog geen strak plan is, klopt 100 procent. Soudal is intussen meer dan groot genoeg om straffe externe topfiguren à la Coorevits aan te werven. Die is allicht al honderd keer gevraagd om elders te gaan werken, want wij lopen wel een beetje in de kijker. Dirk is nog niet weg, en ik ben ook nog niet weg. Ik laat me preventief aan mijn hart opereren, omdat ik 104 wil worden ( grijnst). Ik geloof ook niet dat Dirk, die 62 is, plots zal vertrekken als hij 65 wordt. Er zijn straffe mannen die graag voorzitter willen worden van onze raad van bestuur, maar ik ken geen straffere dan Dirk. Dus waarom zou ik hem niet nemen? Hier is werken a way of life.

“Indien nodig kunnen we na Dirk opnieuw gaan voor een externe CEO. Maar als Jurgen of Ben dat zou doen, is dat toffer. Hoe dan ook zal het in team zijn. Je kunt niet de strafste zijn in finance, marketing, chemie, hr én sale. Je moet de taken verdelen. Daarbij is emotionele intelligentie heel belangrijk.”

Vreest u niet dat er toch spanningen komen tussen uw schoonzoon en uw zoon? Is het niet beter opnieuw te kiezen voor een sterke externe CEO?

SWERTS. “Ik ben voldoende realistisch en verwacht echt niet dat Jurgen en Ben daar ruzie over maken. Jurgen is 46 of 47, en Ben 33. Dat is vrij jong, dat gaat nu niet. Misschien kan de een de ander wel opvolgen? Ik weet het nog niet.”

U bent de laatste jaren ingestapt in een aantal investeringsfondsen, zoals Smile Invest van Urbain Vandeurzen, ACE Family Fund van de familie Moorkens en Geert Noels, het Antwerpse CIM Capital en de biotechfondsen Fund+, Newton BioCapital en Bioqube. U wordt durfkapitalist.

SWERTS. “Dat doe ik alleen omdat ik weet dat ik overschot heb. Dat heeft in feite niks met Soudal te maken, al is het natuurlijk wel geld van Soudal, want ik ben Soudal. We verdienen hier netto 45 miljoen euro en de auto staat op de zaak ( gaat op zoek naar een papiertje). Ik weet zelf al niet meer waarin ik heb geïnvesteerd. Bioqube deed ik omdat ik medeoprichter Dirk Reyn van de Rotary ken en ik niet anders durfde ( lacht). En Newton is via Ajit Shetty, die in onze raad van bestuur zit. En dan heb ik nog wat private banking. Alles tezamen zijn die fondsen zowat 50 miljoen euro waard. Tussen haakjes, in een van die fondsen was onze inleg al na een jaar terugverdiend” ( lacht).

Volgt u dat allemaal niet actief op?

SWERTS. “Dat doet Jurgen. Neem gerust van mij aan dat iemand als Fernand Huts dat op dezelfde manier doet. Denk niet dat die helemaal weet hoe het bij hem allemaal in elkaar zit. Dat kan niet. Hij heeft goede mannen die hem adviseren.”

Er zit geen strategie achter die investeringen?

SWERTS. “Absoluut niet, daar ben ik niet mee bezig.”

Een kwart van Studio 100 kopen gebeurde stommelings?

SWERTS. “Nee. Gert Verhulst had het mij gevraagd. Ik vroeg: ‘Hoeveel kost dat?’ Het juiste bedrag mag ik hier niet noemen. Een paar maanden later vroeg hij of ik er al over had nagedacht. We hebben uiteindelijk een beetje minder gegeven. Frank Donck van 3D Investors, een vriend van Jurgen, is er dan bij gekomen, want het was te veel voor mij. Ik heb twee derde betaald, Donck de rest.

“Ik zou die 25 procent nooit hebben verkocht als ik Gert Verhulst en Hans Bourlon was geweest. Verkopen is altijd een verarming. Als je niet hoeft te verkopen, moet je dat niet doen. Zo kun je zien dat Hans en Gert geen ondernemers zijn zoals ik. Anders zouden ze voort investeren.”

Was het ook niet een beetje leuk om Marc Coucke de loef af te steken?

SWERTS. “Het is plezant dat ze dat schrijven. Maar dat is niet zo. Ook Marc lacht daarmee. Ik beweer niet dat ik Marc ken als mijn broekzak, maar hij maakte zich geen zorgen omdat hij niet mocht meedoen met Studio 100. Marc zal eerder van Anderlecht wakker liggen, want dat is natuurlijk nog geen succes. Zo’n man kan tegen een stootje. Daar zit veel minder strategie achter dan jullie denken.”

COOREVITS. “Bij zo’n dossier vragen we zelfs niet wie er ook biedt. Daar zijn we niet mee bezig.”

En plots was er corona. Hans Bourlon heeft het over een financieel bloedbad bij Studio 100, een verlies van 30 miljoen euro.

SWERTS. “Luister, ik had liever dividenden gehad. Maar als wij nu vijf jaar geen dividenden krijgen, lig ik daar niet wakker van. Het was het slechtste moment om te investeren in Studio 100, maar so what? Het komt goed, daar mag je zeker van zijn. Je kunt trouwens niet geloven hoe goed de pretparken van Studio 100 het doen. Steve Van den Kerkhof (de CEO van die parkendivisie, met onder meer Plopsaland, nvdr) doet dat heel goed en heeft nog ambitieuze plannen.”

Stel dat nog 10 procent van Studio 100 te koop zou komen. Gaat u er dan voor?

SWERTS. “Nee, want ik doe dat eigenlijk niet om geld te verdienen. Mijn kind is Soudal. De rest is positieve spielerei. Er wordt hier nooit met een woord gesproken over die investeringen.”

En over wielersponsoring?

SWERTS. “Dat wel, maar ook niet zoveel. ( Kijkt naar Coorevits) Dat is zijn dada.”

Eind 2022 haakt Soudal af als medesponsor van Lotto-Soudal en wordt u naast Quick-Step hoofdsponsor van de ploeg van Patrick Lefevere, in plaats van Deceuninck. Waarom?

COOREVITS. “Ik heb dat ook gelezen. Mocht dat zo zijn, dan zouden we dat wel via een persconferentie uitbrengen. Lotto-Soudal is voor ons een te Belgisch verhaal, dat ook politiek gestuurd is. We zijn er heel goed mee geweest. Onze naamsbekendheid is flink gestegen. Maar Lotto-Soudal komt veel minder in beeld dan bijvoorbeeld de ploeg van Lefevere en Alpecin. De ploeg heeft ook stommiteiten gedaan, onder meer door oudere renners een driejarig contract te geven voor een bepaalde prijs. En nu moet ze zich meer richten op de jeugd.”

Soudal sponsort vanaf 2022 ook een European Tour-golftornooi in Schilde.

SWERTS. “Misschien is het deels weggegooid geld, maar daarvan gaan we niet dood. Het is in elk geval publiciteit, die komt boven op die van het wielrennen. We zien wel wat dat geeft.”

Welke lessen zou u willen geven aan jonge ondernemers?

SWERTS. “In het West-Vlaams zeggen ze zoiets als bluvn goan ( lacht). Ik zeg altijd hetzelfde: dromen, denken, durven en doen, maar het allerbelangrijkste is doorzetten, altijd opnieuw. Er zijn er zoveel die het laten schieten. Andere wijze raad ga ik niet geven. Geloof me, ik word door velen hoger aangezien dan ik in feite ben. Mijn aderen slibben ook dicht. Ik ben een gewone jongen. En als ik zeg dat je hard moet werken, is dat voor velen zo boring, dat mensen denken dat het niet waar is. Veel mensen weten zelfs niet wat hard werken is. Ze moeten er zeker niet over klagen. Mensen die klagen, kan ik niet verdragen.”

Hoe kijkt u naar de schuldenberg die de volgende generaties belast?

SWERTS. “Ik geef ootmoedig toe dat ik niet verstandig genoeg ben om daar mij veel zorgen over te maken. Er zullen altijd slachtoffers zijn en ik hoop dat mijn kinderen of kleinkinderen daar niet bij zullen zijn. Maar tegen dan zullen ze wel een oplossing vinden. Zijn dat trouwens de echte problemen? Die zitten volgens mij eerder in de ontwikkelingslanden. Het echte drama is volgens mij dat we met te veel zijn.”

Is er iets wat u anders had willen doen?

SWERTS. “Ik was professioneel een laatbloeier. Misschien had ik meer moeten studeren. Maar bij ons thuis was er, met zeven kinderen, absoluut geen studiesfeer. Maar als ik universiteit zou hebben gedaan, was ik misschien ook weer niet zelfstandig geworden. Dus is het goed zo. Laat het maar zoals het is.”

Wat was uw grootste ontgoocheling?

SWERTS. “Eigenlijk heb ik die niet. ( Denkt na) Misschien dat de hemel niet bestaat?”

Waar bent u het meest trots op?

SWERTS. “Op de verwezenlijkingen van Soudal. En ik ben uiteraard zoals iedere vader trots op mijn kinderen, al had ik ze nog wat meer motten moeten geven” ( lacht).

Verandert zo’n hartoperatie uw kijk op het leven en op zaken doen?

SWERTS. “Totaal niet. Ik ben vooral blij dat ik het geluk heb dat ik zo veel mensen ken en kan genieten van al die relaties.”